შვე
შვე თაშნეშე სვიმონი — გვალაშ კართეფს მალას მაჸარე თირიშ მასა.
შვე სტიქიური, შხირას კატასტროფული მოლინა რე. თინა არძაშე უმაართათ, გვალეფწკჷმა რე მერსხილი. შვეშ გჷმულაშ არძაშე ხეონწყუე პიჯალა აკმიქიმინუ თუ: თირიშ ოფორუე გინაჩირთუ 20 სმ-ის, გვალაშ კართეფიშ გერთელობა იძანძჷ 15-შე 50 გრადუსშახ დო ტერიტორიას ვა რე ტყა. არძაშე ხეონწყუე ვითარება შვეშ გიმულაშო აკმიქიმინუ 300-400-ით გერთელ კართეფს დო თიწკჷმა, მუჟამსჷთ ართ დღაშ გოძვენას 10 სმ-შე უმოსი თირს გეგმოთჷნსჷნ. შვე გორკვიაფილ სისქაშ თირიშ ოფორუეშ გჷმოქიმინუაწკჷმა ხოლო რე მერსხილი, თეშ გეშა თარო შვეეფიშ ქიმინჯუა ზოთონჯიშ თუთეფს რე მოსალინე. პერიოდის, მუჟამსჷთ მოსალინე რე შვეეფიშ გოაქტიურაფან, შვეოშქურანჯი ვარდა სვიმონოშქურანჯი ჯოხო.
შვეოშქურანჯი პერიოდეფიშ გეოგრაფია დიდი მიარეფერუამობათ ვეგშიგორუაფუ. ოორუე გვერდოსფეროს სუბტროპიკული დო ზჷმიერი ორტყაფუშ გვალეფს თე პერიოდი ღურთუთაშე მესშახ იგჷნძორებუ. მელახშახ გუმულირი შვეეფი მორჩილი დო მერკეთ ოშქურანჯი რე.
გვალეფი შვეოშქურანჯობაშ მეჯინათ, ზუღაშ დონეშე სიმაღალაშ მეჯინათ, პიჯობურო ირთუ მუსხირენ ბიჯგო:
1. დიდი შვეოშქურანჯობაშ ზონა - ზღ. დონეშე 3000-4000 მ. თაქ შვეეფი წანმოწანას მუსხირენშა გუნმუურს.
2. მაღალი შვეოშქურანჯობაშ ზონა - ზღ. დონეშე 2000-3000 მ. შვეეფი ირწანურო გჷნმულა.
3. ოშქაშე შვეოშქურანჯობაშ ზონა - ზღ. დონეშე 1500-2000 მ. შვეეფი დახე ირწანურო გჷნმულა.
4. უშანულამო შვეოშქურანჯობაშ ზონა - ზღ. დონეშე 1000-1500 მ. შვეეფი ძალამ მერკეთ გჷნმულა.
ლიტერატურა
რედაქტირაფა- McClung, David. Snow Avalanches as a Non-critical, Punctuated Equilibrium System: Chapter 24 in Nonlinear Dynamics in Geosciences, A.A. Tsonsis and J.B Elsner (Eds.), Springer, 2007
- Avalanche!: a children's book about an avalanche that includes definitions & explanations of the phenomenon.
- Daffern, Tony: Avalanche Safety for Skiers, Climbers and Snowboarders, Rocky Mountain Books, 1999, ISBN 0-921102-72-0
- Billman, John. "Mike Elggren on Surviving an Avalanche". Skiing magazine Feb 2007: 26.
- McClung, David and Shaerer, Peter: The Avalanche Handbook, The Mountaineers: 2006. 978-0-89886-809-8
- Tremper, Bruce: Staying Alive in Avalanche Terrain, The Mountaineers: 2001. ISBN 0-89886-834-3
- Munter, Werner: Drei mal drei (3x3) Lawinen. Risikomanagement im Wintersport, Bergverlag Rother, 2002. ISBN 3-7633-2060-1 (გერმანული) (partial English translation included in PowderGuide: Managing Avalanche Risk ISBN 0-9724827-3-3)
- Shiva P. Pudasaini and Kolumban Hutter: Avalanche Dynamics: Dynamics of Rapid Flows of Dense Granular Avalanches, Springer, Berlin, New York, 2007. ISBN 3-540-32686-3
- Michael Falser: Historische Lawinenschutzlandschaften: eine Aufgabe für die Kulturlandschafts- und Denkmalpflege In: kunsttexte 3/2010, unter: http://edoc.hu-berlin.de/kunsttexte/2010-3/falser-michael-1/PDF/falser.pdf