ლავრენტი ბერია: გინორთი გინოჯინეფს შქას

[[File:Lavrenty Beria.jpg||thumb|250px|ლავრენტი ბერია რდჷ სხუნუშ პოლიტიკური დო ოჯარალუ მოქარანე, სხუნუშ აკოკათუაშ მარშალჷ (1953 წანას მიდუღეს თე ჯოხოდვალა).]]

'''ლავრენტი ბერია''' (დ. [[29 მელახი]], 1899 ღ. [[23 ქირსეთუთა]], 1953) ― რდჷ სხუნუშსხუნუეფიშშ პოლიტიკური დო საზოგადოოჯარალუ მაქვენჯჷმოღალე, სხუნუშსხუნუეფიშ აკოკათუაშრსხუშ მარშალი (1953 წანას მიდუღეს თე წოდება). 1938-1945 წანეფს რდჷ დსოკ-ოშიშ თარი. ოხოლუდჷოხოლჷდჷ სტალინიშ უხოლაშ ქართას დო მონაწილენდჷ სტალინიშ რეპრესიეფს, მარა თეწკჷმა ართო უკანონოთ რეპრესირებულეფიშ რეაბილიტიაციას ხოლო უნწყუნდჷუნწყჷნდჷ ხეს. კურირენდჷ თხილუაშ წარმებაშ დუდჷდუდ ჸალეფს დო ატომური ანჯარიშ წარმებას.

სტალინიშ ღურაშ უკული გედიდარჷმირდჷ ბერიაშ პილიტიკურ როლქ. ბერიაქ ქჷდიჭჸჷ ლიბერალიზაციაშ კუნტა კამპანია, მარა მალას ოჭოფეს დო ქჷგიაბრალეს ნწყიმარალა, ხეშუულაფაშხეშუულობაშ უზურპაციაშ ცადა დო შხვა ბრელჷბრელი უბადო საქვარი. სსრა[[სსრრ]]-შიშ უმაღალაშუმაღალაში სასამართოშ გინოჭყვადილაფათ, 1953 წანაშ ქირსეთუთას ლავრენტი ბერია დორხვესგორხვეს (მუშმუში სქუაშ, სერგო ბერიაშ ვერსიათ ბერია, ჭოფუაშ უკული, ხეთე დორხვესგორხვეს 1953 წანაშ კვირკვეს, მარა თე ინფორმაცია ვედასურებჷ დოკუმენტეფით, ნამუთ დიო ხოლო თელას ვა რე გონწყუმილიგონწყჷმილი).

კანკალე ფირქენს, ნამდა ბერია რდუა სტალინიშ ღურაშა გამამინჯე. 1993 წანას გიშაშკუმალირიგჷშაშქუმალირი, ვჷაჩესლავვიაჩესლავ მოლოტოვიშ მემუარეფს ჭარჷ, მუჭოთ ბერიას ინუფუცქინაფჷ მოლოტოვშა: „თინა მა ჩეფრთხინევა“დებთხინევა“.

დებადჷ [[სოხუმი|სოხუმიშ რაიონიშ]] ოფუტე [[მერხეული|მერხეულს]], გაჭირებულგაჭირებული ყაზაყიშ – პავლე ხულაშ სქუასქი ბერიაშ (1872-1922) ფანიას. 1915 წანას გათუ სოხუმიშ უმაღალაშუმაღალაში ტექნიკური ოგურაფუ, თეშ უკული ლავრენტიქ მიდართჷ ბაქოშა[[ბაქო]]შა დო გემშართჷგემიშართჷ [[ბაქო|ბაქოშ]] ოშქაშუროშქაშე მექანიკურ ტექნიკურ ოგურაფუშა. 17 წანაშე ეთმიჯუმუანდჷ დიდას დო მუშ ჸუნგა დას, ნამუეფქითნამუეფქჷთ გეგნორთეს [[ბაქოშა]].

1917 წანაშ მარტისმელახის ბერიაქ ბაქოშ ოგურაფუს ქჷდარცხუ ბოლშევიკური ორგანიზაციაშ ჸა. 1919 წანაშ მარტშემელახშე [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანს]] სხუნუშსხუნუეფიშ ხეშუულაფაშხეშუულობაშ დორსხუაფაშახ (1920 წანაშ აპრელჷპირელი) ბერია ხემანჯღვერენდჷ ტექნიკოსეფიშ კანონგალე ორგანიზაციას. 1919 წანას ლავრენტი ბერიაქ ჯგირო გათუ ტექნიკური ოგურაფუ დო გეჭოფიგეჭოფჷ ტექნიკოსიშ დიპლომი.

საქორთუოშ მენშევიკური ხეშუულაფაშხეშუულობაშ წჷმემარინჯალაშ გურშენი ოჭოფეს დო ქჷდახუნუეს [[ქუთეში|ქუთეშიშ]] ჯიხას. 1920 წანაშ არგუსოსმარაშინათუთას, პოლიტიკური არესტანტეფიშ ბუნტიშ მონწყუალაშ უკული გინორალესგინორაჸეს [[საქორთუო|საქორთუო]] ხურგიშ გალე.

თეშ უკული ბერიაქ დირთჷ ბაქოშა დო ოგურაფშა გემშართჷგემიშართჷ ბაქოშ პოლიტექნიკურ ინსტიტუტშა.

1921 წანას სხუნუშსხუნუეფიშ აკოკართუაშრსხუშ კომუნისტურ პარტიაქ ბერია გუტუ ჩეკისტურ სამუშაშა. 1921-შე 1931 წანაშა ბერია მუშენდჷ რაზვედკაშდაზვერვაშ დო კონტრაზვედკაშკონტრდაზვერვაშ ხემანჯღვერულ პოსტეფს.

ჩეკას დო გრუს მუშენდუნჷმუშენდჷნჷ თეშთეში ბერია აქტიურო მონაწილენდჷ მენშევიკეფიშ, დაშნაკეფიშ, მესავატისტეფიშ, ტროცკისტეფიშ და ხურგიშგალენ აგენტურაწკჷმა დო შხვა კათაწკჷმა ლიმასლჷმას, ნამუთ ორცილუდესორცილჷდეს ბოლშევიკეფს.

1931 წანაშ გერგებათუთასგერგობათუთას ბერია გინიჸუნეს პარტიულ სამუშაშა - გიშაგორილგიშაგორილი რდჷ საქორთუოშ კომუნისტურ პარტიაშ ცენტრალურცენტრალური კომიტეტიშ დუდმახვენჯო დო თაურენმოლენ-კავკაციაშ კრაიკომო.

1938 წანაშახ ბერია კავკაციას მუშენდჷ, მარა უკული გეგნიჸუნეს მოსკოვშა. 1938 წანაშ [[22 არგუსოსმარაშინათუთა]]ს ბერია დოშანესქჷდარინეს ნ.ი.ეჟოვიშ (სსრასსრრ-შიშ დინოხოლენდინოხოლენი საქვარიშსაქვარეფიშ ოკათე კომისარიატიშ) დუდ გამათ. [[29 ეკენიაშეეკენია]]შე რე დსოკ-იშ უშკურანჯალაშ დუდჷდუდ ორთინაფუშ თარი. [[25 გერგებათუთაშეგერგობათუთა]]შე თირანს ეჟოვს ოკათე კომისარიშ პოსტის. 1939 წანაშ [[22 მელახი|22 მატშემელახშე]] რე პოლიტბიუროშ მახულუობაშ კანდიდატი.

მაჟია ოდუნიემოსოფელიშ ლიმაშლჷმაშ წანეფს, 1941 წანაშ [[30 კვირკვეშეკვირკვე]]შე რე დუდიშთხილუაშ სახენწჷფო კომიტეტიშ მახოლჷ დო 1944 წანაშ [[16 მესიშემესი]]შე დუდიშთხილუაშ სახენწჷფო კომიტეტიშ დუდმახვენჯიშ სეკრეტარი. ბერია ხოლო რდჷ ურიული ანტიფაშისტური კომიტეტიშ ინიციატორი დო კურატორი.

1946 წანაშ 18 მარტშემელახშე ბერიაქ გჷნირთჷ პოლიტბიუროშ მაკათურო, ანუ მიშმურს ქიანაშ უმაღალაშუმაღალაში თარეფიშ სიაშაერკებულშა. სსრასსრრ-შიშ უმაღალაშუმაღალაში სხუნუშ 1943 წანაშ [[30 ეკენიაშეკენია]]შ უკაზითზოჯუთ ქჷმეჩეს სოციალისტურ ხანდაშ გერგეზიშ წოდება.

1945 წანაშ [[9 კვირკვესკვირკვე]]ს, ლავრენტი ბერიას ქჷმეჩეს სხუნუშსხუნუეფიშ აკოკართუაშრსხუშ მარშალიშ წოდება. 1949 წანას ქჷმეჩეს სტალინიშ პრემია ”ატომური ენერგიაშ წარმებაშ დო ატომური ანჯარიშ გამორსაშენი.”

ბერიას მიკაჭარანა ფრაზას,: ”მილიონეფით ვაჸვილუნქუნვაჸვილუნქჷნ თიმწკჷმა, კათას იდეეფი ურჩქინდუ.”

ბერიას გითმიაბრალენა, სექსუალური მანიაკმანიაკი რდუა დო მიკაჭარანა მიარომიარე სადო-სექსუალურ აქტებსაქტეფს.

ნიკიტა ხრუშჩოვქ დო შხვეფქ ბერიას ქჷგიაბრალეს მიარომიარე უბადო საქვარი დო დორხვესგორხვეს 1953 წანაშ [[23 ქირსეთუთასქირსეთუთა]]ს.