ინდოეთი: გინორთი გინოჯინეფს შქას
დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
||
ღოზი 204:
ინდოეთიშ ხურგაშ გალე, დოხოლაფირო 38 მილიონი ინდოარი ოხორანს — ინდოარეფიშ უდიდაში ჯარალუეფი რე [[ააშ]]-ის, [[გოართოიანაფილი ომაფე]]ს, [[ავსტრალია]]ს, [[გერმანია]]ს, [[იაპონია]]ს დო [[კანადა]]ს. თაშნეშე, ინდოარეფიშ მორჩილი მუდანობაშ ჯარალუა რე [[რუსეთი]]ს, [[საფრანგეთი]]ს, [[ობჟათე კორეა]]ს, [[არგენტინა]]ს დო [[ჩინეთი]]ს.
=== ნინეფი ===▼
ინდოეთი [[ინდოარიული ნინეფი|ინდო-არიული]] ნინაშობური ბუნეფიშ (მახორობაშ 74 %) დო [[დრავიდული ნინეფი|დრავიდული]] ნინაშობური ფანიაშ (მახორობაშ 24 %) ოდაბადე რე. შხვა ნინეფი, ნამუშათ ინდოეთის რაგადანან, [[ავსტროაზიული ნინეფი|ავსტროაზიული]] დო [[ტიბეტურ-ბირმული ნინეფი|ტიბეტურ-ბირმულ]] ლინგვისტურ ფანიაშე მოურს. [[ჰინდი]], ინდოეთის არძაშე გოფაჩილი ნინა<ref>{{cite web|title=Languages by number of speakers according to 1991 census|publisher=Central Institute of Indian Languages|url=http://www.ciil.org/Main/Languages/map4.htm|accessmonthday=August 2|accessyear=2007|deadlink=404|archiveurl=http://web.archive.org/20061009183127/www.ciil.org/Main/Languages/map4.htm|archivedate=2006-10-09}}</ref>, ინდოეთიშ თარობაშ ოფიციალური ნინა რე<ref>Mallikarjun, B. (Nov., 2004), [http://www.languageinindia.com/nov2004/mallikarjunmalaysiapaper1.html Fifty Years of Language Planning for Modern Hindi-The Official Language of India], [http://www.languageinindia.com/index.html ''Language in India''], Volume 4, Number 11. ISSN 1930—2940.</ref>. ინგლისური ნინა, ნამუთ ფართეთ გჷმირინუაფუ ბიზნესის დო ადმინისტრაციეფს, "დუმახვარაფალი ოფიციალური ნინაშ"" სტატუსი უღჷ<ref name=English-subsidiary>{{cite web |title=Notification No. 2/8/60-O.L. (Ministry of Home Affairs), dated 27 April, 1960||url=http://www.rajbhasha.gov.in/preseng.htm|accessmonthday=July 4 |accessyear=2007|deadlink=404|archiveurl=http://web.archive.org/20061223014250/www.rajbhasha.gov.in/preseng.htm|archivedate=2006-12-23}}</ref>; ინგლისური თაშნეშე დიდ როლს ლაჸაფენს გონათუას, გჷშაკერძაფილო ოშქაშე დო უმაღალაში გონათუას. [[ინდოეთიშ კონსტიტუცია]]ს გოთანჯილიე 21 ოფიციალური ნინა, ნამუშათ ქიანაშ მახორობაშ უდიდაშ ნორთი რაგადანსინ ვარდა კლასიკური სტატუსი უღუნ. ინდოეთის იკოროცხუ 1652 დიალექტი<ref>{{cite book |first=K.M. |last=Matthew |title=Manorama Yearbook 2003 |publisher=[[Malayala Manorama]] |year=2006 |id=ISBN 81-89004-07-7 |pages=g 524}}</ref>.
{| class ="wikitable sortable"
|+ '''ინდოეთიშ ნინეფი მორაგადეეფიშ მუდანობაშ მეჯინათ'''
|-
!აბანი||ნინა
|colspan=3 !! class="unsortable"|'''მახორობაშ ეჭარუა ([[2001]])'''<ref>[http://www.censusindia.gov.in/Census_Data_2001/Census_Data_Online/Language/Statement4.htm SCHEDULED LANGUAGES IN DESCENDING ORDER OF SPEAKERS' STRENGTH — 2001]</ref><br /><small>(მახორობა 1,004.59 მლნ ადმ)</small>
|-
| || || '''მორაგადეეფიშ მუდანობა''' || '''ედომუშამი მახორობაშ მუდანობა''' || '''გეოგრაფიული გოფაჩუა'''
|-
| 1 ||bgcolor="#ffc0c0" |'''[[ჰინდი|ჰინდი დო თიში დიალექტეფი]]'''<ref>[[ბჟადალი ჰინდი]], [[ბჟაეიოლი ჰინდი]], [[ბიჰარული ნინეფი|ბიჰარი]], [[რაჯასტანი (ნინა)|რაჯასტანი]] დო [[პაჰარი (ნინეფი)|пахариპაჰარი]].</ref>||422 048 642 ||41,03 % || [[ოორუე ინდოეთი]]
|-
| 2 ||bgcolor="#ffc0c0" |'''[[ბენგალური ნინა|ბენგალური]]''' || 83 369 769 || 8,11 % || [[ბჟადალი ბენგალი]], [[ასამიშ შტატი|ასამი]], [[ჯარხანდი]], [[ტრიპურა]]
|-
| 3 ||bgcolor="#c0ffc0" |'''[[ტელუგუ (ნინა)|ტელუგუ]]''' || 74 002 856||7,37 % || [[ანდჰრა-პრადეში]], [[კარნატაკა]], [[ტამილნადუ]], [[მაჰარაშტრა]], [[ორისა]]
|-
| 4 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[მარათული ნინა|მარათჰი]]''' || 71 936 894 || 6,99 % || [[მაჰარაშტრა]], [[კარნატაკა]], [[მადჰია-პრადეში]], [[გუჯარათი]], [[ანდჰრა-პრადეში]], [[გოა]]
|-
| 5 ||bgcolor="#c0ffc0" | '''[[ტამილური ნინა|ტამილური]]'''|| 60 793 814|| 5,91 % || [[ტამილნადუ]], [[კარნატაკა]], [[პუდუჩერი]], [[ანდჰრა-პრადეში]], [[კერალა]], [[მაჰარაშტრა]]
|-
| 6 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[ურდუ ნინა]]''' || 51 536 111||5,01 % || [[ჯამუ დო ქაშმირი]], [[ანდჰრა-პრადეში]], [[დელი]], [[ბიჰარი]], [[უტარ-პრადეში]]
|-
| 7 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[რაჯასტანი (ნინა)|რაჯასტანი]]''' || 50 მლნ.-შე უმოსი.||5 % || [[რაჯასტანი]], [[გუჯარათი]], [[პენჯაბიშ შტატი|პენჯაბი]], [[ჰარიანა]]
|-
| 8 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[გუჯარათული ნინა|გუჯარათული]]''' || 46 091 617||4,48 % || [[გუჯარათი]], [[მაჰარაშტრა]], [[ტამილნადუ]]
|-
| 9 ||bgcolor="#c0ffc0" | '''[[კანადა (ნინა)|კანადა]]''' || 37 924 011 ||3,69 % || [[კარნატაკა]]
|-
| 10 ||bgcolor="#c0ffc0" | '''[[მალაიალამური ნინა|მალაიალამი]]''' ||33 066 392||3,21 % || [[კერალა]], [[ლაქშადვიპი]], [[მაჰე]], [[პუდუჩერი]]
|-
| 11 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[ორია (ნინა)|ორია]]''' || 33 017 446|| 3,21 % || [[ორისა]]
|-
| 12 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[პენჯაბური ნინა|პენჯაბური]]''' || 29 102 477||2,83 % || [[პენჯაბიშ ნინა|პენჯაბი]], [[ჩანდიგარჰი]], [[დელი]], [[ჰარიანა]]
|-
| 13 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[ბჰოჯპური]]''' ||25 მლნ.||2,3 % || [[ბიჰარი]], [[ჯარხანდი]], [[უტარ-პრადეში]]
|-
| 14 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[ასამური ნინა|ასამური]]''' ||13 168 484||1,28 % || [[ასამიშ შტატი|ასამი]]
|-
| 15 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[მაიტჰილი]]''' || 12 179 122||1,18 % || [[ბიჰარი]]
|-
| 16 ||bgcolor="#ffffc0" | '''[[სანტალი (ნინა)|სანტალი]]''' || 6 469 600 ||0,63 % || [[სანტალეფი]]შ ტომი, ნამუთ ოხორანა [[ჩჰოტა-ნაგპური]]შ ლაკადას, [[ბიჰარი]]შ, [[ჩატისგარჰი]]შ, [[ჯარხანდი]]შ დო [[ორისა]]შ შტატეფიშ ტერიტროიას.
|-
| 17 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[ქაშმირული ნინა|ქაშმირული]]''' || 5 527 698 ||0,54 % || [[ჯამუ დო ქაშმირი]]
|-
| 18 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[ნეპალური ნინა|ნეპალური]]''' || 2 871 749 ||0,28 % || [[სიკიმი]], [[ბჟადალი ბენგალი]], [[ასამიშ შტატი|ასამი]]
|-
| 19 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[სინდჰი (ნინა)|სინდჰი]]''' ||2 535 485 ||0,25 % || [[გუჯარათი]], [[მაჰარაშტრა]], [[რაჯასტანი]], [[მადჰია-პრადეში]]
|-
| 20 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[კონკანი (ნინა)|კონკანი]]''' || 2 489 015||0,24 % || [[კონკანი]] ([[გოა]], [[კარნატაკა]], [[მაჰარაშტრა]], [[კერალა]])
|-
| 21 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[დოგრი (ნინა)|დოგრი]]''' || 2 282 589 ||0,22 % || [[ჯამუ დო ქაშმირი]]
|-
| 22 ||bgcolor="#c0c0ff" | '''[[მანიპური (ნინა)|მანიპური]]''' ||1 466 705 ||0,14 % || [[მანიპური]]
|-
| 23 ||bgcolor="#c0c0ff" | '''[[ბოდო (ნინა)|ბოდო]]''' ||1 350 478 ||0,13 % || [[ასამიშ შტატი|ასამი]]
|-
| 24 ||bgcolor="#ffc0c0" | '''[[სანსკრიტი]]''' || 14 135||N || [[მატური]]
|-
|}
<span style="background:#ffc0c0">ვარდიშფერით</span> შანილიე [[ინდოარიული ნინეფი]], <span style="background:#c0ffc0">წვანეთ</span> — [[დრავიდული ნინეფი|დრავიდული]], <span style="background:#c0c0ff">ლენო</span> — [[სინო-ტიბეტური ნინეფი|სინო-ტიბეტური]], <span style="background:#ffffc0">ყვინთელით</span> — [[ავსტროაზიული ნინეფი|ავსტროაზიული]].
== სახენწჷფო სისტემა ==
ღოზი 214 ⟶ 276 :
კანონიშდუმადვალუ ორგანო რე ჟირპალატამი პარლამენტი. აკმოდირთუ შტატეფიშ სხუნუშე(რაჯია საბჰა,250 მაკათური) დო ოკათაშური პოლიტიკაშე(ლოე საბჰა,545 მაკათური).</br>
პარტიეფი - ინდოეთიშ ერუანული კონგრესი, ბჰარატია ჯანატა პარტია დო შხვა.</br>
▲== ნინეფი ==
== რელიგია ==
| |||