მალაიზია
მალაიზია — სახენწჷფო ობჟათე აზიას; აკმადგინანს ვითოსუმ შტატის დო სუმ ფედერალურ ტერიტორიას, ნამუთ იდვალუაფუ 329 825 კმ²-ს. ნანანოღა - კუალა-ლუმპური. თარობა მაჟია ნოღას, პუტრაჯაიას იდვალუაფუ. მალაიზიაშ მახორობა 28 მილიონიე. ობჟათე ჩინეთიშ ზუღა ქიანას 2 რეგიონო რთჷნს: ჩქონამი მალაიზია დო მალაიზიაშ ბორნეო (კოკიშ მალაიზიაშ დორხველი ნორთი).
| მალაიზიაშ ფედერაცია Malaysia მალაიზია |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| დევიზი: „Bersekutu Bertambah Mutu“ „ნძალა ართობასიე“ |
||||||
| ჰიმნი: Negaraku |
||||||
.svg) |
||||||
| ნანანოღა (დო უკაბეტაში ნოღა) | კუალა-ლუმპური / | |||||
| ოფიციალური ნინა(ეფი) | მალაიური | |||||
| თარობა | კონსტიტუციური მონარქია | |||||
| - | მაფა | აბდულა | ||||
| - | პრ.-მინისტრი | ანვარ იბრაჰიმი | ||||
| ფართობი | ||||||
| - | გვალო | 329,847 კმ2 (64-ა) | ||||
| - | წყარი (%) | 0.3 | ||||
| მახორობა | ||||||
| - | 2008 ფასებათ | 27,496,000 (43-ა) | ||||
| - | census | 24,821,286 | ||||
| - | მეჭედალა | 83 ად ად/კმ2 (110-ა) | ||||
| ედპ (ჸუპ) | 2007 ფასებათ | |||||
| - | გვალო | $357.9 მილიარდი (29-ა) | ||||
| - | ართ მახორუშე | $14,400 (57-ა) | ||||
| აგი (2007) | 0.811 (მაღალი) (36-ა) | |||||
| ვალუტა | რინგიტი (MYR) |
|||||
| ბორჯიშ ორტყაფუ | (UTC +8სთ.) | |||||
| - | ზარხულიშ (DST) | (UTC +8სთ.) (UTC) | ||||
| ქიანაშ კოდი | MYS | |||||
| Internet TLD | .my | |||||
| ოტელეფონე კოდი | +60 | |||||
მალაიზია უხურგანს ტაილანდის, ინდონეზიას დო ბრუნეის. ქიანა ეკვატორწკჷმა ხოლოსიე დო თექ ტროპიკული კლიმატიე. ქიანას მართუნს გიშაგორილი მონარქი დო თარობას დუდენს პრემიერ-მინისტრი.
1963 წანაშახ მალაიზია, მუჭოთ ქიანა, ვაარსებენდჷ.
გეოგრაფია რედაქტირაფა
მალაიზია იდვალუაფუ ეკვატორულ ორტყაფუს. წყარპიჯიშ ღოზი მიშაჭკირილ-გიშაჭკირილიე. მალაკიშ ჩქონიშ უმენტაში ნორთი ლაკადამიე (გვალეფიშ სიმაღალა 1000-2000 მ, უმაღალაში გვალა ტაჰანი, 2190 მ). ობჟათე-ბჟადალი დო ოორუე-ბჟაეიოლი წყარპიჯიშ მანგის დო ობჟათე ნორთის ალუვიური რზენეფიე. რზენეფიე კოკი კალიმანტანიშ მანგო ხოლო, კოკის ხოლო ჭიჭე გვალეფი დო ქჷნდჷრეფიე (სიმაღალა 2000-2400 მ), ოორუე ნორთის ებიჯილიე კინაბალუშ გვალაშ მასივი (4101 მ, გვალაშ უმაღალაში კონკა). სასარგებელო დინოხურიშიშე დიდარიე კალაშ, რკინაშ, ლინჯიშ მადანით, ქუანოშქერით, ნავთობით, ორქოთ, ალუმინით, ბოქსიტით დო შხვათ.
ჰავა რედაქტირაფა
ჰავა მალაკიშ ჩქონიშ ობჟათე ნორთის დო კოკი კალიმანტანს ეკვატორულიე, ოორუეს - სუბეკვატორული მუსონური. ოშქაშე თუთეფიშ ტემპერატურეფიე 25-28° C (რზენს). ნოლექეფი წყარპიჯის 2000-2500 მმ წანამოწანას, გვალას მინ აბანს 4000 მმ-შახ. კინაბალუშ მასივიშ კართეფს 5000 მმ-შე მეტი. წყარმალუეფიშ რშვილი შხირიე. წყარმალუეფი ალაზჷმაფათ კუნტა, მარა წყარხვეიანიე. უდიდაში წყარმალუეფიე რაჯანგი, ბარამი, კინაბატანგანი (კ. კალიმანტანი), პაჰანგი (მალაკიშ ჩქონს)
ფლორა დო ფაუნა რედაქტირაფა
მალაიზიაშ დიდ ნორთის გოეწერაფილი ლატერიტული ნერჩეფიე, რზენს - ალუვიური. ტერიტორიაშ დოხოლაფირო ¾ იდვალუაფუ იროწვანე ლამე ტროპიკული ტყა, ალაზჷმაფათ სქირე შქაგვალეფიშ ფოქვეფიშ ქსეროფიტული ქვერჩხონიე, წყარპიჯიშ მანგას — მანგროვამი. მალაიზიაშ ჩხოლარეფიშ ომაფე ორხველჷ ინდომალაიშ ზოო-გეოგრაფიულ აკანს. თექ ხე მუნჭყვი, ჰიმალაიშ თუნთი, ჸილო, ნჯილო, ტყარი ხოჯი, ადამიერიშობური მაიმუნეფი, ტაპირი, ნიანგი, პითონი დო შხვა. ქიანას მუდგაზმარენი ერუანული პარკიე.
რესურსეფი ინტერნეტის რედაქტირაფა
Malaysia, ტურისტული მანჯღვერე Wikivoyage-ს- მალაიზიაშ თარობაშ პორტალი Archived 2011-08-30 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- მალაიზიაშ პრემიერ-მინისტრიშ ოფისი
- მალაიზიაშ სტატისტიკაშ დეპარტამენტი
- თარობა დო მინისტრეფიშ კაბინეტიშ მაკათურეფი Archived 2011-08-17 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- მალაიზია, ენციკლოპედია ბრიტანიკა
- Malaysia entry at The World Factbook Archived 2019-01-06 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- მალაიზიაშ ატლასი ვიკიმედიაშე
- Malaysia tourism board Archived 2013-04-03 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
ლიტერატურა რედაქტირაფა
- ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 6, ხს. 380-381, ქართი, 1983 წანა.