ინდოეთი: გინორთი გინოჯინეფს შქას
დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
|||
ღოზი 77:
* '''ოფიციალურო''': ინდოეთიშ რესპუბლიკა.</br>
* '''ოდაბადურო''':भारतीय गणराज्य<br /> Bhārat Ganarājya<br />[[ინგლისური ნინა|ინგლისურო]] — Republic of India</br>
=== ქუაშ ხანა ===
[[ფაილი:Bhimbetka rock paintng1.jpg|250პს|left|thumb|ბჰიმბეტკიშ ფაქვაშ კიდალაშ ხანტუალა]][[ნარმადი]]შ [[ლეხერი|ლეხერს]], ჰატნორს გოთინილო გილმალი ადამიერიშ [[ჰომო ერექტუსი]]შ ნოსქილედიშ მეგორაფა ოძირანს, ინდოეთიშ ტერიტორიას დოხორაფაქ მოხვადჷ, უკიდაშ შვანს, შქა [[პლეისტოცენი]]შ ეპოქას, დოხოლაფირო 500 000 - 200 000 წანაშ წოხოლე. დოხოლაფირო 30 000 წანაშ წოხოლე ინდოეთიშ სუბკონტინენტის [[მეზოლითი]]შ ხანაქ დიჭყჷ, ნამუთ დოხოლაფირო იგინძორუ 25 000 წანაშ გოძვენას. საზოგადოთ, მეღებული რე, ნამჷ-და ალმახანური ადამიერეფი სუბკონტინენტის დიხორეს ეკონია გოჸინჩაფაშ პერიოდიშ ბოლოს ვარდა დოხოლაფირო 12 000 წანაშ წოხოლე. მაართა რჩქინელი იროიანი დოხორუეფი 9 000 წანაშ წოხოლე [[მადჰია-პრადეში]]შ შტატის, [[ბჰიმბეტკა]]შ ტერიტორიას გიჭყჷ. ნეოლითური კულტურაშ არძაშე ადრეიანი ნოქური, რადიოკარბონული ანალიზიშ მეჯინათ, მერსხილიე VIII ვითოშწანურაშ ოშქაშე ხანეფწკჷმა ჩქ. ეკ.-შახ დო ნაძირეფუ რე [[გუჯარათი]]შ შტატის [[კამბეიშ ჸუჯი]]წკჷმა. ნეოლითური კულტურაშ მინუშეფი, ნამუთ ითარიღებუაფუ ჩქ. ეკ.-შახ VII ვითოშწანურათ მეგორელი რდჷ, თაშნეშე, ალმახანური [[პაკისტანი]]შ [[ბალოჩისტანი]]შ პროვინციას [[მერგარჰი]]შ გჷთაბიჯალს. გვიანი ნეოლითური ხანიშ კულტურეფი გოპეულერი რდჷ წყარმალუ ინდიშ ლეხერს ჯვ. წ. 6 - 2 ვითოშწანურას ჩქ. ეკ.-შახ დო ობჟათე ინდოეთის ჯვ. წ. 2800-1200 წანეფიშ შქა პერიოდის. ისტორიულ რეგიონს იდვალუაფუ ობჟათე აზიაშ მუსხირენ უჯვეშაში ნოხორუ დო ნძალიერი ცივილიზაცია.
ადრეპალეოლითურ პერიოდწკჷმა მერსხილი უჯვეშაში აკანეფიშ არქეოლოგიური გონთხორუეფიშ შედეგო მეგორაფილიე პაკისტანს წყარმალუ [[სოანი]]შ [[ლეხერი|ლეხერს]]. მაართა ოფუტე ტიპიშ დოხორუეფქ გორჩქინდჷ მერგარჰის [[ნეოლითი]]შ ეპოქას, დო მაართა ონოღე ტიპიშ დოხორუეფქ - წყარმალუ [[ინდი]]შ ლეხერს, ნამუშეთ არძაშე უმოსი შანულამი რე [[მოჰენჯო-დარო]] დო [[ჰარაპა]].
=== ბრინჯაოშ ხანა ===
[[ფაილი:Historic pakistan rel96b.JPG|მინი|250პქ|პაკისტანიშ რუკა თარი ისტორიული აკანეფით]][[ბრინჯაოშ ხანა]] ინდოეთიშ სუბკონტინენტის ჩქ. ეკ.-შახ 3300 წანაშ წოხოლე წყარმალუ [[ინდი]]შ ლეხერს ცივილიზაციეფიშ აკოქიმინაფათ დიჭყჷ. თე პერიოდიშ თარ დუმახასიათაფალ თვისებას წჷმარინუანს მეტალურგიაშ მაღალი გოვითარაფა - [[ლინჯი]]შ, [[ბრინჯაო]]შ, [[ტყვია|ტყვიაშ]] დო [[კალა|კალაშ]] ნდღულაფა. ინდური ცივილიზაციეფიშ გოპეულუა ჩქ. ეკ.-შახ 2600-1900 წანეფიშ შქა პერიოდის უხვადუ. თე პერიოდის ინდოეთიშ სუბკონტინენტის დითმირსხუაფუ ნოღეფი დო იჭყაფუ გრანდიოზული აკოგაფუეფი. თე უჯვეშაში ცივილიზაციაქ გჷმიქიმინუ წყარმალუ [[ინდი]]შ ლეხერს დო გიფაჩუ წყარმალუ [[გჰაგჰრა]]-ჰაკრაშ ლეხერს (თე წყარმალუ, მიარე მენცარიშენი გომანგაფილიე ვედურ წყარმალუ [[სარასვატი (წყარმალუ)|სარასვატწკჷმა]]), [[განგი]]შ დო [[ჯამუნა]]შ [[შქაწყარმალონა|შქაწყარმალონას]], [[გუჯარათი|გუჯარათის]] დო ოორუე [[ავღანეთი]]ს. ინდური ცივილიზაციაშ გონშხვავაფილი მუშობურობეფს წჷმარინუანს [[ანგურა]]თ აკნაგეფუ ნოღეფი მაღალგოვითარაფილი საკანალიზაციო სისტემათ დო მიარესართულებამი ჸუდეეფით. უმანგარაში ონოღე ცენტრეფი რდჷ [[ჰარაპა]] დო [[მოჰენჯო-დარო]], დჰოლავირა, ლოტჰალი, კალიბანგა დო შხვ. წყარმალუ [[სარასვატი (წყარმალუ)|სარასვატიშ]] ესქირაფაშ და წყარმალუ [[ინდი]]შ [[კალაპოტი]]შ თირუას შედეგო დიდი გეოლოგიური დო კლიმატური თირაფეფქ მაჸუნჷ, ნამუქჷთ რეგიონს ტყალეფიშ ნქირაფა და გოტიოზაფა გიმიწუ. თე ფაქტორქ ინდური ცივილიზაციეფიშ დაღამაკებაშ დო ნქარუაშ მიზეზო გჷნირთჷ.
=== რკინაშ ხანა ===
* '''ვედური ცივილიზაცია'''
ვედური კულტურა ინდურ-არიული კულტურაშ ნორთი რე, ნამუთ იასოცირებუაფუ [[ვედეფი|ვედეფწკჷმა]] - ვედურ სანსკრიტშა აკოხანდილი [[ინდუიზმი]]შ წიმინდე ჭარილებწკჷმა. მენცარობას მეღებული თოლოზირუეთ ვედური ცივილიზაცია არსებენდჷ ჯვ, წ. [[II ვითოშწანა]]შ შქა ხანეფშე [[I ვითოშწანურა]]შ შქა ხანეფშახ. თე თარიღი ოდებელი რე კანკალე ინდოარი დო ბჟადალარი [[ისტორიკოსი]]შ დო მენცარშოთ, ნამუთ ვედური პერიოდიშ დაჭყაფუთ მითმირჩქინანა ჯვ. წ. IV ვითოშწანას დო ინდურ ცივილიზაციას უმანგუანა ვედურს. სწორას ვედურ პერიოდის გჷმიქიმინუ ინდური კულტურაქ, ნინაქ დო [[რელიგია]]ქ. ვედური პერიოდიშ მაართა 500 წანა (ჯვ.წ.1500-1000 წანეფი) უხვადუ ინდოეთიშ [[ბრინჯაო]]შ ხანას, დო ეკონია 500 წანა (ჯვ. წ. 1000-500 წანეფს) რკინაშ ხანას.
XIX ოშწანურას, ევროპალი კოლონიზატორეფქ წჷმარინუეს ინდოეთიშ არიული დოკაფაშ თეორია, ნამუშ მეჯინათ, ჩქ. ეკ.-შახ II ვითოშწანურაშ დაჭყაფუს [[ინდოეთიშ სუბკონტინენტი]]ქ ქენშაჸუნ მომთაბარე [[არიული ტომეფი]]შ ართბორჯული მასიური დოკაფას, ნამუეფქჷთ მუწკჷმა ართო ქჷმიღეს ვედური კულტურა. მარა, ეკონია არქეოლოგიურ მუნაჩემეფქ დო ლინგვისტურ რკუალაქ თე ჰიპოთეზა იუარუ. თიშ მანგიორო მენცარეფქ წჷმარინუეს "ინდოარიული მიგრაციაშ" შხვადოშხვა თეორია. თე თორიაშ მათხილარეფიშ მეჯინათ, ინდო-არიული ტომეფი იხორუდეს ინდოეთიშ სუბკონტინენტიშ ოორუე-ბჟადალი რეგიონეფს ჯვ. წ. II ვითოშწანურაშ დაჭყაფუს დო ასიმილაცია გჷნიცადეს აბანობური მახორობაწკჷმა, თინეფს გჷნოჩეს მუნეფიშ ნინა დო ვედური კულტურა. შხვა მოსაზრაფათ, ინდოეთიშე ულაშ თეორიაშ ალმაჸვენჯეფი ამტკიცენა, ნამჷ-და [[არიელეფი]] დუდმაართაშე რდეს ინდოეთიშ სუბკონტინენტიშ ძვეშიშე ძვეში მახორობა დო რანწკი მიგრაციეფიშ შედეგო მოგვიანაფათ ქჷდიხორეს თიშ ფარგალეფს გალე.
თიშ უკული, მუთ ჩქ. ეკ.-შახ II ვითოშწანურას [[ჰარაპა]]შ ურბანული ცივილიზაციაქ მიდართ დაღამაკებაშან, ჭიეჭიეთ უმოსი შანულამი როლიშ ლაჸაფი ქიდიჭყჷ დიხაშხანდუაქ, დო ორგანიზაციულ-ჯარალობური სტრუქტურას - კასტეფო დორთუალაქ. ჩქ. ეკ.-შახ X ოშწანურას ინდოეთიშ ოორუე-ბჟადალი ნორთის ქიდიჭყჷ [[რკინაშ ხანა]]ქ. თე პერიოდის მენცარეფი მეურსხუანა "ატჰარვა ვედიშ" აკოქიმინუას. თენა რე მაართა ჯვეშინდური ტექსტი, ნამუსჷთ შინელი რე რკინა. იკოროცხუ, ნამჷ-და თე გვიან ვედურ პერიოდიშოთ მოხვადჷ მიარემუდანობაშ მორჩილი სათაროეფიშ თ. გ. [[მაჰაჯანაპადეფი]]შ გჷმოქიმინუაქ. კინე თე პერიოდით ათარიღენა მენცარეფი ჯვეში ინდური ეპიკური პოეზიაშ ქილინჯეფს "[[მაჰაბჰარატა]]ს" დო "[[რამაიანა]]ს".
* '''მაჰაჯანაპადეფი'''
ვედური პერიოდიშ ბოლოს ინდოეთიშ სუბკონტინენტის რანწკი მორჩილი ომაფეეფქ დო ნოღა-სახენწჷფოეფქ გორჩქინდჷ, ნამუშეთ ბრელი მოშინაფილი რე ჯვ. წ. მა-10 ოშწანურაშ უკულიანი პერიოდით დოთარიღაფილ ვედურ დო ადრეინდურ [[ლიტერატურა]]ს.
კინე თე ბორჯის, ადეიანი ნოღა-სახენწჷფოეფი მითმიშინუაფუდჷ ჯანაპადეფო. ჯანაპადეფიშ მახორობაშ დიდ ნორთის აკმადგინანდჷ დაღარას გოვითარაფილი პოლიტიკური დო სოციალური სტრუქტურაშ მაღვენჯი ტომეფი. ბრაჰმანული თეორიაშ მეჯინათ, მუჭოთ ჩქუ, [[ბუდა]]შ პერიოდიშ ჯარალუას ვაუღუდჷ კასტური სისტემა. თინა წჷმარინუანდჷ დაღარას სტრუქტურირაფილ ჯარალუას, სოდეთ ვაარსებენდჷ სრულფასუამი [[მონარქია]]. ხოლო უმოსი, თინა გჷდჷ [[ოლიგარქია]]ს ვარდა კანკალე ფორმათ, [[რესპუბლიკა]]ს.
[[ფაილი:Gandhara Buddha (tnm).jpeg|მინი|250პს|ბუდაშ ბერძენულ-ბუდისტური სტატუეტი I-IIო.ო. განდჰარა]]ჩქ. ეკ.-შახ მა-5 ოშწანურას გჷმიქიმინჷ 16 ომაფექ ვარდა „რესპუბლიკაქ“ რჩქინელი მაჰაჯანაპადეფო - ქაში, ქოსალა, ანგა, მაგადჰა, ვრიჯი, მალა, ჩედი, ვამშა, კურუ, პანჩალა, მატსია, შურასენა, ასსაკა, ავანტი, განდჰარა და კამბოჯა. თენეფი იდვალუაფუდეს [[ინდ-განგი]შ] რზენს, ალმახანური [[ავღანეთი]]შე [[მაჰარაშტრა]]შახ დო [[ბჟადალი ბენგალი]]შახ. თე პერიოდის იჭყაფუ ინდური ცივილიზაციაშ უკული მაჟირა ნძალიერი ურბანიზაციაშ პერიოდი. [[სუბკონტინენტი]]შ დოსქილადირ ნორთის, მუჭოთ ჩქუ, არსებენდჷ მიარე შხვა მორჩილი სახენწჷფობური გჷმნაქიმინეფი, ნამუთშენი ჩინებეფი მუთმოფხვადუნა ლიტერატურას. კანკალე თინეფშე ომაფე ხეშუულება გჷნმიშჷ სანცხვარებელობათ, კანკალეს - კინე მუნეფი გჷშმაგორუნდეს მუნეფიშ მამართვალეფს...მახორობაშ ჟინფენეფიშ თარი ორაგადე ნინა რდჷ [[სანსკრიტი]], დაბალი სოციალური ფენეფი, ოორუე ინდოეთის ართიანწკჷმა გონშხვავაფილ ბანობურ დიალექტეფშა თ.გ. პრაკრიტშა რაგადანდჷ. ჩქ. ეკ.-შახ მა-5 ოშწანურას ე.ი. [[ბუდა]]შ დაბადებაშ მომენტიშო 16 ომაფეშე მიარექ აკიართიანეს დდო გჷმოქიმინეს ოთხი ელაზჷმაფათ შხუ გოართოიანაფა - ვატსა, ავანტი, ქოშალა დო [[მაგადჰა]].
თიმ პერიოდიშ რელიგიურ პრაქტიკას თარი რდჷ ბრაჰმანეფიშენი შესრულაფირი რთული ვედური რიტუალეფი. იკოროცხუ, ნამჷ-და ზუსტას თე პერიოდის, ჯვ. წ. მა-VII - მა-V ოშწანურეფს იჭარჷ [[უპანიშადეფი|უპანიშადეფქ]] - გვიანი ვედური პერიოდიშ რელიგიურ-ფილოსოფიური ტექსტეფი. უპანიშადეფქ უდიდაში გოლინა იღვენუ ინდური ფილოსოფიაშ ფორმირაფას დო დახე ართობურო გჷმოქიმინელი ბუდიზმიქ დო ჯაინიზმიქ, მუნეფიშ დუდით გონსახიერეს თე პერიოდიშ აზრობუაშ ორქოშ ხანა. ჩქ.წ. ეკ-შახ 537წ. [[სიდჰართა გაუტამა]]ქ „ გონსხივოსნებას“ მიოჭირინუ დო ბუდათგჷნირთჷ - „ზიარაფილი“ . [[ბუდიზმი]]შ დო [[ჯაინიზმი]]შ დოქტრინეფს აქცენტირაფილი რდჷ [[ასკეტიზმი]] დო იფაჩუდჷ [[პრაკრიტი]]შ ნინეფშა, მუთ ფართო მასეფშა გოლინაშ ღვენჯობას ონინალუდჷ.თინეფქუდიდაში გოლინა იღვენუეს ინდურ ტრადიციულ რელიგიურ პრაქტიკას. კერზოთ, ვეგეტარიანელობას, ჩხოლარეფიშ ჸვილუაშ გოხურგუას დო თ. უ.
კინე თე ბორჯის, ჯაინიზმიშ გეოგრაფიული გოლინა იკენდჷ ხვალე ინდოეთის, ბუდისტ ბერეფქ [[ბუდა]]შ გურაფა გოფაჩეს [[ტიბეტი|ტიბეტის]], [[შრი-ლანკა]]ს, ცენტრალურ, ბჟაეიოლი დ ობჟათე-ბჟაეიოლ [[აზია]]ს.
=== სპარსული დო ბერძენული გოლინეფი ===
[[ფაილი:MacedonEmpire.jpg|250პს| left|thumb|ალექსანდრე მაკედონარიშ ეჭოფუეფი ოორუე ინდოეთშახ დო ალმახანური პაკისტანშახ.]] ჩქ. ეკ.-შახ 520წ. [[სპარსეთი]]შ [[მაფა]] [[დარიოს I]]აშ მართუალაშ ბორჯის [[ინდოეთიშ სუბკონტინენტი]]შ ოორუე-ბჟადალი ნორთი (ასეიანი ბჟაეიოლი [[ავღანეთი]] დო [[პაკისტანი]]) ეჭოფილქ იჸუ [[სპარსეთი]]შ აქემენიდური იმპერიაშენი. სპარსელეფიშ პატჷნალა ბატონობა თაქ გეჸვენჯი ჟირი ოშწანურაშ გოძვენას იგინძორებუდჷ. ჩქ. ეკ.-შახ 334წ. ალექსანდრე მაკედონარქ, გეჭოფუ [[მორჩილი აზია]] დო [[აქემენიდეფიშ იმპერია]], ქიმიოჭირინუ [[ინდოეთიშ სუბკონტინენტი]]შ ოორუე-ბჟადალი ხურგეფს. თიქ გიმორძგუ აბანობური რაჯაწკჷმა, მაფა პორწკჷმა დო გეჭოფუ [[პენჯაბიშ შტატი|პენჯაბიშ]] დიდი ნორთი, მარა ალექსანდრეშ მალჷმორეფქ უცბას ვარია გაცხადეს წიმი ულაშე დო წყარმალუ [[ბიასი]]შ გჷნოჭკირწკჷმა, თექ სოდეთ ალმახანას ნოღა [[ჯალანდჰარი]] იდვალუაფუ.
=== მაგადჰაშ იმპერია ===
ვითაამშვი მაჰაჯანაპადიშ შქას არძაშე შანულამი რდჷ [[მაგადჰა]], ნამუსჷთ ოსტორიაშ ედომუშამი გოძვენას მართუნდეს შხვადოშხვა საგვარეულო დინასტიეფი. [[მაგადჰა]]შ დუმარსხუაფალი რდჷ ჯვ. წ. 684 წ. [[ჰარტიანკეფი]]შ [[დინასტია]]. თიში ნანანოღა რდჷ - [[რაჯაგრიჰა]], ნამუსჷთ მოგვიანაფათ გიადჷ [[პატალიპუტრა]] (ასეიანი [[პატნა]]). მოგვიანაფათ მართუალაშა ქჷმორთ [[შიშუნაგიშ დინასტია]]ქ, ნამუთ ჯვ. წ. 424 წ. [[ნანდაშ დინასტია]]ქ დოთირუ. [[მაგადჰა]]შ ომაფექ არძაშე უმოსი შანულამი ტერიტორიულ დო ეკონომიკურ გოპეულუას მიოჭირინუ მაურიეფიშ დინასტიაშ პერიოდის. მაურიეფიშ ომაფე იდვალუაფუდ დახე ედომუშამი სუბკონტინენტის, კოკი შრი-ლანკაშ დო ინდოსტანიშ ჩქონიშ ობჟათეშე მადვალუ მორჩილი ნორთიშ მოხ. მარა თე ტერიტორიეფი მაურეფიშ მორსხუე ომაფეეფო იკოროცხუდეს.
=== მაურიეფიშ დინასტია ===
[[ფაილი:Mauryan Empire Map.gif|მინი|250პს.|მაურიეფიშ იმპერია]]
ჯვ. წ. 321 წ. [[ჩანდრაგუპტა მაურია]]ქ გიორჯგინჷ ნანდაშ დინასტიაშ ეკონია მაფა [[დჰანა ნანდა]]ს, [[ჩანაკია]]წკჷმა აპიჯალათ ქჷდარსხუ [[მაურეფიშ სახენწჷფო]]. ჩანდრაგუპტაშ მართუალაშე დოჭყაფილი მაურიეფქ ხვალე ეჭოფეს დო გოართოიანეს პრაქტიკულო ედომუშამი [[ინდოსტანიშ ჩქონი]] ვარინ, გაფართინეს თიში ხურგეფი [[ირანი]]შ დო შქა აზიაშ ხარჯშა ხოლო. ჩანდრაგუპტაქ შანულამი როლი მიშეღჷ ობჟათე ინდოეთის [[ჯაინიზმი]]შ გოფაჩუაშ საქმეს.
[[ჩანდრაგუპტა მაურია]] დოთირუ მუშ ქომულსქუა [[ბინდუსარა]]ქ, ნამუშ ბორჯის გიგინძორ ხურგეფიშ გოფართინაფაქ [[კალინგაშ ომაფე]]შ დო შხვა ომაფეეფიშ ეჭოფუაშ ხარჯშა, [[ინდოსტანიშ ჩქონი]]შ ობჟათეს.
[[ბინდუსარა]] ხვისტას, მუშ ქომულსქუაქ აშოკაქ დოთირუ, ნამუთ მართუალაშ მაართა წანეფს ცადენდჷ იმპერიაშ ხურგეფიშ უკულიანი გოფართინაფას.
=== გემაჸვენჯი დინასტიეიი ===
ჯვ.წ. 185წ. დორსხუაფილქ იჸუ [[შუნგაშ დინასტია]]ქ. თექ თიშ უკული მოხვადჷ, მუთ მაურიეფიშ ეკონია მაფა [[ბრიჰადრათჰა]] ჸვილირქ იჸუ მაურიეფიშ არმიაშ თარსარდალიშ [[პუშიამიტრა შუნგა]]შენი. შუნგეფიშ დინასტია დოთირუ [[კანვაშ დინასტია]]ქ, ნამუთ მართუნდჷ ბჟაეიოლ ინდოეთის ჯვ.წ.71 -26 წანეფს, უკული დოთირუ [[სატავაჰანაშ დინასტია]]ქ დო [[მაგადჰა]]შ იმპერიაშ აკანს გჷმიქიმინჷ [[ანდჰრა]]შ ომაფექ.
=== ევროპალი კოლონისტეფი ინდოეთის ===
მა-16 ოშწანურაშე იჭყაფუ ინდოეთიშ ეჭოფუა ევროპალ კოლონისტეფშე. დახე 200 წანა რდჷ ბრიტანეთიშ კოლონია. 1947 წანას მოხვადჷ სუბკონტინენტიშ კოლონიაშუკუნერი გორთუალა რელიგიაშ შინით ინდოეთო დო პაკისტანო, მუთიქ იჸუ თენეფს შქას ლჷმაშ დო ტერიტორიაშ გორთუალაშ ბაძაძიქ. ინდოეთიქ დიო დომინიონიშ სტატუს მიღჷ, მარა 1950 წანას ზოხორინალა გჷმაცხადჷ. შხვადოშხვა რელიგიური, კასტური დო ეთნოკულტურაქ ლჷმაშ ბაძაძიქ იჸუ.1948 წანას ჸვილირქ იჸუ "ბაპუ"- "ქიანაშ მუმა", მახათმა განდი, ნამდგაქჷთ დუდი გედგჷ ინდოეთიშ ზოხორინალაშ ყარაფის.▼
== გეოგრაფია ==
ღოზი 324 ⟶ 367 :
ვალუტა რე [[ინდური რუპია]].</br>
▲== ისტორია ==
▲მა-16 ოშწანურაშე იჭყაფუ ინდოეთიშ ეჭოფუა ევროპალ კოლონისტეფშე. დახე 200 წანა რდჷ ბრიტანეთიშ კოლონია. 1947 წანას მოხვადჷ სუბკონტინენტიშ კოლონიაშუკუნერი გორთუალა რელიგიაშ შინით ინდოეთო დო პაკისტანო, მუთიქ იჸუ თენეფს შქას ლჷმაშ დო ტერიტორიაშ გორთუალაშ ბაძაძიქ. ინდოეთიქ დიო დომინიონიშ სტატუს მიღჷ, მარა 1950 წანას ზოხორინალა გჷმაცხადჷ. შხვადოშხვა რელიგიური, კასტური დო ეთნოკულტურაქ ლჷმაშ ბაძაძიქ იჸუ.1948 წანას ჸვილირქ იჸუ "ბაპუ"- "ქიანაშ მუმა", მახათმა განდი, ნამდგაქჷთ დუდი გედგჷ ინდოეთიშ ზოხორინალაშ ყარაფის.
== სქოლიო ==
| |||