დიდგორიშ ლჷმა: გინორთი გინოჯინეფს შქას

დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
Machirkholi (სხუნუა | ნახანდი)
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ჭ.რ.ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ღოზი 1:
[[File:Didgori Memorial.jpg|250px|thumb|Monument at the Didgori field, Georgia]]
'''დიდგორიშ ლიმა''' (1121 წანაშ 12 არგუსტომარაშინათუთა)ქორთჷქორთუ̂ მხედრობაშგიმახვენჯეფიშ უდიდაშ გუმორძგუაგომორძგუა რე. ''გასაკვირ მორიება'', ათაშ უძახჷ თე ლიმას ისტორიკოსისტორიკოსი. თე ლიმა დიდგორიშ ტერიტორიასიტერიტორიას რდჷ ([[ქართი|ქართიშ]] ხოლოს) დო მუსულმანეფიშ აკოშაყარელაკოშაყარელი ჯარიშ თლიანოედომშამო მოსირუათ ითუ.
 
== სამანჯელი ==
== სამანჯელ ==
მავითაართა-მავითოჟირა უკუნემს [[ქორთუეფქორთუეფი|ქორთუეფიშ]] მაფაშ [[დავით აღმაშენებელი|დავით აღმაშენებელიშ]] გაბედულგებენი პოლიტიკაქ ჭიე-ჭიეთ გაგშეჸონჷ ქიანა გლახა მდგომარეობაშედგომარებაშე. 1099 წანას დავით მაანთხაქ ხარკიშ მეჩამა მეუტუმეუჭყვიდუ̂ სულთანს დო უკულუკული ქორთულქორთული დიხეფიშ აკოძინას დო დორთინას მიკადირთჷ. გეჭოფჷ ზედაზენ[[ზედაზენი]], შიართჷქიმირცხუ [[კახეთი|კახეთკახეთი]]-[[ჰერეთი|ჰერეთჰერეთი]], [[სამშვილდე|სამშვილდე]], [[გიში|გიში]], [[რუსთავი|რუსთავი]], [[ლორე|ლორე]]. აგრესორეფიშ ხეს [[ქართი|ქართქართი]] დო [[დმანისიშ რაიონრაიონი|დმანისდმანისი]] კინ სქჷდუდჷსქიდუდჷ. ოორუეს, [[საქორთუო|საქორთუოშ]], ათე ახალახალი სამხედროგიმახვენჯური დო პოლიტიკურპოლიტიკური ძალაშ გორჩქინა, მუჟამს ბჟადაალს თურქეფთურქეფი ახალგორჩქინელახალგორჩქინელი ჯვაროსნულჯვაროსნული სახენწჷფოეფს ოლიმუდეს, დიდო ოშკურანჯი რდჷ თინეფშო. [[თურქ-სელჩუკეფსელჩუკეფი|სელჩუკსელჩუკი]] დო [[არაბეფარაბეფი|არაბარაბული]] სახენწიფოეფქსახენწჷფოეფქ ართიანწკჷმა კავშირრსხუალა დოდვეს, მაართათ საქორთუოშა გეუშკუმალდესკოგეუშკუმალუდესკონ. მუჭოთ ჩქურჩქჷ სულთან მაჰმუდმაჰმუდი მაჟირას დო მუშ მოკავშირეეფსმორსხუეფს ოკოდეს კაპინერო მუსპუდესკო დავით მაანთახა, უკულუკული ოორუეშე თხილერეფთხილერეფი, აკოძინელაკოძინელი ძალეფითნძალეფით ჯვაროსნეფიშჯვაროსანეფიშ წინაანდეგ მიდეშეს.
 
== ლიმა ==
სელჩუკეფს ართუკიდ [[ნაჯმ ად-დინ ილღაზ|ნაჯმ ად-დინ ილღაზი]] უნჩაშენდჷ, ნამუსჷთ დიდდიდი ჯოხო უღუდჷ ჯვაროსანეფწკჷმაჯვარნეფწკჷმა ლიმას. მუსულმანეფიშ ჯარჯარი არაბულარაბული, თურქულთურქული დო სპარსულსპარსული წყუეფით 100-150 ანთას, ქორთულქორთული, ევროპულევროპული დო სომხურსომხური წყუეფით 600-800 ანთასანთასი რდეს. მოკავშირეეფიშმორსხუეფიშ გეშკუმალა კაპინერკაპინერი ოკო ჸოფედკო. ათიშენათეშენ აკოშაყარეს უჯგირაშ ცხენამცხენამი ჯარიშკოჩეფჯარიშკოჩეფი [[ეგვიპტე|ეგვიპტეშე]] [[კავკაცია|კავკასიაშახ]]. თურქულთურქული კავალერია თიმ ბორჯის უმანგარაშ სამხედროგიმახვენჯური ძალანძალა რდჷ. დავით მაანთხას 56 ანთასანთასი ჯარიშკოჩჯარიშკოჩი ჸუნდჷ. თაურეშე 40 ანთასანთასი [[ქორთუ|ქორთუ]] რდჷ, 15 ანთასანთასი [[ყივჩაყეფყივჩაღეფი|ყივჩაყყივჩაღი]], 500 [[ოსეფოსეფი|ოსოსი]] დო 300 [[ფრანგეფფრანგეფი|ფრანგფრანგი]] (ევროპარევროპარი). მუჭოთ რჩქჷნ, ლიმაქ თექ მოხვადჷ, სოდე ქორთუემქ დოგეგმესი. სამაფოომაფე ჯარიშ პოზიციეფპოზიციეფი თექი რდჷ გამანგარებულგამანგარებული. ჯარიშ თართარი ნაწილნოწილი, ნამუთ მაართათ ოკო შეხვალამედუკო ლიმას, დავით უნჩაშენდჷ. დოსქჷლადირდოსქჷლადირი ნაწილნოწილი დავითიშ სქუაშ დემეტრეშ უნჩაშალათ გვალას რდჷ ტყობინელტყობინელი დო თეურე ოკო გეუშკუმალუდუკო ტერშა. ლიმაშ დოჭყაფაშ წოხოლე ქორთუეფქ 200 ჯარიშკოჩი გუტეს ტერიშ ბანაკშა. მუსულმანეფს ინეფინეფი მოღალატეეფმოღალატეეფი უჩქუდეს დო მუნეფიშ ბანაკშა მინაშკვეს, სოდე თინეფქ ტერიშ ჭყვიდუა ქიდიჭყეს. კოალიციურკოალიციური ჯარიშ დონწყუალაქ აკიფაჩჷ. ათე ბორჯის ქორთუეფიშ ჯარქ ტერს ჟირჟირი ხუჯშე ქიგიაშკჷ. ბჟადაალშე დავითიქ დო დიდგორიშ გვალაშე დემეტრექ მოლართჷ. ქორთჷქორთუ̂ დო მუშ მახუჯალმახუჯალი ჯარიშკოჩეფქ წოხოლენწოხოლენი აზიაშ უჯგირაშ არმიას არაგვეს. ზისხერიშმაბუნალზისხერიშმაბუნალი ლიმაქ სუმ საათის გიზინდჷ. ილღაზიშ ჯარქ დემარცხჷ დო ინტჷ. ლიმა ათეთ ვაგათებე, ნტებულეფს ვარზენდეს თიშ საშუალებასოშქარუობას, ქართშა დო დმანისშა მინულებდესკომინულებდესკონ. თხოზინქ 8 დღას გიზინდჷ. საქორთუოწკჷმა ლიმაქ მუსულმან სალდათეფიშჯარიშკოჩეფიშ 90% შიწირჷ. ჭყოლირჭყოლირი ილღაზიქ მუზმარენმუზმარენი სარდალწკჷმა დო ეჩეჩი სალდათწკჷმაჯარიშკოჩწკჷმა ართო ინტჷ.
 
== მოღალუეფი ==
== შედეგეფ ==
დიდგორიშ ლიმას უდიდაშ პოლიტიკურპოლიტიკური დო სამხედროგიმახვენჯური მნიშვნელობამნიშვნელუა უღუდჷ: მუსულმანეფიშ დიდდიდი კოალიციაქ აკიფაჩჷ, მუშ ჯარქ მისპჷ. საქორთუოქ თეშ კილარჩქინდჷ, მუჭო რეგიონიშ უმანგარაშ სახენწიფოქ. თე გომორძგუაქ დაჭყაფუ ქიმეჩჷ ქიანაშ საბოლოოოეკონიე გადუდმაფებას (1122 წანას ქართიქ დო 1123 წანას დმანისიქ საქორთუოშ ტერიტორიაშა გემშართეს) დო საქორთუოშ ისტორიას ორქოშ ხანაქ ქიდიჭყჷ. ათეშ უკულუკული საქორთუო ხოლო ოშ წანაშ მანგის ნამთინ ლიმას ვაწაგენს.
[[en:Battle of Didgori]]
[[ar:معركة ديدجوري]]