ჩინეთიშ დიდი კიდალა: გინორთი გინოჯინეფს შქას
დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
||
ღოზი 1:
[[
'''ჩინეთიშ დიდ კიდალა''' — არქიტექტურაშ უდიდაშ პამიატნიკი რე. ენწყილი რე ოორუე ჩინეთის 6350 კილომეტრიშ მანგას. ბადალინიშ ნაწილს ინა გვალო ხოლოს რე პეკინწკუმა.
== ისტორია ==
პირველ კიდალაშ ენწყუალაქ ქირსეშ დაბადებაშახ მასმა საუკუნეს, იმპერატორ ცინ ში-ხუანდიშ(ცინიშ დინასტია)მმართველობაშ დროს, ,,მალიმე სახენწიფოეფიშ" (475-221 წანეფ ქირსეშ დაბადებაშახ) დროს დიჭყჷ, დუცვებუდესკონ სახენწიფო გილმავენჯ კათაშე ჰუნეფშე. თე მშენებლობას თინწკუმაიან ჩინეთის მახორობაშ მახუთად ნაწილ, დაახლოებით მილიონ ადამიან მონაწილენდჷ.
თე კიდალას ოკო დუცვებუდუკო ჩინელეფ ბარბაროსეფიშ გავლენაშე. კიდალას ზუსტას ოკო დუფიქსირებუდუკო ჩინურ ცივილიზაციაშ საზღვარეფ. თენა აუცილებელი რდჷ ართიან იმპერიაშ კონსოლიდაციაშო. ხანიშ დინასტიაშ მმართველობაშ პერიოდის(ქირსეშ დაბადებაშახ 206 წანაშე ქირსეშ დაბადებაშე 220 წანაშახ.) კიდალა ხოლო უმოსო დაგინძარეს ბჟადალშე დუნხუანშახ. ათე კიდალას საგუშაგო ჸორშეფ ხოლო უღუდჷ, განსაკუთრებით უდაბნოშ დინახალე, დუცვებუდესკო სავაჭრო ქარავანეფ გილმავენჯ ბანდიტეფშენი. თი ნაწილქ დიდ კიდალაშიქ, ნამუთ ასე ხოლო ჯგირო რე შინახებული, მინიშ დინასტიაშ(1368—1644) დროს რე ენწყილ. თე დროშიან სამშენებლო მასალა ანგვარა დო ქუაშ ბლოკეფ რე, ნამუთ კონსტრუქციას უმოსო დამანგარენსი. მინიშ მმართველობაშ დროს კიდალაქ უმოსო დეგინძარჷ ბჟაიოლშე ბჟადალშახ, შანხაიგუანშე მწვანე ზღვაშ ბოხაიშ ძგალებშახ. იუმენგუანშე ასეიან პროვინცია განსუშახ დო სინცზიან-უიღურეფიშ ავტონომიურ რაიონშახ.
[[
== კიდალაშ აკოცუმა დო რესტავრაცია ==
მანჯურიელეფიშ ცინიშ დინასტია(1644—1911), ნამუქით გეჭოფჷ კიდალა უ სან გუიაშ მოხვარათი, დიდო ვაზრუნენდჷ კიდალაშ გაფართოებაშენ. ცინიშ სუმ საუკუნიან მმართველობაშ დროს კიდალაქ ჭიე-ჭიეთ აკოცუ. ხვალე თიშ ჭიჭე ნაწილ რე, პეკინ დო ბადალინიშ რაიონს ჯგირო შინახებულ. ინა ,,დიდაქალაქიშ კარიშ" მოვალეობას ასრულენდჷ. 1899 წანას ამერიკულ გაზეთემქ ხონარ ქიგიოთეს, ითამ კიდალას ადგილს დუთირანანია დო მუშ ადგილს მატარებელიშ რელსემს გიოგანანია. 1984 წანას დენ სიაოპინიშ ინიციატივათ დიჭყეს ჩინეთიშ დი კიდალაშ რესტავრაციაშ პროგრამა, ნამუსით ფინანსირება ჩინურ დო უცხოურ კომპანიეფშე დო კერძო პიჯეფშე უღუდჷ. თის ხოლო ოკო მივაქციათ ყურადღება, მუჭო მინგინიშ რეგიონს, შანსიშ ხუს, ქიანაშ ოორუე-ბჟადალიშ 60 კილომეტრიან ნაწილ კიდალაშ აქტიურ ეროზიას განიცადენს. თეშ მიზეზ ჩინეთიშ მეურნეობაშ ინტენსიურ განვითარება რე, ნამუქით 1950 წანაშე დიჭყჷ დო ათექ დიხაშ თუდონ წყარეფ გასკირუ. კიდალაშ 40 კილომეტრშე უმოს ნაწილქ უკვე აკოცუ, დო ხვალე 10 კილომეტრ გერე მუშ ადგილს. კანკალე ადგილს კიდალაშ სიმაღლექ უმოსო დეჭიჭარჷ ხუთშე ჟირ მეტრაშახ.
[[Category:Wp/xmf|ჩ]]
[[an:Gran Muralla Chinesa]]
[[ar:سور الصين العظيم]]
[[arz:سور الصين العظيم]]
[[az:Böyük Çin səddi]]
[[ba:Бөйөк Ҡытай диуары]]
[[bat-smg:Dėdlīsės Kėnėjės robežios]]
[[be:Вялікая Кітайская сцяна]]
[[be-x-old:Вялікая кітайская сьцяна]]
[[bg:Велика китайска стена]]
[[bn:চীনের মহাপ্রাচীর]]
[[bo:ལྕགས་རི་རིང་པོ།]]
[[br:Moger Vras Sina]]
[[bs:Veliki kineski zid]]
[[ca:Gran Muralla Xinesa]]
[[cs:Velká čínská zeď]]
[[cv:Аслă Китай хӳтлĕхĕ]]
[[cy:Mur Mawr Tsieina]]
[[da:Den Kinesiske Mur]]
[[de:Chinesische Mauer]]
[[dv:ޗައިނާގެ ބޮޑު ފާރު]]
[[el:Μέγα Σινικό Τείχος]]
[[en:Great Wall of China]]
[[eo:Granda Ĉina Muro]]
[[es:Gran Muralla China]]
[[et:Suur Hiina müür]]
[[eu:Txinako Harresi Handia]]
[[fa:دیوار چین]]
[[fi:Kiinan muuri]]
[[fiu-vro:Hiina müür]]
[[fr:Grande Muraille]]
[[fy:Sineeske Muorre]]
[[ga:Balla Mór na Síne]]
[[gan:長城]]
[[gd:Balla Mòr Shìona]]
[[gl:Gran Muralla Chinesa]]
[[gu:ચીનની મહાન દિવાલ]]
[[hak:Van-lî Tshòng-sàng]]
[[he:החומה הגדולה של סין]]
[[hi:चीन की विशाल दीवार]]
[[hif:Great Wall of China]]
[[hr:Kineski zid]]
[[hu:Kínai nagy fal]]
[[id:Tembok Raksasa Cina]]
[[io:Granda china muro]]
[[is:Kínamúrinn]]
[[it:Grande muraglia cinese]]
[[ja:万里の長城]]
[[jbo:banli jungo bitmu]]
[[jv:Témbok Raseksa Cina]]
[[ka:ჩინეთის დიდი კედელი]]
[[kk:Ұлы Қорған]]
[[kn:ಚೀನಾದ ಮಹಾ ಗೋಡೆ]]
[[ko:만리장성]]
[[ku:Bedena Çînê]]
[[la:Murus Sinicus]]
[[lb:Chinesesch Mauer]]
[[lt:Didžioji kinų siena]]
[[lv:Lielais Ķīnas mūris]]
[[mk:Кинески Ѕид]]
[[ml:ചൈനയിലെ വന്മതിൽ]]
[[mn:Цагаан хэрэм]]
[[mr:चीनची भिंत]]
[[ms:Tembok Besar China]]
[[my:တရုတ်ပြည်မှ မဟာရံတံတိုင်းကြီး]]
[[nds-nl:Sinese muur]]
[[ne:चीनको विशाल पर्खाल]]
[[nl:Chinese Muur]]
[[nn:Den kinesiske muren]]
[[no:Den kinesiske mur]]
[[nrm:Graund-murâle]]
[[oc:Granda Muralha de China]]
[[pa:ਚੀਨ ਦੀ ਮਹਾਨ ਦਿਵਾਰ]]
[[pap:Muraya Grandi di China]]
[[pl:Wielki Mur Chiński]]
[[pnb:دیوار چین]]
[[pt:Muralha da China]]
[[qu:Chinu Hatun Pirqa]]
[[ro:Marele Zid Chinezesc]]
[[ru:Великая Китайская стена]]
[[sah:Кытай улуу эркинэ]]
[[sh:Veliki kineski zid]]
[[si:චීන මහා ප්රාකාරය]]
[[simple:Great Wall of China]]
[[sk:Veľký čínsky múr]]
[[sl:Kitajski zid]]
[[sq:Muri kinez]]
[[sr:Кинески зид]]
[[stq:Chinesiske Muure]]
[[su:Tembok Besar Cina]]
[[sv:Kinesiska muren]]
[[sw:Ukuta wa China]]
[[ta:சீனப் பெருஞ் சுவர்]]
[[te:చైనా మహా కుడ్యము]]
[[tg:Девори Бузурги Чин]]
[[th:กำแพงเมืองจีน]]
[[tl:Mahabang Muog ng Tsina]]
[[tr:Çin Seddi]]
[[tt:Бөек Кытай дивары]]
[[ug:Sedichin Sépili]]
[[uk:Великий китайський мур]]
[[ur:دیوار چین]]
[[vi:Vạn Lý Trường Thành]]
[[war:Hilaba nga Bungbong han Tsina]]
[[wuu:万里长城]]
[[yi:כינעזער וואנט]]
[[zh:长城]]
[[zh-classical:長城]]
[[zh-min-nan:Tn̂g-siâⁿ]]
[[zh-yue:萬里長城]]
| |||