სტამბოლი: გინორთი გინოჯინეფს შქას

დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ღოზი 65:
'''სტამბოლი''' ([[თურქული ნინა|თურქ]]. İstanbul) — [[თურქეთი|თურქეთიშ]] არძაშე დიდი ნოღა. ისვალუაფუ ბოსფორიშ საროტის [[ონიშოლი|ონიშოლწკჷმა]] „ორქოშ ქა“ (თურქ. Haliç), ქიანაშ ოორუე-ბჟადალშე. ოფიციალურო მუჭოთ თეშინ, სტამბოლი ევროპული ნოღათ იშინუაფუ, შილებე მუშ კჷნოხონ კონსტანტინოპოლიშ, ელახ რომიშ იმპერიაშ ნანანოღაშ გეშა. [[2000]] წანაშ ეკოროცხუათ ნოღაშ მახორობა რდჷ 8.803.468 კოჩი (10.018.735 აგლომერაციას). სტამბოლი ევროპაშ არძაშე დიდი ნოღეფს შქას რე. ნოღაშ გეოგრაფიული კოორდინატეფი რე 41° N 28° E. სტამბოლი რე სტამბოლიშ პროვინციაშ ნანანოღა.
 
ბერძენი კოლონისტეფიშ მაართა ოხორექ ბიზანტიური ჯოხო, მუნეფიშ ლიდერი მეგარელი ბიზაშე მიღ. ახ.წ. 324 წანას თიქ ელახ რომიშ იმპერიაშ ნანანოღათ გინართინუ იმპერატორი კონსტანტინე დიდიქ. ბიზანტიუმს ნოვა-რომა ქიგიოდვეს, მარა თაქიან მახორუეფს თე ჯოხოქ ვამოხვადეს ჸუჯის ჯგირო დო ნოღაქ მალას ჩინებულქ იჸუ, მუჭოთ კონსტანტინოპოლი -„კონსტანტინეშ ნოღანოღა“. რომიშ დო ბჟადალ რომიშ იმპერიაშ დონთხაფაშ უკული კონსტანტინოპოლქ გინირთჷ ბიზანტიაშ იმპერიაშ ნანანოღათ. ბიზანტია კულტურულო ბერძენული იმპერია რდჷ დო ბერძენული ორთოდოქსული ქირსიანობაშ ცენტრო გინირთჷ რომშე მოსოფუაშ უკული. თე ბორჯეფს იკიდუ თაქ ბრელი ოხვამე დო მონასტერქ, ართ-ართი რე - აია სოფია. კონსტანტინოპოლიშ პატრიარქიშ, ბერძნული ორთოდოქსული ეკლესიაშ შურიელი ლიდერიშ ხვისტა ამდღარშახ სტამბოლს სქიდუ.
 
1453 წანას კონსტანტინოპოლი ოსმალეფიშ იმპერიაქ გეჭოფუ დო მალას თე იმპერიაშ ნანანოღათ გინირთჷ. ეჭოფუაშახ [[თურქეფი]] ნოღას სტამბოლს უძახჷდეს, მარა ოფიციალურო ქუსტანტანია ( القسطنطنية ) გჷმირინუაფუდჷ, მუთ არაბულო „კონსტანტინეშ ნოღას“ ჯოხოდ. ნოღას ოფიციალურო სტამბოლქ [[1930]] წანაშ 28 მელახის გიადუ.
 
'''ეტიმოლოგია'''
 
ამდღა თურქული ჯოხო რე İstanbul (ისტანბული). ჯოხოქ მორთ ბერძნული ფრაზაშე „εἰς τὴν Πόλιν“ (ისტიმ ბოლინ), ეგურ დიალექტშა „εἰς τὰν Πόλιν“ (ისტამ ბოლინი), მუთ „ნოღას„ნოღას“, „ნოღაშა„ნოღაშა“, ვარ და „ნოღაშ ცენტრისცენტრის“.
 
ნოღაშ მაართა ჩინებული ჯოხო რე ბიზანტი. 330 წანაშ 11 მესის რომაარი იმპერატორქ კონსტანტინე I-ქ ნოღა ელახ რომიშ იმპერიაშ ნოღათ გინაშქუ დო თის ნოვა რომა (რუმ. Nova Roma — „ახალ რომი“) ქიგიოდუ.