უილიამ I (ინგლისი)
უილიამ I (ინგლ. William I the Conqueror, ფრანგ. Guillaume le Conquérant, ნორმ. Gllâome lé Counqùéreus; დ. დოხოლაფირო 1028 — ღ. 9 ეკენია, 1087), თაშნეშე შინელი რე მუჭოთ უილიამ ნაბურშელა — ნორმანდიაშ ჰერცოგი 1035-1087 წანეფს დო ინგლისიშ მაართა ნორმანდი მაფა 1066 წანაშე ღურაშახ.
| უილიამ I ინგლ. William I the Conqueror ფრანგ. Guillaume le Conquérant ნორმ. Gllâome lé Counqùéreus | ||
_from_NPG.jpg) | ||
| ინგლისიშ მაფა | ||
|---|---|---|
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 25 ქირსეთუთა, 1066 – 9 ეკენია, 1087 | ||
| წიმოხონი | ჰაროლდ II | |
| მონძე | უილიამ II | |
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 3 კვირკვე, 1035 – 9 ეკენია, 1087 | ||
| წიმოხონი | რობერტ I | |
| მონძე | რობერტ II | |
| დუნაბადი | 1028 ფალეზი, ნორმანდიაშ ოჰერცოგე | |
| ნაღურა | 9 ეკენია, 1087 რუანი, ნორმანდიაშ ოჰერცოგე | |
| ნთხორუ აბანი | წიმინდე სტეფანეშ სააბატო | |
| მუმა | რობერტ I | |
| ნანა | ჰერლევა | |
| ალმასქუ | მატილდა ფლანდრიალი | |
| სქუალეფი | რობერტი, რიჩარდი, უილიამი, ჰენრი, ადელიზა, სესილია, მატილდა, კონსტანცია, ადელა, აგათა | |
რდჷ ნორმანდიაშ ჰერცოგიშ რობერტ I-შ დო თიში ოჸოროფუშ ჰერლევაშ უკანონო სქუა. რობერტიშ ღურაშ უკულ, უილიამიშ მართუალაშ დაჭყაფური წანეფს ნორმანდიას არდგილი უღუდჷ ანარქიას დო არეულობეფს. ნორმანდიალი არისტოკრატეფი დო დიდებუანეფი ართიანს ოლიმუდეს პოლიტიკური გოლინეფიშო. 1047 წანაშო უილიამქ დამარცხჷ არჸებეფი დო ქიდიჭყჷ მუში ხეშუულებაშ კონსოლიდაცია. ჸათე პროცესიქ 1060 წანაშახ გეგინძორჷ. 1051/2 წანას უილიამქ ოსურო ქიმიჸონჷ მატილდა ფლანდრიალი. ფლანდრიაშ ოგრაფექ ნორმანდიაშ სერიოზული მოხუჯეთ დო ალმარენჯო გინირთჷ. უკულიანი პერიოდის უილიამქ განძალიერჷ მუში პოზიციეფი ნორმანდიაშ ეკლესიას. 1062 წანას, თიქ ქიდეკინჷ მენიშ ოგრაფე.
1050-იან დო 1060-იან წანეფს უილიამი პრეტენზიას აცხადენდჷ ინგლისიშ ომაფე ხვისტაშო. ჸათე ბორჯის ინგლისიშ მაფა რდჷ ედუარდ ახმსარებელი, ნამუთ უილიამიშ ბიძისქუა რდჷ. ედუარდის სქუა ვაჸუნდჷ დო ომაფე ხვისტა ქეშეპირჷ უილიამს, მარა ღურაშ წოხოლე ჸათე პიჯალა გეგნივარჷ დო მონძეთ გეგმაცხადჷ გოლინიანი გრაფი ჰაროლდ გოდვინსონი. ედუარდიშ ჸათე გინოჭყვიდირიშ სამანგათ, უილიამქ აკოშაყარუ აკოანჯარაფილი ნძალეფი, ეიოგჷ ნძალიერი ფლოტი დო ინგლისიშა გემშეჭკირჷ. 1066 წანაშ 14 გჷმათუთას, ჰასტინგსიშ ლჷმას, უილიამიშ ნორმანდიულ-ფრანგული არმიაქ დამარცხჷ ინგლისიშ არმია. ბურჯაფის დოჸვილეს ჰაროლდ გოდვინსონი. ჸათე გომორძგუაშ უკულ, უილიამქ ოურდუმე კამპანია წჷმოძინელო გაგინძორჷ. 1066 წანაშ 25 ქირსეთუთას, ლონდონიშ უესტმინსტერიშ სააბატოს უილიამი ინგლისიშ მაფათ აკურთხეს. უილიამიშ მაფათ გჷმოცხადაფას მაჸუნჷ არჸებეფქ. არჸებეფიშ მარცხიშ უკულ, დოხოლაფირო 1075 წანაშო ინგლისის რსულას დო ეფექტურო უიალიმი აკონტროლენდჷ.
1069-1070 დო 1075 წანეფს ინგლისის ჟირშა ქიგიანთხეს დანიარეფქ. დანიაშ მაფა სვენ II აცხადენდჷ პრეტენზიეფს ინგლისიშ ხვისტაშო. მაართა ჟირი ოურდუმე კამპანიას დანიარეფს მუთთუნნერი შანულამი წჷმოძინეფიშა ვემუჭირინუაფუნა. დანიარეფი, 1085 წანას იხაზირებუდეს ხოლო მასუმა ექსპედიციაშო ფლანდრიაშ დო ნორვეგიაშ ოურდუმე გემეფიშ ალარინათ, მარა ექსპედიცია ვადოჭყაფე.
უილიამქ ინგლისიშ მაფობაშ ბორჯის განძალიერჷ მართუალა, ეიოგჷ ჯიხაზურგეფი, ეკლესიაშა ქიმიჸონჷ მუშო მოხუჯე ოშულიერე პიჯეფი. უილიამიშ ზოჯალათ აკადგინეს კონწარი სასამართალოშ წინგი, სოდეთ ეჭარილი რდჷ ინგლისიშ ჸეთი დიხეფი, ნამუეფშათ გიდვინედჷ ოგაფურეფი.
უილიამს მუში დომეინეფი ართი იმპერიათ ვაგუართიანებუ. თინა ინგლისის დო ნორმანდიას ზოხო-ზოხო მართუნდჷ. უილაიმქ ღურჷ 1087 წანაშ 9 ეკენიას, დოხოლაფირო 59 წანერქ. თიში ღურაშ უკულ ტერიტორიეფი გირთეს სქუალეფქ. ნორმანდიაქ გეგნაჩჷ რობერტ კურტეზის, ინგლისიქ უილიამ რუფუსის.