დიდგორიშ ლჷმა: გინორთი გინოჯინეფს შქას

დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ჭ.რ.ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ღოზი 1:
[[File:Didgori Memorial.jpg|250px|thumb|მონუმენტი დიდგორიშ ვეს]]
'''დიდგორიშ ლიმა''' (1121 წანაშ 12 მარაშინათუთა)ქორთუ̂ გიმახვენჯეფიშ უდიდაშ გომორძგუა რე. ''გასაკვირ მორიება'', ათაშ უძახჷ თე ლიმას ისტორიკოსი. თე ლიმა დიდგორიშ ტერიტორიას რდჷ ([[ქართი|ქართიშ]] ხოლოს) დო მუსულმანეფიშ აკოშაყარელი ჯარიშ ედომშამო მოსირუათ ითუ.
 
[[სურათი:Georgia-DavidIV.jpg|thumb|left|150px|ფრესკა [[გელათიშ მონასტერი|გელათიშ მონასტერშე]]]]
== სამანჯელი ==
მავითაართა-მავითოჟირა უკუნემს [[ქორთუეფი|ქორთუეფიშ]] მაფაშ [[დავით აღმაშენებელი|დავით აღმაშენებელიშ]] გებენი პოლიტიკაქ ჭიე-ჭიეთ გაგშეჸონჷ ქიანა გლახა დგომარებაშე. 1099 წანას დავით მაანთხაქ ხარკიშ მეჩამა მეუჭყვიდუ̂ სულთანს დო უკული ქორთული დიხეფიშ აკოძინას დო დორთინას მიკადირთჷ. გეჭოფჷ [[ზედაზენი]], ქიმირცხუ [[კახეთი|კახეთი]]-[[ჰერეთი|ჰერეთი]], [[სამშვილდე|სამშვილდე]], [[გიში|გიში]], [[რუსთავი|რუსთავი]], [[ლორე|ლორე]]. აგრესორეფიშ ხეს [[ქართი|ქართი]] დო [[დმანისიშ რაიონი|დმანისი]] კინ სქიდუდჷ. ოორუეს, [[საქორთუო|საქორთუოშ]], ათე ახალი გიმახვენჯური დო პოლიტიკური ძალაშ გორჩქინა, მუჟამს ბჟადაალს თურქეფი ახალგორჩქინელი ჯვაროსნული სახენწჷფოეფს ოლიმუდეს, დიდო ოშკურანჯი რდჷ თინეფშო. [[თურქ-სელჩუკეფი|სელჩუკი]] დო [[არაბეფი|არაბული]] სახენწჷფოეფქ ართიანწკჷმა რსხუალა დოდვეს, მაართათ საქორთუოშა გეუშკუმალუდესკონ. მუჭოთ რჩქჷ სულთან მაჰმუდი მაჟირას დო მუშ მორსხუეფს ოკოდეს კაპინერო მუსპუდესკო დავით მაანთახა, უკული ოორუეშე თხილერეფი, აკოძინელი ნძალეფით ჯვაროსანეფიშ წინაანდეგ მიდეშეს.
[[სურათი:Georgia-DavidIV.jpg|thumb|left|150px|ფრესკა [[გელათიშ მონასტერი|გელათიშ მონასტერშე]]]]
 
== ლიმა ==
სელჩუკეფს ართუკიდ [[ნაჯმ ად-დინ ილღაზ|ნაჯმ ად-დინ ილღაზი]] უნჩაშენდჷ, ნამუსჷთ დიდი ჯოხო უღუდჷ ჯვარნეფწკჷმა ლიმას. მუსულმანეფიშ ჯარი არაბული, თურქული დო სპარსული წყუეფით 100-150 ანთას, ქორთული, ევროპული დო სომხური წყუეფით 600-800 ანთასი რდეს. მორსხუეფიშ გეშკუმალა კაპინერი ოკო ჸოფედკო. ათეშენ აკოშაყარეს უჯგირაშ ცხენამი ჯარიშკოჩეფი [[ეგვიპტე|ეგვიპტეშე]] [[კავკაცია|კავკასიაშახ]]. თურქული კავალერია თიმ ბორჯის უმანგარაშ გიმახვენჯური ნძალა რდჷ. დავით მაანთხას 56 ანთასი ჯარიშკოჩი ჸუნდჷ. თაურეშე 40 ანთასი [[ქორთუ|ქორთუ]] რდჷ, 15 ანთასი [[ყივჩაღეფი|ყივჩაღი]], 500 [[ოსეფი|ოსი]] დო 300 [[ფრანგეფი|ფრანგი]] (ევროპარი). მუჭოთ რჩქჷნ, ლიმაქ თექ მოხვადჷ, სოდე ქორთუემქ დოგეგმესი. ომაფე ჯარიშ პოზიციეფი თექი რდჷ გამანგარებული. ჯარიშ თარი ნოწილი, ნამუთ მაართათ ოკო შეხვალამედუკო ლიმას, დავით უნჩაშენდჷ. დოსქჷლადირი ნოწილი დავითიშ სქუაშ დემეტრეშ უნჩაშალათ გვალას რდჷ ტყობინელი დო თეურე ოკო გეუშკუმალუდუკო ტერშა. ლიმაშ დოჭყაფაშ წოხოლე ქორთუეფქ 200 ჯარიშკოჩი გუტეს ტერიშ ბანაკშა. მუსულმანეფს ინეფი მოღალატეეფი უჩქუდეს დო მუნეფიშ ბანაკშა მინაშკვეს, სოდე თინეფქ ტერიშ ჭყვიდუა ქიდიჭყეს. კოალიციური ჯარიშ დონწყუალაქ აკიფაჩჷ. ათე ბორჯის ქორთუეფიშ ჯარქ ტერს ჟირი ხუჯშე ქიგიაშკჷ. ბჟადაალშე დავითიქ დო დიდგორიშ გვალაშე დემეტრექ მოლართჷ. ქორთუ̂ დო მუშ მახუჯალი ჯარიშკოჩეფქ წოხოლენი აზიაშ უჯგირაშ არმიას არაგვეს. ზისხერიშმაბუნალი ლიმაქ სუმ საათის გიზინდჷ. ილღაზიშ ჯარქ დემარცხჷ დო ინტჷ. ლიმა ათეთ ვაგათებე, ნტებულეფს ვარზენდეს თიშ ოშქარუობას, ქართშა დო დმანისშა მინულებდესკონ. თხოზინქ 8 დღას გიზინდჷ. საქორთუოწკჷმა ლიმაქ მუსულმან ჯარიშკოჩეფიშ 90% შიწირჷ. ჭყოლირი ილღაზიქ მუზმარენი სარდალწკჷმა დო ეჩი ჯარიშკოჩწკჷმა ართო ინტჷ.