ბჟადალი გატეფი, საჰიადრი (აიარი გვალეფი) — ქჷნდჷრი ინდოეთის, ინდოსტანიშ ჩქონიშ ბჟადალ ნორთის. ბჟადალი კართე დეკანიშ გაბარიშ გარახა ქირქე რე, ნამუთ ეშალიშობურო დინმურს არაბეთიშ ზუღაშჸურე. ბჟადალი კართე ორცა რზენეფი რე, ნამუეფით ინდოსტანიშ ჩქონიშ დინოხოლენი რაიონეფშა დინმურს. ქჷნდჷრი იჭყაფუ გუჯარათიშ დო მაჰარაშტრაშ შტატეფიშ მანგას, წყარმალუ ტაპტიშ ობჟათეშე. გჷნოზინდილი რე მაჰარაშტრაშ, გოაშ, კარნატაკაშ, ტამილნადუშ დო კერალაშ შტატეფიშ ტერიტორიას, დოხოლაფირო 1600 კმ-შ სიგჷრძას. ქჷნდჷრიშ ოთებუე კანიაკუმარიშ გოხოლუას რე, ინდოსტანი ობჟათე ნორთის. ბჟადალი გატეფიშ ფართობიშ დოხოლაფირო 60% ეშახე კარნატაკაშ შტატის.

ბჟადალი გატეფი
საჰიადრი
Sahyadri

ბჟადალი გატეფი საჰიადრი Sahyadri
ბჟადალი გატეფი

კოორდინატეფი: 10°10′00″ ოორ. გ. 77°04′00″ ელ. გ. / 

ორენი ინდოეთიშ შილა ინდოეთი
ფართობი 160,000 კმ2
სიმაღალა 2695 მ.
სიგჷრძა 1600 კმ.
სიგანა 100 კმ.
ქჷნდჷრი ანამუდი, კერალა (ერავიკულამიშ ერუანული პარკი)
ხანი კაინოზოური

ბჟადალი გატეფი ორენი ინდოეთი

ბჟადალი გატეფი ორენი კერალა

იუნესკოშ შილა მოსოფელიშ მონძალა
UNESCO, ობიექტი № 1342
რუს.ინგლ.ფრ.

ფართობი 60 000 კმ². ოშქაშე სიმაღალა 1200 მ. მაქსიმალური — 2695 მ (გვალა ანამუდი). ბჟადალ გატეფს მუთმოფხვადჷნა პიოლამ ჩანარეფიშ 5000-შე უმოსი გვარობა, თეშ მოხ ძუძუშმაწუალეფიშ — 139, მაფურინჯეეფიშ — 508 დო ამფიბიეფიშ — 179 გვარობა. გვარობეფიშ უმენტაშობა ენდემური რე. ქჷნდჷრი მიშურს „ბიომიარეფერუამობაშ ჩხე ჭურჭულეფი“-შ ერკებულშა. 325 გვარობა გლობალური თოლოზირეთეშალაფაშ კარს გერე.[1]

ბჟადალი გატეფი რე დეკანიშ გაბარიშ ნიკვალი კუნთხუ. მერჩქინელი რე, ნამჷ-და ქჷნდჷრქ გჷმიქიმინუ სუპერკონტინენტი გონდვანაშ აკოცჷმაშ შედეგო, დოლოლაფირო 150 მლნ. წანა შკინოხ. მარა, მაიამიშ უნივერსიტეტიშ გეოფიზიკოსეფიშ მეჯინათ, ინდოეთიშ ბჟადლი წყარპიჯიქ გჷმიქიმინუ 100-80 მლნ. წანაშ კინოხ, თიშ უკული, მუთ თიქ მადაგასკარს დეთხიუნ. აკოცჷმაშ შედეგო, ინდოეთიშ ბჟადალ წყარპიჯის გჷმიქიმინუ დოხოლაფირო 1000 მ სიმაღალაშ ქირქე სუკეფს.[2] ბაზალტი თარი აკმანწყუ ქანი რე, ნამუთ 3 კმ-შახ სიტომბეს იფაჩუ. ჩარნოკიტი, გრანიტული გნაისეფი, გრანულიტეფი დო შხვ. ქანეფი თაშნეშე აკმაგანა ბჟადალი გატეფიშ გვალეფს. ობჟათე ზუგეფს გოპატინაფილი რე ლატერიტეფი დო ბოქსიტეფი.

გორთილიე განური ტექტონიკური ლეხერეფით, ნამუეფით ართიანწკჷმა მიორსხუანს მალაბარიშ წყარპიჯის დო დეკანიშ გაბარს. რე ტობეფი დო წყაროჩუაშეეფი. ინდოეთიშ ართ-ართი უშანულამაში წყარგჷმართუ რე. წყარმალუეფშე შანულამიე: გოდავარი (სიგჷრძა 1465 კმ), კრიშნა (სიგჷრძა 1300 კმ) დო კავერი (სიგჷრძა 760 კმ), ნამუეფით უმენტაშო ბჟაეიოლშა მეულა დო ბენგალიშ ჸუჯის აკათუნა.

ჰეერი სუბეკვატორული, მუსონური რე. ზუღაშ დონეშე 1500-2000 მ-შახ ზჷმიერი კლიმატი რე. ოშქაშე წანმოწანური ტემპერატურა ომანგუ 15 °C-ის. კანკალე რაიონს ჸინი რჩქვანელობური მოლინა რე. ჭვემამი სეზონი მანგიშწ ეკენიაშ დალიაშა რე. ატმოსფერული ნოლექეფი ბორიაპიჯი კართეფს 2000-5000 მმ, მაზარბორია კართეფს 600-700 მმ წანმოწანას.

ტყალეფს უკებჷ ქჷნდჷრიშ 30%. ბჟადალი კართეეფიშ ოსხირს დო ოორუე ესვარილ ფურცელმაცჷმე მიროწვანე ტყალეფი რე, ობჟათეშე — იროწვანე ლამე ტროპიკული ტყალეფი; ბჟაეიოლ კართეეფს — სქირე სავანა, სოდე ჩანს ლაკაცია დო დელებიშ პალმა. ფაუნაშ წჷმმარინაფალეფშე ეიოშინალი რე: ვანდერუ, ჟირქამი კალაო დო შხვ. ბჟადალ გატეფს იდვალუაფუ მუსხირენი ეროვნული პარკი.

იხილეთ აგრეთვე რედაქტირაფა

რესურსეფი ინტერნეტის რედაქტირაფა

(რუსული) — სტატია დიდი სხუნუეფიშ ენციკლოპედიაშე

სქოლიო რედაქტირაფა

  1. Myers, N., R.A. Mittermeier, C.G. Mittermeier, G.A.B. Da Fonseca, and J. Kent. (2000) “Biodiversity Hotspots for Conservation Priorities.” Nature 403:853–858, retrieved 6/1/2007 MYERS, N.
  2. (1981) „Paleogeography, 180 million years ago to the present“. Eclogae geologicae Helvetiae 74 (2): ხს. 443–470.