დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
|
|
|
[[ფაილი:Chief sitting bull.JPG|300px|thumb|right|გემახუნემახვენჯი ხოჯი]]
'''გემახუნემახვენჯი ხოჯი''' (დებადჷ მეხოლაფირო 1831 — ჸვილეს 1890 წანაშ [[15 ქირსეთუთა]]ს) — ინდიელეფიშინდიარეფიშ ართ ტომიშ ხუნკპაპა-სიუშ უნჩაში. თე ჯოხო მუშ ოდაბადურ ნინაშე, ლაკოტაშე ითანგუ, მუჭო ''ტატანკა იიოტაკე''.
გემახუნემახვენჯი ხოჯი დუდენდჷ ინდიელეფსინდიარეფს, ნამუსუთნამუეფსუთ ვაკოდეს გინოხორაფა რეზერვაციაშა. 1876 წანაშ [[25 მანგი]]ს ინდიელინდიარ კათეფიშ, სიუშ დო შაინეფიშ აკოშქუმალირ ძალეფქ გემახუნემახვენჯი ხოჯიშ უნჩაშალათ ლიტტლ-ბიკხორნწკჷმა ლჷმას აკარღვეს დო დამარცხეს გენერალ კასტერიშ კავალერია. ენა არძაშ უმოს ნიშულამ გომორძგუა რდჷ ინდიელინდიარ კათეფიშ ლჷმას მუნეფიშ ტერიტორიეფიშ გურშენი.
გოლინამი უნჩაში დო რელიგიური ლიდერი რდჷ ხუნკპაპა-სიუშ. გემახუნემახვენჯი ხოჯის ბრელ მიმათხოზინე ჸუნდუ ლაკოტაშ არძა ტომს, უჩქუდეს მუჭო კონწარი მოვარიე რდჷ რეზერვაციაშა გინიხორაფაში დო უხუჯური აპიჯაფეფიშ ხეშმოჭარაში. 1863 წანას იბურჯანდჷ ამერიკაშ არმიაშ წინაანდეგმეხჷ. ინდიელეფიშინდიარეფიშ აკოშქუმალირ ბანაკის, ნამუეფქჷთ გიმორძგვეს ჯარიშკოჩეფწკჷმა როუზბად დო ლიტტლ-ბიკხორნწკჷმა 1876 წანას დინიშნუდირინუ დიდ მადუდეთ. გენერალ კასტერიშ არმიაშ დამარცხებაშ უკული, არმიაქ ნანდულ ჯინორუა (ნადირობა) ქიდიჭყჷ არყებულ ინდიელეფშეინდიარეფშე. დიდ ბანაკიქ შხვადოშხვა ბუნეფო აკიფაჩჷ, ნამუეფით ოცადჷდეს წინააღმდეგობა გუწიებდესკოქაწურინალუდესკონ არმიაშა. გემახუნემახვენჯი ხოჯიშ ბუნაქ კანადაშა მიდართჷ, მარა 1881 წანას მუნეფქ იძულებულქაძვილებურქ იჸუეს დემორჩილესკოდოჸუნაფუდესკონ ამერიკაშ თარობას. გემახუნემახვენჯი ხოჯი ფორტ რანდელიშ ჯიხას ქჷდახუნეს. გოტებაშ უკული, 1883 წანას აქტიურო ოწინააღმდუდჷაწმუდირთუდჷ რეზერვაციურ დიხეფიშ გჷმოჩამას. 1890 წანას, მუჟამს სიუშ ტომიშ შქას გიფაჩჷ ართ მესიანურ კულტიქიქკულტიქ, დო სიტუაციაქ გაგშართჷ კონტროლშე, გინოჭყვიდილქ იჸუ თარობაშე, უჭოფდესკოუჭოფუდესკო თე კულტიშ აგრესიულ ლიდერეფი დო მაართა რანწკის გემახუნემახვენჯი ხოჯი. ინა ვარდჸვარდ თე კულტიშ მიმათხოზინე, მარა ჩე კათას გლახა თოლით უჯინედჸუჯინედ დო ოკოდუ თინეფ გურაჸუდუკო. მუჟამს გემახუნემახვენჯი ხოჯის ჭოფუნდესჷნ, ჸოთამაშ ბორჯის, იქ ჸვილირქ იჸუ ინდიელეფიშინდიარეფიშ პოლიციაშ სერჟანტიშე — ჭითა ტამაგავკაშე.
{{მერკე}}
|
