დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
|
|
|
[[Image:Pyramides gizeh.JPG|350px|thumb|გიზეშ პირამიდეფ]]
'''ჯვეშ ეგვიპტე''' ორდრდჷ ქიანა [[აფრიკა|აფრიკას]] ძვჯვ.წნ.ა 4000-525 წანემც. თენა ორდ ართ-ართ პირველ ქიანა დუნიას. მუშ ნანანოღა ორდრდჷ მემფის დო ქაირო. ჯვეშ ეგვიპტე მილარენდ თანამედროვეასეიან ეგვიპტეშ ტერიტორიასტერიტორიასი რდჷ.
==ქიანაშ სახელ==
ჯვეშ ეგვიპტურ, ვოროიგივე კოპტურ ნინას ქიანას ჯოხოდუჯოხოდჷ '''კემე''', ნამუთ მარგალურო თარგმუნითარგმნუ მუჭო '''უჩა დიხა'''. ქიანაშ გვერდ ორდ ჭითა დიხა რდჷ. მუჭომუჭოთ უკვე ქოფთქვიინითფთქვითი, ჯვეშ ეგვიპტეშ ნანანოღა მემფის ორდრდჷ, მარა მუნეფ ეგვიპტელეფ თე ქალაქის ჰიკუპტას უძახდესუძახუდეს. (ჰეტ-კა-პტაჰ - მარგალურო ნიშნენს კაპტაჰიშ ჸუდეს). ხოლო უკულ ბერძნეფ თენათე სახელისსახელს - ჰიკაპტას თელ ქიანას უძახდესუძახუდეს დო იმდღარიშე ჯოხონჯოხო ”ეგვიპტე”.
==გეოგრაფია==
[[Image:Ancient Egypt map.svg|200px|thumb|ჯვეშ ეგვიპტეშ რუკა]]
ჯვეშ ეგვიპტე აფრიკაშ ჩრდილოოორუე-ბჟაიოლ თიას მილარენდმილარედჷ, თანამედროვეასეიან ეგვიპტიშ არაბულ რესპუბლიკაშ ტერიტორიას. ჩრდილოეთიშეოორუეშე უხურგუნდა ხმელთაშუადიხაშკა ზღვა, ბჟადალით ლიბიაშ ტიოზი, ბჟაიოლით ჭითა ზღვა დო სამხრეთიშე მდინარეწყარმალჷ ნილოსიშ ჭორომეფ. ნილოსინილოს რე ეგვიპტეშ ართ კაკალიუდიდაშ მდინარე რეწყარმალჷ. თენა სამხრეთიშე ჩრდილოეთიშაოორუეშა მეურს დო ხმელთაშუადიხაშკა ზღვას მეურსმითმიაძინუ. ბოლოს, თისსოდე უღუნთინა ზღვას ეერთებუ უღჷ შკვით ნოღონოველა. თე ნოღოლეფნოველეფ ბერძნეფიშ აზრით მუნეფიშ დელტას ქოგუგუდჷ, ათეშენ თიშჯოხო თის ნილოსიშ დელტა ჯოხონ. ჟვეშო ქიანაშ ჩრდილოეთოორუე თიას ეგვიპტურო თუდონ ეგვიპტე ჯოხოდუჯოხოდჷ, სამხრეთ თიას - ჟინიჟინ ეგვიპტე.
==ჯვეშ ეგვიპტეშ მაცხოვრებელეფმახორუეფ==
===ფარაონ===
ფარაონეფ უდიდაშ როლის შითიასრულენა ეგვიპტელეფიშ ცხოვრებაშენიცხოვრებას. თინეფ რდეს ქიანაშ ნეფეეფ დო ასევე უმაღალაშ ქურუმეფ. ფარაონფარაონი ორდრდჷ კოჩო ოულირიმოულირი ღორონთი დიხას დო ღორონთ გოზიკინაფაშღურაშ უკულ. ლეგენდათ პირველ ფარაონ ორდრდჷ ბჟაშიბჟაშ ღორონთ - რა.
ტერმინ ”ფარაონ” ჯირ სიტყვაშ აკოზგუმონჯუააკოძინა რე: ”პერ-აა” მუთ დიდ ჸუდეს ნიშნენს. ფარაონის ქარაგმულო თქუანდესჷნ, თიში სახელ სალამუსო ორდუკონი.
|
