ვიკიპედია

ნიგერია: გინორთი გინოჯინეფს შქას

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
← უწოხოლენი თირუეფიუახალაში თირუა →
დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვიზუალურივიკიტექსტი
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ღოზი 55:
}}
 
'''ნიგერია''' ([[ინგლისური ნინა|ინგლ.]]<span contenteditable="false"> </span><span lang="en" contenteditable="false">Nigeria</span>), '''ნიგერიაშ ფედერაციული რესპუბლიკა''' ([[ინგლისური ნინა|ინგლ.]]<span contenteditable="false"> </span><span lang="en" contenteditable="false">Federal Republic of Nigeria</span>) — სახელმწიფოსახენწჷფო ბჟადალ აფრიკას. ნიგერიაშ თანჯეფი გოჸუნსჷ: ბჟადალშე — ბენინისბენინს, ოორუეშე — ნიგერისნიგერს, ოორუე-ბჟაეიოლშე — ჩადის დო ბჟაეიოლშე — კამერუნს. მახორობათ მაართა დო დიხაშ ფართობით მა-14 ადგილიაბანი უკინებჷ აფრიკაშ კონტინენტის. ნანანოღა რე — აბუჯა. თიში ზუღაპიჯი გოჸუნსჷ [[ატლანტიშ ოკიანე|ატლანტის ოკიანეს]] , ნამუთ გვინეაშ ჸუჯით რე წჷმორჩქინელი.
 
== ჯოხოდვალა ==
* '''ოფიციალური''': ნიგერიაშ ფედერაციული რესპუბლიკა.
* '''ინგლისური''': Federal Republic of Nigeria.
* '''ეტიმოლოგია''': წყარმალუ [[ნიგერი (წყარმალუ)|ნიგერიშ]] მეჯინათ. თაქიანეფიშ ნინაშა Ni Gir, “წყარმალუ გირი”. გჷშარჩქინალიე, მუჭო Niger ლათინურო “უჩას” ნიშნენსჷშანენს.
* '''ქვეყნის კოდი''': NG.
 
ღოზი 67:
ქიანა იდვალუაფუ ბჟადალ აფრიკას. მახურგე ქიანეფი რე: [[ნიგერი]], [[ჩადი]], [[კამერუნი]], [[ბენინი]].
* '''ფართობი''': 924.000 კვ.კმ.
* '''ბუნებაორთა''': უმაღალაში კონკა - [[ფოგელ-პიკი]] 2.042; წყარმალუეფი (კმ) – [[ნიგერი (წყარმალუ)|ნიგერი]] 1.170 (ართო 4.184), [[ბენუე]] 800 (ართო 1.400 კმ); ტობა (კვ.კმ) - [[ჩადი (ტობა)|ჩადი]] 3.800 (ართო 16.300); კლიმატი - ეკვატორული, ტროპიკული.
* '''ბუნებრივიორთაშობური რესურსეფი''': ბუნებრივიორთაშობური აირი, ნავთობი, კალა, რკინაშ მადანიმადენი, ქვანახშირიქუანოშქერი, კირქვაკირქუა, ტყვია, თუთია.
 
== სახენწჷფო ==
* '''სახენწჷფო სისტემა''': ფედერაციული რესპუბლიკა.
* '''სახენწჷფოშ მანჯღვერი''': პრეზიდენტი Olusegun OBASANJO (1999).
* '''ოკანონდუმადვალეოკანონმადვალუ  ორგანო''': ჟირპალატიანიჟირპალატამ პარლამენტი (107+346 მაკათური).
* '''ადმინისტრაციული დორთუალა''': ქიანა ირთჷირთუ ადმინისტრაციულ-ტერიტორიულო - 36 შტატი (state) დო ფედერალური ნანანოღა (federal capital territory).
 
== დემოგრაფია ==
ღოზი 83:
 
== ეკონომიკა ==
* '''ერუანული პროდუქტი''': მოცულობა - 33 მლრდ $; 1 ადამიერშა - 280 $; სტრუქტურა (%) - ოფუტეშ მეურნეობა 33, მრეწველობარეწუა 42, მომსახურებამოინალა 25.
* '''ექსპორტი''': ნავთობი, კაკაო, პალმაშ ზეთი,კაუჩუკი, ბამბე.
* '''ბიუჯეტი''': 3,400 მლნ $.
ღოზი 90:
== ისტორია ==
[[ფაილი:Biafra_independent_state_map-en.svg|left]]
1914 წანას გეგნირთჷ <nowiki/>[[გოართოიანაფილი ომაფე|ბრიტანეთიშ]] კოლონიათ. [[1960]] წანას გაგმაცხადჷ დუდიშჷლობადუდიშულობა, ნამუსნამუსუთ მაჸუნჷ კონფლიქტეფქ შხვადოშხვა ეთნიკურ ბუნეფს შკას. 1967-70 ანეფს ქიანაშ ბჟაეიოლ ნაწილქნოწილქ დუდი გაგმაცხადჷ [[ბიაფრიშ რესპუბლიკათ]]. ასე ქიანას მართენსჷდუდენს სამხედროოურდუმე ხელისუფლებახეშუულობა.
 
== მონძალა ==
[[სუკურისოშწანურაშ კულტურული პეიზაჟეფი]].
 
== რესურსეფი ინტერნეტის ==
გორილი რე "https://xmf.wikipedia.org/wiki/ნიგერია"-შე