პერსი ბიში შელი: გინორთი გინოჯინეფს შქას

[[ფაილი:პერსიფერსი ბიში შელი.jpg|thumb|პერსიფერსი ბიში შელი]]

'''პერსიფერსი ბიში შელი''' ({{ნინა+en|Percy Bysshe Shelley|ˈpɜrsi ˈbɪʃ ˈʃɛli}}; {{დ|4|8|1792}} – {{ღ|8|7|1822}}) — გიშარჩქინელი ინგლისელი [[პოეტი]], [[რომანტიზმი|რომანტიკოს]]. ჩინებური, მუჭოთ ართ-ართი არძაშე უჯგუში ლირიული პოეტი ინგლისურნინამი [[პოეზია]]ს. შელიშ წორომოარზეეფ დო უხოლაში მაჸალეფი რდეს [[ჯონ კიტსი]] დო [[ჯორჯ გორდონ ბაირონი]]<ref>ბაირონიშ ბიოგრაფია:http://kembrij.ucoz.ru/news/jorj_gordon_noel_baironi_biograpia/2010-04-20-109</ref>. თიშ ოსურ რდჷ ჩინებურ ნოველისტი [[მერი შელი]].

შელიქ დებად ფილდ ფლეისის, ინგლისის. შელიშ მუმა - ტიმოთი შელი რდჷ პარლამენტიშ მაკათურ, დიდას - ელისაბეტ პილფორდის მამულ უღუდჷ სასექსის. დოჭყაფჷ განათლება მიღჷ ჸუდეს, ოდო1802 წ. ქინირიცხჷ ბრენთფორდიშ აკადემიას, სოდეთ თის გამწაშე დარუნდეს (აჩაგრენდეს). 1810 წ. გინილჷ [[ოქსფორდიშ უნივერსიტეტი]]შ კოლეჯიშა. შელიშ მაართა პუბლიკაცია რდჷ გოთურ [[ნოველა]] ”ზასტროზ”, სოდეთ [[ათეიზმ|ათეისტურ]] მსოფლმხედველობა გიმოხანტ. კინ თი წანას პერსიქფერსიქ მუშ დაწკუმა ელიზაბეტწკუმა წორო გიშაშკუ ”ვიქტორიშ დო კაზირიშ ორიგინალურ პოეზია”. 1811 წ. შელიქ გიშაშკუ მუშ მაჟია გოთურ ნოველა ”წმ. ირვინი, ვარა როზენკრეიცელი” დო პამფლეტი ”ათეიზმიშ ვანათობა”. შელიშ არზეფქ დაშქურინუ კოლეჯიშ ხემანჯღვერობა დო თინა ქიჭანეს სხუნუშა, სოდეთ ახალმორდუ პოეტის ვაუვარებუ მუშ პოზიცია. 1811 წ. შელი დო მუშ წორომოარზე ჰოგი კოლეჯიშე გეგშაჸათეს. ჭეხანიშ უკულ საქვარშა პერსიშფერსიშ მუმაქ მიშელჷ. კოლეჯიშ ხემანჯღვერობა პერსისფერსის ნებას არზენდ კოლეჯშა დირთუკონ, ქინარღენდჷ მუშ ნაქიმინას და, მარა შურერზამილ პოეტიქ ივარ თენა ხოლო. შელიშ რადიკალიზმიქ მუმა-სქუაშ შარეფ აკორთჷ. ოთხ თუთაშ უკულ შელიქ ოსურო ქიმიჸუნ 16 წანერ ჰარიეთ ვესთბრუქი. მალას , შელიქ [[ირლანდია|ირლანდიაშ]] ნაციონალისტეფს ქეშეხვად დო გიმაბჟინუ მიმართვა ”ირლანდიელი ხარხიშა”, ნამუქუთ ინგლისიშ თარობაშ ჸუჯიშახჷთ ქიმიოჭირინუ. შელი რევოლუციურ პოეტ რდჷ . თიშ მაართა დიდ პოემა ”დიაფალი მაბი” (1813) ოხჲუ დარაფილ კათაშ მდგომარეობას ინდუსტრიულ ქიანობას. წიგნი ვალეგალურო გეგმაცხადეს დო შელიშ ხეშე გინმიშ ხვალე ნაჩინებუეფს შქას. 1821-1830 წფს. ანდა პირატული ვერსიაქ გიმიბჟინუ დო გიფაჩუ ძირითადო მოხანდეფიშ კლასის. პოემაქ მალას გინირთ პოლიტიკურ მოძრაობაშ - [[ჩარტიზმი]]შ ართგვარ ბიბლიათ. 1814 წ. შელიქ მუშ მონკათ ოსურ დო წულუწანერ ოსურსქუა მიოტუ დო იტალიურ ნინაშ დაგურაფალო ლონდონშა გინილჷ , უილიამ გოდვინიშ ფანიაშა. თაქ თიქ გეჩინებაფუ მუშ მუმალ ოსურ მერი გოდვინი. მალას თინეფქ [[ფრანგონაშა]], დო ჭეხანიშ უკულ [[შვეიცარია]]შა გინილეს ოშარალუშო. სოდგარენ ჟირ თუთაშ უკულ კინ ლონდონშა დირთეს. 1815 წ. შელიქ დოჭარ ”ალასტორ, ანუ ხვალახობაშ შური”. თიშ უმუკუჯინუო, ნამდა ამდღა კრიტიკოსეფ თე პოემას თვალუნა მუჭოთ შელიშ მაართა დიდ მეჭირნაფათ მუშ პოეზიას, თე ნაჭარას თი ბორჯის კათაშ დიდ ყურადღება ვემკუჭოფაფ. ღვაწაფაშ თე პერიოდის შელიშ ნაჭარეფს მიშიძირე ჩინებურ ინგლისელ პოეტიშ [[უილიამ უორდსვორთი]]შ ძალიერი ზეგავლენა.

1815 წ. აფუნს პერსიფერსი დო მერიქ მაჟიაშა ქიშარეს შვეიცარიაშა, სოდეთ ჟირ რომანტიკოს პოეტიქ ართიანს შეხვადუ დო დემაჸალეს. [[ჟენევა]]შ ტობაშ პიჯიწკუმა, მეძობელო მახორუ შელი დო [[ჯორჯ გორდონ ბაირონი|ბაირონ]] ფხშირას იჩიებდეს ანდა თემეფშე. [[ჟენევაშ ტობა]]ს ბაირონწკუმა წორო ნიშით გილანჩურუაშ ბორჯის მეღებულ შთაბეჭდილებეფიშ მოღალირო შელიქ ჭარუ მუშ ჩინებური ოდა ”ჰიმნი იტელექტუალურ შვენებას”.

1816 წ. მერი დო პერსიქფერსიქ ინგლისშა დირთეს.თე წანასჷთ პერსიშფერსიშ ოსურქ ჰარიეთიქ დუდ ქელთიშკვიდუ [[ჰაიდ პარკ|ჰაიდ პარკის]]. პერსიქფერსიქ გეგნოჭყვიდ მერიშ ოსურო მოჸუნაფა, თი მოტივით ხოლო, ნამდა უკულ მუშ სქუალეფიშ მეურვეობაშ ნება მეუღებუდკო, მარა [[სასამართლო]]ქ ვარია უწუ თეშენ. ახალფანიაფილ პერსიფერსი დო მერიქ ბუქინგემშირშა გინილეს, სოდეთ მუნეფიშ მაჸალე [[თომას ფიქოქი]] ოხორანდუნ. თე პერიოდის შელიქ გეჩინებაფუ [[ჯონ კიტსი]]. 1818 წ. შელიქ დოჭარუ ”ლაონი დო ციტნა, ანუ ორქოშ ნოღაშ რევოლუცია”, ნამუთ უკულნეშის გეგნაკეთუ დო გიშაშკუ ახალ დუდჯოხოთ ”ისლამიშ არყაფა”.

1818 წ. პერსიფერსი დო მერიქ მუშ დაწკუმა კლერ კლერმონტწკუმა წორო იტალიაშა გინილეს. კლერს ბაირონშე ოსურსქუა ჸუნდ ჯოხოთ ალეგრა. ნამუქუთ 5 წანერ რდუნ თეშ ტიფიშ გეშა დოღურუ. შელიქ თე პერიოდის ჭარუ ”გადუდიშებულ პრომეთე”. 1818 დო 1819 წფს. შელიშ ფანიას უბედრობაქ ქიგიოტირხ; თინეფს რომს დუღურეს დიო ბოშ ვილიქ, დო უკულ ახალხაფილ კლარა ევერინაქ. პერსიშფერსიშ ოსურსქუა ელენა ადელაიდაქ ნეაპოლს დებადუ 1818 წ. მარა წარმოწანერ დო გვერდ რდჷნ თეშ დოღურუ. 1819 წ. შელიქ დოჭარუ მუშ ჩინებურ პოლიტიკურ პოემა ”ანარქიაშ ნიღაბი” დო [[ესსე]] ”რეფორმაშ ფილოსოფიური ხედვა”. 1821 წ. ლეხუანობაშ გეშა დოღურ ჯონ კიტსიქ. შელიქ თიშ ჯოხოშა ჭარ ელეგია ”ადონისი”. 1822 წ. შელიქ დო მუშ ინგლისელ ხუჯიშ დუმაკინეეფქ, პოეტ დო გიშმაშქუმალარ ლეი ჰანთიქ გეგნოჭყვიდეს ბაირონწკუმა წორო გეგშუშქუმალდესკო ჟურნალი ”ლიბერალი”, ნამუთ დეპირისპირებუდ თი ბორჯიშ კონსერვატიულ ინგლისურ პერიოდიკას. 1822 წ. 8 კვირკვეს შელიქ [[ლივორნო]]წკუმა გოხოლუას შტორმიშ ბორჯის დოღურუ. არსებენს ვერსია, ნამდა შელიშ ერქემამ ნიშის ”დონ ჟუანს” ქარაგუ უმოს დიდ ზომაშ ხვამარდიქ. შელიწკუმა წორო დოღურ ჟირ ადამიერქ. გინოჩამათ,ღურაშახ მუსხირენ დღათ ორდო შელის უთქუალ, ნამდა თის უძირუ მუშ ჟირაფილი, ნამუქუთ თის მოხოლაფირ ღურაშენ შეიოტყვინუ. შელიშ ცხედარ მუსხირენ დღაშ უკულ ზუღაქ გეკაათუ. შელიშ ცხედარს ზუღაპიჯის ქუღოლეს [[კრემაცია]]. პროცესიას ოსწრუდეს [[ლეი ჰანტი]] დო ლორდი ბაირონი. შელიშ ფერფლი დოფულეს რომს. საფულეშ ქუას ეშაკვათილ რე ლათინურ ასოეფით მუკნაჭარა ''Cor Cordium'' (გურეფიშ გური).

* [http://lib.ge/authors.php?616 პერსიფერსი ბიში შელიშ ლერსეფი (ქორთულ ნინაშა)]

* [http://postfinnegan.wordpress.com/2011/03/17/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98-%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98-%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98-%E2%80%93-%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97/პერსიფერსი პერსიფერსი ბიში შელი - ნებეფიშ დეკლარაცია - ქორთულ ნინაშა]

* [http://www.archive.org/search.php?query=%28title%3Apercy%20shelley%29%20OR%20%28creator%3Apercy%20shelley%29%20AND%20mediatype%3Atexts ნახანდეფი პერსიფერსი ბიში შელიშ/შე (ინგლისური ნინაშა) ინტერნეტ არქივს ]

* [http://terpconnect.umd.edu/~djb/shelley/etexts.html რესურსეფი პერსიფერსი ბიში შელიშე (ინგლისური ნინაშა)]