ყარაყუმი (თურქმენ. Garagum, უჩა ქვიშა) — ტიოზი ცენტრალურ აზიას. ტიოზი გჷნოზინდილი რე 350,000 კმ²-ის დო იკათუანს თეხანური თურქმენეთიშ ტერიტორიაშ 70%-ის.[1] მახორობა ძალამ ოშა-გოშათ რე დოხორელი, ართი ადამიერი 6.5 კმ²-შა. ტიოზის ნოლექეფი ძალამ ოშა-გოშა რე.

ყარაყუმი
თურქმ. Garagum
ორენი აზია
ტიპი ქვიშამი
ქიანეფი თურქმენეთიშ შილა თურქმენეთი
ფართობი 350 000 კმ²
კოორდინატეფი 40°30′00″ ოორ. გ. 60°00′00″ ელ. გ. / 
კლიმატური ორტყაფუ კონტინენტური
ჩანარობა ეფემერეფი, ეფემერიოდეფი, ქვიშაშ ისირი, ქვიშაშ ლაკაცია, გლერძი, საქსაული
ჩხოლარეფიშ ოქიანუ სკერი, კორსაკი, გერი, ქვიშაშ კატუ, სტეპიშ კატუ, მაღირღონალეფი, ხვილარი, გვერეფი, სოლფუგეფი, მორიალეეფი, სტეპიშ კუ
ყარაყუმიშ ორენი
ყარაყუმიშ ალმაშარული სურათი
ყარაყუმი

ორენი რედაქტირაფა

ტიოზი იდვალუაფჷ კასპიაშ ზუღაშ ბჟაეიოლშე, არალიშ ზუღაშ ოორუეშე, ოორუე-ბჟაეიოლშე წყარმალუ ამუდარიაშ დო ყიზილყუმიშ ტიოზშახ. არალიშ ზუღაშ ესქირაფაწკჷმა ართო, ტიოზიშ ფართობი იძინანს.[2]

ჰიდროგრაფია რედაქტირაფა

ტიოზის გინმურს მოსოფელს სიდიდაშ მეჯინათ მაჟირა ოირიგაციე არხი - ყარაყუმიშ არხი, ნამუქჷთ 1954 წანას აკიგჷ დონამუშ სიგჷნძა 1,375 კმ. რე. თექ ირწანას 13-20 კმ³ წყარი მეურს.

არქეოლოგია რედაქტირაფა

ყარაყუმსმადვალი დიდი ბალკანიშ გვალეფს, არქეოლოგეფქ მიოგორეს ქუაშ ხანაშ ადამიერიშ ნოხორეფი.

ეკონომიკა რედაქტირაფა

ტიოზის მადვალი მარიშ დო ტეჯებიშ ოაზისეფს მოჸუნა ბამბე.

ტრანსპორტი რედაქტირაფა

ყარაყუმიშ ტიოზის გინმურს ტრანს-კასპიური ორკინაშარე მაგისტრალი.

გეოლოგია რედაქტირაფა

ყარაყუმიშ ტერიტორიას იდვალუაფუ ნაფთობიშ დო ორთაშობური გაზიშ უდიდაში ოზირუეფი.

რესურსეფი ინტერნეტის რედაქტირაფა


40°15′08.4″ ოორ. გ. 58°26′23.1″ ელ. გ. / 

სქოლიო რედაქტირაფა

  1. Karakum Desert -- Britannica Online Encyclopedia. www.britannica.com. კითხირიშ თარიღი: 2008-02-22.
  2. Aral Sea Archived 2006-09-27 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.