ონი: გინორთი გინოჯინეფს შქას

 

'''ონი''' — ნოღა ბჟადალი [[საქორთუო|საქორთუოს]], [[მალწყარი]] [[რიონი]]შ კვარჩხანი ძგოპის. [[ონიშ მუნიციპალიტეტი]]შ ადმინისტრაციული ცენტრი. ზოღაში დონეშე 830 მ, ქართიშე 210 კმ. 3,3 ანთასი მახორუთი ([[2002]]). ონსუ ზომიერო შიმე ჰავა რე, უჩქუ ზომიერო რგილი ზოთონჯი დო ხანგრძლივი თიბუ ზარხული. ოშკაშე წლიური ტემპერატურა რე 10 °C, ღურთუთასი — 1 °C, კვირკვესი 20,4 °C, აბსოლუტური მინიმალური - 27 °C, აბსოლუტური მაქსიმალური 38 °C. ნოლექი 1000—1100 მმ წარმოწანასუ.

 

ონი ისტორიული წყუეფსუ პირველო იშინებაფუაფუ XV-XVI ოშწანურეფსუ. მენცარობასუ გიშარაგადელი რე აზრი, ნამუდა ონი დარცხუ იბერიაში მაფა [[ფარნაჯომი|ფარნაჯომქი]] (ჯვესი წანათეკოროცხუაშ II ოშწანურასი). შკა ოშწანურეფსუ მირდუ ფეოდალური ნოღა ონიში ეკონიმიკური მნიშვნელობაქუ. თაქ აკმოხვადუდუ ოორუე კავკაციაშე, ქართლიშე, იმერეთიშე დო თუდონ რაჭაშე მუმაულარი შარეფი. [[იმერეთიშ ომაფე]]შ [[რუსეთის იმპერია|რუსეთიშა]] მიკოართაფაშ (1810) უკული ონი რდუ დაბა; ონი წურმადგინენდუ რაჭაში მნიშვნელოვანი ოვაჭრუალი პუნქტის, გავითარებული რდუ ხეშსაქვარი. 1846 წანაშე რდუ [[ქუთეშიშ გუბერნია|ქუთეშიში გუბერნაში]] [[რაჭაში მაზრა|რაჭაში მაზრაში]] ადმინისტრაციული ცენტრი. ონის ტერიტორიაზე აღმოჩენილი რე ბრიჯაოში კვაღა (ბრინჯაოს ხანა), თაშ ხოლო კოლხური თეთრიში (ჯვეში წანათეკოროცხუაში VI-III ოშწანურეფი) არხამა.

 

 

ნოღას რე საწარმოეფი, ჯანთხილუაში, განათლებაში დო კულტურაში დაწესებულებეფი. ონსი რე [[ნიკორწმინდაში ეპარქია|ნიკორწმინდაში ეპარქიაში]] რეზიდენცია.