წყარმალუ: გინორთი გინოჯინეფს შქას

წყარმალუ [[ლეხერი|ლეხერს]] მიშმადინუ. ლეხერიშ ჯინც არძაშე უდაბალაშ ნოწილი რე [[კალაპოტი]], ოდო თი თია, ნამუთ ხვალე წყარალაშ ბორჯის იფორუ წყარით — [[ჭალე (ლეხერი)|ჭალე ]] რე. ოდუდეშ დო ნადუშ სიმაღალეეფიშ შხვაობას [[წყარმალუშ ლაფა]] ჯოხო.

წყარმალუ გარემოშ მნიშვნელუანი ელემენტეფიე: სიგინძა, სიგანე, სიტომბა, წყარიშ დონე, ხჷრჩუაშ კაპინერალა, წყარიშ დო ნატანიშ ხარჯი. რელიეფიშ ოსქვებურო არსებენს [[გვალა|გვალაშ]] დო [[დჷკი|დჷკიშ]] წყარმალუ. გვალაშ წყარმალუ მეურს ცორქო დო ტომბა ლეხერს, გჷშმეგორუ ჩხორჩხოლი დინაფათ, კალაპოტი ჭორომამი უღუ დო ორჩქინანს წყარგიმალაფუეფს. დჷკიშ წყარმალუ განიერი, ჯგირო გამომუშავებული ლეხერს მეხჷრჩანს, კალაპოტი ღიროკილი დო ჩხვინჩხვალი უღუ, დოკინალა — ხიხა , დინაფა — წყნარი.

დიხაუჩაშ ჟიპიჯის წყარმალუეფი ვაართმანგურო რე განოწილებური. წყარმალუეფიშ ბონდღი ფხშირი რე მირყას ლამე აკანეფს დო იმარჩხებუ ჰავაშ სისქირუეშ რდუალაშ ოსქვებურო. ტიოზის ხვალე კუნტახანური (ეპიზოდური) დო ტრანზიტული წყარმალუეფი რე. დიხაუჩაშ თარი წყარგჷმართალი კონტინენტეფიშ ჟიპიჯის ჟირი ძირითადი აუზო რთჷნს: ატლანტიკურ-არქტიკული აუზიშ წყარი აკათუ ატლანტიშ დო ოორუეშ ჸინუამი ოკიანეეფს, წყნაროკიანური აუზიშ — წყნარი დო ინდოეთიშ ოკიანეეფს. პირველი აუზიშ გიმნაველი ბრელას მეტიე, ვინდარო მაჟირაშ.

წყარმალუეფი ირდუ ჭვემაშ თჷრიშ, უგურყელური დო დიხაშთუდოლენი წყარით, წყარმალუეფიშ რდუალა ძირითადო აკოწყორილიე (მაგ., წყმ. რიონი თუდოლენს ჭვემაშ წყარით ირდუ, ჟიმოლენს — თჷრიშ დო უგურყელური წყარით). რდუალაშ მუშობურებეფიშ მეჯინათ დოდგინაფილიე წყარმალუშ წყარიშ რეჟიმიშ სუმი ძირითადი ფაზა: წყარალა — უგურყელური წყარით მარდუალი წყარმალუეფიშ ზარხულიშ ხანდარაშ, მაღალი დონეეფი, კანკალეშა თინეფიშ ძგალეფშა გინულა; წყარმოლაფა — თქორშოთ ვარა თჷრიშ ფეიკარი წირიდუათ გიშაჭანაფილი წყარმალუშ წყარიანობაშ ართი ჰალამო რდუალა; წყარციქალა — წყარიშ რგილი პერიოდის ძირითადო დიხაშთუდოლენი წყარით რდუალაშა გინულათ გოპიჯალაფირი წყარიშ დაბალი დონე დო ციქა ხარჯი (ვანარკები 10 დღა-სერიშ გოგვარგვალერს). კონიერი დო რგილი ორტყაფუშ წყარმალუეფს ახასიათენს ჸინულოვანი მოლინეფი: გაძგიფვა; სალარჩიხილი, ჸინიშულა დო შხვა.

მეტას დიდი რე წყარმალუეფიშ როლი თიიშური მეურნეობას. თინა რე ოშუმალი დო ინდუსტრიული წყარიშ მიმაჭირინაფალი, ორთაშური წყარიშ შარა, ჰიდროენერგიაშ წყუ, ჩხომეფიშ დო შხვა ორგანიზმეფიშ ოხორინალი. წყარმალუეფიშ ართი ნოწილი, ძირითადო გოვითარაფილი ქიანეფს, დანძვარებული რე. თე ქიანეფიშ თარობეფი აკმოგორუნა არძო ღარჯილს - კანონიშდუმადვალუს, სანიტარულს, ტექნიკურს, ნამდა მურკანი ვარა დუდშე გეიჩილითუანი წყარმალუეფიშ ორეწველური ნასქილადეფიშ მოხვამილაფა. წყარმალუეფი, ნამუეფით მუდგაზმარენი ქიანაშ ტერიტორიას მიხვარჩალნა ([[დუნაი]], [[რაინი]], [[კონგო]]) გაკინებულეფი რენა კომერციული ხვამარდეფიშ მიმაულარო. თაქ ნავიგაციაშ წესეფი დოდგინაფილიე ოერეფოშქარე აკოალებათ. წყარმალუშ ალუვიონს ფხვადუთ სასარგებლო წიაღისეულიშ (ორქო, პლატინა, ალმასი დო შხვა) ქვიშრობული საბადოეფს.

== საქორთუოს გჷმმალი უდიდაში წყარმალუეფი ==

|[[სამცხე-ჯავახეთიშ აკანი|სამცხე-ჯავახეთი]], [[დინახლენი ქართლიშ აკანი|დინახლენი ქართლი]], [[თუდოლენი ქართლიშ აკანი |თუდოლენი ქართლი]]

|[[კახეთიშ აკანი |კახეთი]]

|[[თუდოლენი ქართლიშ აკანი |თუდოლენი ქართლი]]

<small> * - წყარმალუშ დიდი თია საქორთუოშ ფარგალეფს გალე აშაძჷ.</small>