სოხუმი: გინორთი გინოჯინეფს შქას
დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
||
ღოზი 1:
[[File:Building of the City Council.jpg|thumb|სოხუმიშ მერია]]
[[File:Coat of Arms of Sukhum.jpg|thumb|px150|გერბი]]
'''სოხუმი''' ([[აფხაზური ნინა|აფხ]] Аҟәа აყუა,[[ქორთული ნინა|ქორთ]]. სოხუმი) [[ნოღა]] [[საქორთუო|საქორთუოს]], [[აფხაზეთიშ ავტონომიური რესპუბლიკა|აფხაზეთიშ ავტონომიური რესპუბლიკაშ]] [[ნანანოღა]], [[სოხუმიშ მუნიციპალიტეტი|სოხუმიშ მუნიციპალიტეტიშ]] ადმინისტრაციული ცენტრი. იდვალუაფუ [[უჩა ზუღა|უჩა ზუღაშ]] ელახ წყარპიჯის. ნოღაშ სტატუსიქ მიაჩჷ 1848 წანას. 1991 წანაშ კონფლიქტიშახ სოხუმი [[საქორთუო|საქორთუოშ]] ართ-ართი მაჸონაფალი ოტრანსპორტე (ოზუღე პორტი, რკინაშარაშ ვაგზალი, აეროპორტი), კულტურული დო ოკურორტე-ტურისტული ცენტრი რდჷ. 1991 წანაშ მუნაჩემეფით, ნოღას ოხორანდჷ 120,000 კოჩი, 2010 წანაშ მუნაჩემეფით
1992-93 წანეფიშ რუსეთ-საქორთუოშ ლჷმაშ გეშა ნოღაქ მიოდინუ მუში შანულობა. 1993 წანაშ ეკენიას, რუსულ ჯარქ
სოხუმი გეკიდილიე უთარაშო [[წყარმალუ|წყარმალუეფიშ]] [[გუმისთა|გუმისთაშ]] დო [[კელასური|კელასურიშ]] თუდოლენი
==
აფხაზურო ნოღას ჯოხო Аҟәа (აყუა), ნამუთ აფხაზურო ჯოხო „წყარს.“ [[ქორთული ნინა|ქორთულო]] ნოღას ჯოხო „სოხუმი,“ ვარ და „აყუ,“[[მარგალური ნინა|მარგალურო]] – „აყუჯიხა,“[[რუსული ნინა|რუსულო]] – Сухум, ვარ და Сухуми. ნოღაშ ეტიმოლგია რე სანირზო. შქა ოშწანურეფიშ ქორთული წყუეფს ნოღა მოშინაფილი რე, მუჭოთ „ცხუმი.“ მოგვიანაფილო, ოტომანეფიშ კონტროლიშ თუდო, ნოღას თურქულო
▲აფხაზურო ნოღას ჯოხო Аҟәа (აყუა), ნამუთ აფხაზურო ჯოხო „წყარს.“ [[ქორთული ნინა|ქორთულო]] ნოღას ჯოხო „სოხუმი,“ ვარ და „აყუ,“[[მარგალური ნინა|მარგალურო]] – „აყუჯიხა,“[[რუსული ნინა|რუსულო]] – Сухум, ვარ და Сухуми. ნოღაშ ეტიმოლგია რე სანირზო. შქა ოშწანურეფიშ ქორთული წყუეფს ნოღა მოშინაფილი რე, მუჭოთ „ცხუმი.“ მოგვიანაფილო, ოტომანეფიშ კონტროლიშ თუდო, ნოღას თურქულო ჯოხოდ სოხუმ-კალე.
ინგლისურო, არძაშ უმოსო იხვარებაფუაფუ Sukhumi. Sokhumi რე შინელი უმოსო ჯვეშ წყუეფს, Encyclopædia Britannica-ს MSN Encarta-ს.
==
სოხუმი იდვალუაფუ უჩა ზუღაშ ელახ წყარპიჯის, სოდეთ რე ონიშოლი, რკინაშარაშ ნოსქვი დო მასვანჯებელი კურორტი. ნოღა ჩინებული რე მუშ წყარპიჯეფით, სანატორიუმეფით, მინერალური წყარეფით დო გვერდოტროპიკული კლიმატით. ნოღას ასქვამენს ბოტანიკური ბაღი, ნამუთ 1840 წანაშე ფუნქციონირენს. რე ართ-ართი არძაშე უმოს ჯვეში ბოტანიკური ბაღი თელი [[კავკაცია|კავკასიას]].
==
ნოღაშ ისტორია იჭყაფუ ჯვ.წ.ე. მა-6 ოშწანურაშ შქა ხანეფშე, მუჟამშეთ დიხორეს თაქ [[კოლხეთიშ ომაფე|კოლხური]] ტომეფქ.
ნოღა ჯვეშ ბერძნული წყუეფს მოშინაფილი რე, მუჭოთ „დიოსკურია“ (ბერძნ. Διοσκουριάς), ნამუსჷთ მიორცხუანა არგონავტეფიშ ურდუმუაშ მაკათური ნაჟირა ჯიმალეფიშ - კასტორიშ დო პოლიდევკეშ (დიოსკურეფიშ) ჯოხოს. ართგანეფიშ არზით, „დიოსკურია“ აკანური კოლხური (ლაზ-მარგალური) ტოპონიმი რე - „დიო-/დია-“ დიდა, დიდაღორონთი, „სკური“ - წყარი, წყარმალუ, „წყარიშ დიდა, წყარმალუშ დიდაღორონთი.“ ჯვეშ ქორთული წყუეფს მოშინაფილი რე, მუჭოთ „ცხომი,“ „ცხუმი.“ ოეგებიეთ, ეტიმოლოგიურო ცხუმი მოურს „ცხიმურშე“"(შონურო ცხჳიმრა", "ცხჳიმ"), ვარ და „ჩხომიშე.“ „ცხუმიშე“ რე მეღებული თურქიზაფილი ფორმა „სუხუმ“(თურქ. Suhum), ნამუქჷთ უკული ფართო გოფაჩუა ძირჷ შხვადოშხვა ნინეფს, თენეფი შქას [[ქორთული ნინა|ქორთულს]] დო [[მარგალური ნინა|მარგალურს]]. ნოღას ამდღა აფხაზურო ჯოხო აყუა (აფხ. Аҟəа), მუთ გვიანიშ მონახვამილა რე.
ღოზი 44 ⟶ 41 :
ფაილი:სოლერი.JPG|გილერმო სოლერიშ პორტოლანიშ ფრაგმენტი (1385 წ.). ჭითა ფონს გჷმოსილი ხეთ მეწურაფილიე დადიანიშ სოხუმი (სევასტოპოლი) – დადიანიშ ოთარეშ ნანანოღა. პორტოლანი თხილერიე პარიზიშ ნაციონალურ ბიბლიოთეკას
</gallery></center>
== ოძირაფუეფი ==
ღოზი 51 ⟶ 46 :
==ფოტოგალერეა==
<center>
<gallery>
|