კოლუმბია: გინორთი გინოჯინეფს შქას

დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
Makron (სხუნუა | ნახანდი)
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ღოზი 1:
 
 
 
== ჯოხოდვალა ==
* '''ოფიციალური''': კოლუმბიაშ რესპუბლიკა.
* '''ნაციონალური''': Colombia; Republica de Colombia.
* '''ეტიმოლოგია''': ჯოხოქ ქიგიადჷ [[ქრისტეფორე კოლუმბი]]შ პატიოცემელო.
 
 
== გეოგრაფია ==
სახენწჷფო [[ობჟათე ამერიკა|ობჟათე ამერიკას]]. თის მუჭოთ [[ჩილე]]ს ომძრუომძღჷ ჟჷრი ოკiანეოკიანე: [[წყჷნარი ოკიანე|წყჷნარი]], დო [[ატლანტაშატლანტიშ ოკიანე|ატლანტაშატლანტიშ ოკიანეეფი]]. კოლუმბიას ომძღჷ 5 ქიანა: [[ვენესუელა]] დო [[ბრაზილია]] ბჟაიოლშე, [[პანამა]] ოორუე-ბჟაეიოლშე, [[პერუ]] დო [[ეკვადორი]] ობჟათეშე.
 
[[ფაილი: Colombia-CIA WFB Map KA.png|thumb|left]]
სახენწჷფო [[ობჟათე ამერიკა|ობჟათე ამერიკას]]. თის მუჭოთ [[ჩილე]]ს ომძრუ ჟჷრი ოკiანე: [[წყჷნარი ოკიანე|წყჷნარი]], დო [[ატლანტაშ ოკიანე|ატლანტაშ ოკიანეეფი]]. კოლუმბიას ომძღჷ 5 ქიანა[[ვენესუელა]] დო [[ბრაზილია]] ბჟაიოლშე, [[პანამა]] ოორუე-ბჟაეიოლშე, [[პერუ]] დო [[ეკვადორი]] ობჟათეშე.
 
'''ფართობი''': 1 141 748 კმ².
 
კოლუმბიას ობჟათეშე ომძღჷ წყჷნარი ოკიანე, ოორუე–ბჟადალუშე [[კარიბიშ ზუღა]]. ქიანაშ ბჟადალ ნორთის ოორუეშე ობჟთეშაობჟათეშა გინოჭკადილიეგინოზინდილი რე [[ანდეფი]], ნამუსუთნამუსჷთ კვათჷნს წყარმალუეფი: [[მაგდალენა (წყარმალუ)|მაგდალენა]], [[კაუკა]] დო შხვა. ბჟაეიოლს იდვალუაფუ გვალონა, ნამუთ გოჭკირელი რე [[ამაზონი]]შ მიშაკათუეფით.
 
== სახენწჷფო ==
* '''სახენწჷფო სისტემა''' : რესპუბლიკა.
* '''სახენწჷფოშ დუდი''' : პრეზიდენტი [[ხუან მანუელ სანტოსი]](2010 წანაშ ელიობაშე)
* '''საკანონმდებლოკანონიშდუმადვალუ ორგანო''' : ჟჷრპალატამი პარლამენტი (102+166 მაკათური).
* '''ადმინისტრაციული დორთილობადორთუალა''' : 14 ოლქი (departamento).
 
 
== დემოგრაფია ==
* '''მახორობა''': 44,531,434 (2005), თინეფ შქას მეტისი 58%, ჩე 20%, მულატი 14, უჩა 4%, ინდიარი 3%.
* '''სახენწჷფო ნინა''' : [[ესპანური ნინა|ესპანური]].
ღოზი 33 ⟶ 24 :
* '''ნანანოღა''' : [[ბოგოტა]] (6.838 ანთასი).
* '''ნოღეფი''' : [[მედელინი]] (1.958), [[კალი]] (2.283), [[ბარანკილია]] (1.330), [[კარტახენა]] (901).
 
 
== ეკონომიკა ==
* '''რესურსეფი''' : ნავთი, ორთაშური აირი, [[ქუანოშქერი]], რკინაშ მადანი, [[ნიკელი]], [[ორქო]], [[სპილენძილინჯი]], ჰიდროენერგია.
* '''ნაციონალური პროდუქტი''' - 87 მლრდ $.
* '''რესურსეფი''' : ნავთი, ორთაშური აირი, [[ქუანოშქერი]], რკინაშ მადანი, [[ნიკელი]], [[ორქო]], [[სპილენძი]], ჰიდროენერგია.
* '''ნაციონალური პროდუქტი''' - 87 მლრდ $.
* '''ექსპორტი''' : [[ყავა]], მარგალიტეფი, [[ნავთობი]], ქუანოშქერი, პეულეფი.
* '''ნაციონალური ღალა''': ართ შურშა 1.830 $.
* '''ვალუტა''' : კოლუმბიური პესო (COP).
 
 
== ისტორია ==
ზოხორინალა [[ესპანეთი|ესპანეთიშე]] ქჷმიღქიმიღჷ [[1819]] წანას, მარა თეს ვამაღინ ქიანაშა მშვიდობაქსითინჩექ. [[1899]]-[[1902]] დო [[1948]]-[[1958]] წანეფს დიდი პოლიტიკური აწარინუეფით ეშეკერძებუდუ. 80-ამიამ წანეფშე თარობაქ აწუდირთჷ მაფიოზურ კლანეფს, ნამუეფუთნამუეფით ნარკოტიკეფიშ ვალეგალური ექსპორტით რენა დაკინებული.
 
ზოხორინალა [[ესპანეთი|ესპანეთიშე]] ქჷმიღ [[1819]] წანას, მარა თეს ვამაღინ ქიანაშა მშვიდობაქ. [[1899]]-[[1902]] დო [[1948]]-[[1958]] წანეფს დიდი პოლიტიკური აწარინუეფით ეშეკერძებუდუ. 80-ამი წანეფშე თარობაქ აწუდირთჷ მაფიოზურ კლანეფს, ნამუეფუთ ნარკოტიკეფიშ ვალეგალური ექსპორტით რენა დაკინებული.
 
 
== მონძეობა ==
* '''ბოგოტა''' - ნაციონალური დო ორქოშ მუზეუმეფი;
 
* '''კალი''' — ოხვამე დო მონასტერი (XVII ოშწ.);
* '''ბოგოტა''' - ნაციონალური დო ორქოშ მუზეუმეფი;
* '''კალიკარტახენა''' - ოხვამეესპანური დო მონასტერიჯიხა (XVIIXVI ოშწ.);
* '''კარტახენა''' - ესპანური ჯიხა (XVI ოშწ.);
* სანტა კრუსიშ ისტორიული ცენტრი, ლოს კატიოშ ნაციონალური პარკი.
 
== ჩინაფილიჩინებული კოლუმბიარეფი ==
* '''მაჭარალი''' - [[გაბრიელ გარსია მარკესი]];
* '''მაბირემობირე''' - [[შაკირა]];
* '''სპორტსმენეფი''' - ხუან მონტოია (ავტონირზი), კარლოს ვალდერამა, ფაუსტინო ასპრილია (ჟჷრხოლო ფეხბურთი),
* '''კრიმინალი''' - [[პაბლო ესკობარი]] (ნარკობარონი).
 
==რესურსეფი ინტერნეტის==
== ჩინაფილი კოლუმბიარეფი ==
* [http://www.gobiernoenlinea.gov.co/ Portal del Estado] – კოლუმბიაშ თარობაშ ონლაინ ვებ-ხასჷლა (ესპანურო)
 
* [http://www.igac.gov.co/ Instituto Geográfico Agustín Codazzi] – კოლუმბიაშ რუკეფი (ესპანურო)
* '''მაჭარალი''' - [[გაბრიელ გარსია მარკესი]];
* [http://www.britannica.com/nations/Colombia Colombia] [[ბრიტანიკა]]
* '''მაბირე''' - [[შაკირა]];
* [http://www.infoplease.com/ipa/A0107419.html Colombia History Geography and Culture]
* '''სპორტსმენეფი''' - ხუან მონტოია (ავტონირზი), კარლოს ვალდერამა, ფაუსტინო ასპრილია (ჟჷრხოლო ფეხბურთი),
* [http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/colombia.htm Colombia]
* '''კრიმინალი''' - [[პაბლო ესკობარი]] (ნარკობარონი).
* [http://colombiareports.com/ [[Colombia Reports]]]
 
* [http://www.witnessforpeace.org/article.php?list=type&type=95 Witness for Peace: Colombia Program]
* [http://www.mundivideo.com/localizador.php?tp=2&pais=41 Satellital view of all cities of Colombia]
* [http://colombia.theplacelocator.com Information on Where is Colombia]
* [http://content.glin.gov/summary/233435 Mexican Decree recognizing the National sovereignty of Colombia as a free and independent power, 2 May 1822]
* [http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_EN_Complete.pdf UNDP.org]
* [http://www.investincolombia.com.co/emerging-countries/emerging-countries-2010/ Colombia: a top emerging country]
* [http://www.dane.gov.co/ Departamento Administrativo Nacional de Estadistica] (ესპანურო)
* [http://www.icrc.org/eng/where-we-work/americas/colombia/index.jsp The ICRC in Colombia]
 
[[კატეგორია:კოლუმბია| ]]