ვენივარ ბუში (ინგლ. Vannevar Bush; დ. 11 მელახი, 1890, ევერეტი, მასაჩუსეტსი, ააშ — ღ. 28 მანგი, 1974, ბელმონტი, მასაჩუსეტსი, ააშ) — ამერიკალი მენცარი, ინჟინერი დო გჷმმაგონებელი.

ვენივარ ბუში
ინგლ. Vannevar Bush
დაბადებაშ თარიღი:

11 მელახი, 1890

დაბადებაშ აბანი:

ევერეტი, მასაჩუსეტსი, ააშ

ღურაშ თარიღი:

მანგი 28, 1974 (84 წანერი)

ღურაშ აბანი:

ბელმონტი, მასაჩუსეტსი, ააშ

მენოღალობა:

ამერიკაშ აკოართაფილი შტატეფიშ შილა ააშ

ომენცარე სფერო:

ელექტროტექნიკა

სამუშაშ აბანი :

ტაფტსიშ უნივერსიტეტი
მასაჩუსეტსიშ ტექნოლოგიაშ ინსტიტუტი
კარნეგიშ ინსტიტუტი

ალმა-მატერი:

ტაფტსიშ უნივერსიტეტი
მასაჩუსეტსიშ ტექნოლოგიაშ ინსტიტუტი

ომენცარე ხემანჯღვერი:

დუგალდ კალებ ჯექსონი
არტურ ედვინ კენელი

ჯოხოშინელი მოგურაფეეფი:

კლოდ შენონი
ფრედერიკ ტერმანი

ჯილდოეფი დო პრემიეფი:

ჰუვერიშ მენდალი (1946)
Medal for Merit (1948)
ჯონ ფრიციშ მენდალი (1951)
ჯონ კარტიშ პრემია (1953)
მენცარობაშ ერუანული მენდალი (1963)

ხეშმოჭარუა:

ბიოგრაფია დო მენცარული რკვიებეფი

რედაქტირაფა

ვენივარ ბუშიქ დებადჷ 1890 წანაშ 11 მელახის, მასაჩუსეტსიშ ნოღა ევერეტის. გურაფულენდჷ ტაფტსიშ უნივერსიტეტის, სოდეთ მიპალუ დიო ბაკალავრიშ დო უკულ მაგისტრიშ ხარისხი. ტაფტსიშ უნივერსიტეტიშ უკულ, ბუშიქ გურაფა გაგინძორჷ მასაჩუსეტსიშ ტექნოლოგიაშ ინსტიტუტის, სოდეთ მიპალუ ინჟინერიაშ დოქტორიშ ხარისხი. 1919 წანას ვენივარ ბუშიქ მუშობა ქიდიჭყჷ მასაჩუსეტსიშ ტექნოლოგიაშ ინსტიტუტიშ ელექტროტექნიკაშ დეპარტამენტის. 1922 წანას ბუშიქ დო კოლეგეფქ დარსხუეს კომპანია, ნამუქჷთ უკულ გინირთჷ Raytheon Company-თ. 1932 წანაშე ვენივარ ბუში რდჷ მასაჩუსეტსიშ ტექნოლოგიაშ ინსტიტუტიშ ვიცე-პრეზიდენტი დო ინსტიტუტიშ ინჟინერიაშ სკოლაშ დეკანი. 1938 წანაშე ვენივარ ბუში მუშენდჷ ვაშინგტონიშ კარნეგიშ ინსტიტუტიშ დირექტორო. ბუში უმოსო შინელი რე ინჟინერული ნახანდეფით, ნამუთჷ ორხველუდჷ Memex-ის დო ანალოგურ კომპიუტერეფს. 1927 წანას ბუშიქ აკადგინჷ მექანიკური ანალოგური კომპიუტერი დიფერენციალური ანალიზატორი, ნამუსჷთ შეულებუდჷ დიფერენციალური განტოლებეფიშ გიმოჸონაფა. 1945 წანას ვენივარ ბოშიქ ჟურნალ The Atlantic-ის გჷმაბჟინუ სტატია As We May Think, სოდეთ memex-იშ კონცეფციას ეთმოჭარუნს. ბუშიშ აზრით memex რე ელექტრომექანიკური მანქანა, ნამუსჷთ შეულებჷ შხვადოშხვა ინფორმაციაშ, ნაჭარეფიშ, წინგეფიშ დო კომუნიკაციეფიშ ჩუალა, მუჭოთ ფაილინგიშ სისტემას. ბუშიშ ჸათე სტატიაქ გინირთჷ ინსპირაციათ უკულიან პერიოდეფიშ ინფორმატიკაშ დარგის მოხანდე მენცარეფშო. 1938 წანას ბუშიქ მუშობა ქჷდიჭყჷ აერონავტიკაშ კონსულტაციაშ ერუანულ კომიტეტის დო მალას გინირთჷ თიშ დირექტორო. მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ ბორჯის ბუში რდჷ მენცარული რკვიებეფიშ დო გოვითარაფაშ ოფისიშ (OSRD) დირექტორი. მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ ბორჯის ჸათე ორგანიზაციაქ შელებუ შხვადოშხვა პროექტეფიშ, ანჯარიშ, დეტონატორეფიშ, რაკეტეფიშ დო რადარეფიშ გოვითარაფა. ორგანიზაციაშ ართ-ართი თარი ინიციატივა რდჷ S-1 კომიტეტი, ნამუსჷთ უკულ გიარსხუ მანჰეტენიშ პროექტიქ. ვენივარ ბუში რდჷ შხვადოშხვა პრემიეფიშ დო ჯილდოეფიშ ლაურეატი. 1948 წანას ააშ-იშ პრეზიდენტიქ, ჰარი ტრუმენქ, ბუშის გინოჩჷ "Medal of Merit". 1963 წანას ლინდონ ჯონსონქ ბუშის გინოჩჷ მენცარობაშ ერუანული მენდალი. 1970 წანას რიჩარდ ნიქსონქ ვენივარ ბუშის გეგნოჩჷ ატომური პიონერიშ პრემია. 1948 წანას ბუშიქ მიპალუ ბრიტანეთიშ იმპერიაშ ორდენი დო 1955 წანას საფრანგეთიშ საპატიო ლეგიონიშ ორდენი. 1943 წანას ელექტროტექნიკაშ დო ელექტრონიკაშ ინჟინერეფიშ ინსტიტუტიქ ბუშის გინოჩუ ედისონიშ მენდალი. 1980 წანას მენცარობაშ ერუანულ ფონდიქ დარსხუ ვენივარ ბუშიშ ჯოხონობაშ პრემია. ვენივარ ბუშიქ ღურუ 1974 წანაშ 28 მანგის, პნევმონიათ, 84 წანერქ. ნთხორილი რე საუტ-დენისიშ სასაფლას, მასაჩუსეტსის.

ქოძირით თაშნეშე

რედაქტირაფა

ლიტერატურა

რედაქტირაფა
  • Zachary, G. Pascal (1997). Endless Frontier: Vannevar Bush, Engineer of the American Century. New York: The Free Press. ISBN 978-0-684-82821-3.

რესურსეფი ინტერნეტის

რედაქტირაფა