ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
(ახალი გვერდი: {{ქიანა| |ოდაბადური_ჯოხო = Belize |ედომუშამი_ჯოხო = ბელიზი |ოართე_ჯოხ...) |
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
||
|
|შილა = Flag of Belize.svg
|გერბი =Coat of arms of Belize.svg
|რუკა =
|ჰიმნი = <big>''Land of the Free''</big
|დევიზი =<big> "Sub Umbra Floreo"</big> "ოროშ თუდო გითმივპეულუქ"
|ოფიციალური_ნინეფი = [[ინგლისური ნინა|ინგლისური]]
|ნანანოღა= [[ბელმოპანი|ბელმოპანი]]
|უდიდაში_ნოღა
|თარობაშ_ტიპი = [[უნიტარული სახენწჷფო|უნიტარული]], [[ოპარლამენტე სისტემა|ოპარლამენტე]], [[კონსტიტუციური მონარქია]]შ სახენწჷფო
|ლიდერიშ_ტიპი_1 = [[ბელიზიშ მონარქი|მონარქი]]
|ოტელეფონე_კოდი =+501
}}
'''ბელიზი''' ([[ინგლისური ნინა|ინგლ.]] - Belize), ედომუშამი ოფიციალური ჯოხოდვალა — '''ბელიზი''' — [[სახენწჷფო]] [[ცენტრალური ამერიკა|ცენტრალურ ამერიკას]]. [[1973 წანა]]შე ქიანას ჯოხოდუ '''ბრიტანეთიშ ჰონდურასი'''.
ქიანას ოორუეთ - [[მექსიკა|მექსიკა]] დო ბჟადალით - [[გვატემალა|გვატემალა]] უხურგანს. ბელიზის ბჟაეიოლით [[კარიბიშ ზუღა]] ომძღჷ.
ქიანაშ ფართობი — 22 966 კმ², მახორობაშ მუდანობა — 338,597 ვითოში ად. (2013).
== გეოგრაფია ==
ქიანაშ ტერიტორიაშ უმენტაშ ნორთის აბან-აბანი ჭყენჭყამი რზენეფს იკენს, მიარე ტობათი დო ლაგუნათ. ობჟათეთ იფაჩუ [[მაია (გვალეფი)|მაიაშ]] გვალეფი, ნამუშ სიმაღალე 1122 მ.-შა რე. თე აბანი, ბელიზიშ არძაშე მერკეთ დოხორინელი აბანი რე.
ბელიზიშ კლიმატი — ტროპიკული პასატური. თუთაშ ოშქაშე ტემპერატურა დოხოლაფირო 26°-შა რე. ჭვემეფიშ სეზონი მესიშე კვირკვეშა იგინძარებუ, გოლოფა პერიოდი ღურთუთაშე მესიშა. კარიბიშ ზუღაშე ქარბორიეფს, გემანტირე ჭვემეფი დო წყარალეფი გეჸუნსი, ქიანაშო სერიოზული უბედრობა მოუღუ.
ქიანაშ დოხოლაფირო გვერდი ტერიტორია ლამე ტროპიკულ ტერიტორიეფს უკინებუ. ბელიზიშ ობჟათე-ბჟადალი ფართოფურცელამი დო წიწუამი ტყალეფი იდვალუაფუ. ქიანაშ კარიბიშ ზუღაშ წყარპიჯი ღოზის მანგოშ ჩანარეფი ეთმურსი. ქიანაშ ტყალეფი დიდარიე ფასეული ჯიშიამი ჯალეფით, ნამუშეთ არძაშე უმოსი ფართოდ იხვარებუაფუ [[მაკაგონი]] დო [[ფიჭვი]].
ბელიზიშ ჩქოლარაშ ორენი ძალამი მიარეფერუამიე. ფართასიე გოფაჩილი [[ფართოჩხვინდამი მაიმუნი]], [[იაგუარი]], [[ჯავშანამი]], დიდი [[იგუანა]] დო შხვა ჩქოლარეფი. ძალამ ბრელიე მაფურინჯეეფი, თენეფს შქას თუთიყუშეფი დო [[კოლიბრი]]. ქიანაშ წყარპიჯიშ ზუღაშ წყარეფი დიდარიე ჩხომეფით, კიბოიაშნერეფით დო კუეფით.
[[ფაილი:Chalilo Dam, Cayo District, Belize.jpg|200px|დამბა [[კაიო (აანი)|კაიოშ აანს]]]]
== ადმინისტრაციული დორთუალა დო ნოღეფი ==
[[ფაილი:Provincias de Belice.png|thumb|100px|ბელიზიშ აანეფი]]
ბელიზიშ ტერიტორია ადმინისტრაციულო 6 აანო ირთუ:
# [[ბელიზი (ააანი)|ბელიზი]]
# [[კაიო (რაიონი)|კაიო]]
# [[კოროსალი (აანი)|კოროსალი]]
# [[ორინჯ-უოლკი (აანი)|ორინჯ-უოლკი]]
# [[სტან-კრიკი]]
# [[ტოლედო (აანი)|ტოლედო]]
აანეფი უკუნი 31 ოგიშაგორუე აანო ირთუ.
== მახორობა ==
'''მახორობაშ მუდანობა''' — 338 597 ვითო. (2010 წანაშ ფასებათ).
ონოღე ძინა — 2,1 %
მახორბაშ თელარაშ ოშქაშე მუდანობა — 68 წანა
ნოღაშ მახორობა — 52 % (2008 წანას)
იმუნოდეფიციტური ვირუსით დალახება (აივ) — 2,1 % (2007 წანაშ ფასებათ).
'''ეთნო-რასობური ეკოდგინალუა (2000 წანაშ ეჭარუათ):'''
* [[მეტისი]] (ესპანურ-ინდიარი გამნარყი) — 48,7 %,
* [[კრეოლი]] (ანგლო-აფრიკული გამნარყი) — 24,9 %,
* ინდიარი [[მაია (კათა)|მაია]] — 10,6 %,
* [[გარიფუნა]] (აფრიკულ-ინდიარი გამნარყი) — 6,1 %,
* შხვეფი (ჩეკანამეფი, ინდოარეფი, ჩინარეფი დო შხვ.) — 9,7 %
'''რელიგიეფი:''' კათოლიკეფი 49,6 %, პროტესტანტეფი 27 % ([[ღორონთიშ ანსამბლეა]]შე ჟარნეჩდოვითიანარეფი 7,4 %, ანგლიკანეფი 5,3 %, მაშკვითა დღაშ ადვენტისტეფი 5,2 %, მენონიტეფი 4,1 %, მეთოდისტეფი 3,5 %, იეღოვაშ მაწამეეფი 1,5 %), შხვეფი 14 %, ათეისტეფი 9,4 % (2000 წანაშ ეჭარუათ). 2011 წანაშ სტატისტიკათ [[იეღოვაშ მაწამეეფი]] მახორობაშ 2,7 %-ს ეკადგინუანს.
==რესურსეფი ინტერნეტის==
* [http://www.belize.gov.bz ბელიზიშ თავრობაშ ოფიციალური ვებ-ხასჷლა]
* [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bh.html ბელიზი] — CIA World Factbook-შე
* [http://zyalt.livejournal.com/696928.html ბელიზი, ბრიტანეთიშ ჰონდურასი. ფოტორეპორტაჟი]
* [https://www.constituteproject.org/constitution/Belize_2001.pdf ბელიზიშ კონსტიტუცია (1981)][[ინგლისური ნინა|ინგლისურო]]
[[კატეგორია:ბელიზი]]
[[კატეგორია:უნოტარული სახენწჷფოეფი]]
[[კატეგორია:კონსტიტუციური მონარქიეფი]]
[[კატეგორია:ერეფიშ წორომაჸალობაშ ქიანეფი]]
[[კატეგორია:ინგლისურნინამი ქიანეფი დო ტერიტორიეფი]]
[[კატეგორია:ცენტრალური ამერიკაშ ქიანეფი]]
[[კატეგორია:კარიბიშ ზუღაშ ქიანეფი]]
| |||