ისააკ ნიუტონი: გინორთი გინოჯინეფს შქას

დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ჭ.რ. r2.7.1) (ბოტის დამატება: ki:Isaac Newton
Xqbot (სხუნუა | ნახანდი)
ჭ.რ. r2.7.3) (ბოტის დამატება: lez:Ньютон, Исакь; cosmetic changes
ღოზი 2:
სერ '''ისააკ ნიუტონი''' (დ. [[4 მანგი]], [[1643]], სულსთორპი, გრემთემიშ ხოლოს ― გ. [[31 მელახი]], [[1727]], კენსინგტონი) — [[ინგლისარეფი|ინგლისარი]] [[ფიზიკა|ფიზიკოსი]], [[მათემატიკა|მათემატიკოსი]], [[ასტრონომია|ასტრონომი]], [[ალქიმია|ალქიმიკოსი]] დო [[ფილოსოფია|ფილოსოფოსი]]; მერნაფილიე მენცარული რევოლუციაში დო [[ჰელიოცენტრიზმი|ჰელიოცენტრიზმიშ]] გოვითარაფაწკჷმა. ართ-ართი უმენორსამაშ, გოლინამი მენცარი ისტორიას.
 
თიშ მენცარული მეჭირნაფეფიშ შქას თარიე ნახანდი "ნატურალური ფილოსოფიაშ მათემატიკური ოჭყაფუეფი", სოდგათ თინა [[მიზიდულობაშ კანონი|საგებიო მიზიდულობას]] ეჭარჷნს. დო გინოაბანუაშ კანონეფიშენ თიქი დაჭყაფუ ქიმეჩჷ მენცარობას [[კლასიკური მექანიკა|კლასიკური მექანიკაშენი]]. [[გოტფრიდ ლაიბნიცი|გოტფრიდ ლაიბნიცწკჷმა]] ართო თის ორხველჷ თია [[ინტეგრალურ დო დიფერენციალურ ეკოროცხუა|ინტეგრალური დო დიფერენციალური ეკოროცხუაში]] გოვითარაფასით. ნიუტონი მაართა რდჷ, ნამუქჷთ ჩამოაყალიბუ [[დიხაუჩა]]შ დო პლანეტეფიშ ყარაფიშ მადუდე ძალეფიშენ საგებიოშ კანონეფიშ ედომუშამი ჭყაფუ დო თის ორხველჷ [[კეპლერიშ კანონი|კეპლერიშ კანონეფიშ]] მათემატიკური ანალიზი, ნამუსჷთ თინა ანტკიცენს, ნამუდა [[ციური სხეულეფი]] ყარენა ორბიტეფს, ნამუეფით წჷმარინუანა არძო სახეშ [[კონუსური კვათუ|კონუსურ კვათუეფს]] (მუჭომითიე [[ელიფსი]], [[ჰიპერბოლა]], [[პარაბოლა]]).
 
ნიუტონქ მიოგორუ, ნამუდა ფერეფიშ სპექტრი წჷმოძირაფილი ჩე სინთეში ჩხორიაშ [[პრიზმა|პრიზმაშა]] გოულაწკჷმა მუშით [[ჩე სინთე|ჩე სინთეს]] ორხველჷ დო პრიზმაშ ოძინუ ვარე (მუჭოთ როჯერ ბეკონი ანტკიცენდუ მა-13 ოშწანურას), დო თაშნეშიშე ანტკიცენდუ, ნამუდა სინთე ნაწილაკეფიშე აკმოდირთუდუ. ნიუტონქ თაშნეშიშე გავითარუ [[თბოგამტარობაშ კანონი]], დანტკიცუ [[ბინომიალური თეორემა]], თაშნეშიშე მიოგორუ [[იმპულსი|იმპულსიში]] დო [[იმპულსიშ მომენტი|იმპულსიშ მომენტიშ]] ირიათონი კანონეფს.
ღოზი 11:
ნიუტონქ დებადჷ ფერმერიშ ფანიას. მუამუშიქ დოღურუ სქუაში გორჩქინაშახ მუზმარენ ხანით ორდო. 12 წანერ ნიუტონქ გურაფა ქჷდიჭყჷ გრენთემიშ სკოლას. 1661 წანას მიშართჷ კემბრიჯიშ უნივერსიტეტიშ ტრინიტი კოლეჯიშა, 1665 წანას გათუ უნივერსიტეტი დო ქიმიღჷ ბაკალავრიშ ომენცარე ხარისხი...
 
== რესურსეფი ინტერნეტის ==
* [http://scienceworld.wolfram.com/biography/Newton.html ScienceWorld biography] by [[Eric Weisstein]]
* [http://www.chlt.org/sandbox/lhl/dsb/page.50.a.php Dictionary of Scientific Biography]
* [http://www.newtonproject.sussex.ac.uk/prism.php?id=1 The Newton Project]
* [http://www.isaacnewton.ca/ The Newton Project – Canada]
** [http://plato.stanford.edu/entries/newton/ Isaac Newton], by George Smith
** [http://plato.stanford.edu/entries/newton-principia/ Newton's Philosophiae Naturalis Principia Mathematica], by George Smith
** [http://plato.stanford.edu/entries/newton-philosophy/ Newton's Philosophy], by Andrew Janiak
** [http://plato.stanford.edu/entries/newton-stm/ Newton's views on space, time, and motion], by Robert Rynasiewicz
 
{{მერკე}}
ღოზი 120:
[[lad:Isaac Newton]]
[[lb:Isaac Newton]]
[[lez:Ньютон, Исакь]]
[[li:Isaac Newton]]
[[lij:Isaac Newton]]