ჯოუ ენლაი
ჯოუ ენლაი (ჩინ. 周恩来; დ. 5 მელახი, 1898 — ღ. 8 ღურთუთა, 1976) — ჩინარი დიპლომატი, პოლიტიკოსი, სახენწჷფო მოღალე, ჩინეთიშ ოკათე რესპუბლიკაშ პრემიერი 1954-1976 წანეფს.
ჯოუ ენლაი 周恩来 | ||
ჯოუ ენლაიშ ოფიციალური პორტრეტი, 1950-იანი წანეფი | ||
ჩინეთიშ ოკათე რესპუბლიკაშ მა-1 პრემიერი | ||
---|---|---|
პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
27 ეკენია, 1954 – 8 ღურთუთა, 1976 | ||
წიმოხონი | მაო ძედუნი (მუჭოთ ჩინეთიშ ოკათე რესპუბლიკაშ ცენტრალური თარობაშ დუდმახვენჯი) მუ (მუჭოთ ცენტრალური თარობაშ ადმინისტრაციული სხუნუშ დუდმახვენჯი) | |
მონძე | ჰუა გოფენი | |
პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
1 გჷმათუთა, 1949 – 11 ფურთუთა, 1958 | ||
პრემიერ-მინისტრი | მუ | |
წიმოხონი | ჰუ ში (მუჭოთ ჩინეთიშ რესპუბლიკაშ გალენური საქვარეფიშ მინისტრი) | |
მონძე | ჩენ ი | |
ერუანული პოლიტიკური საკონსულტაციო სხუნუშ მა-2 დუდმახვენჯი | ||
პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
25 ქირსეთუთა, 1954 – 8 ღურთუთა, 1976 | ||
წიმოხონი | მაო ძედუნი | |
მონძე | ვაკანტური (1976-1978) დენ სიაოპინი | |
დუნაბადი | 5 მელახი, 1898 ჰუაიანი, ძიანსუ, ცინიშ იმპერია | |
ნაღურა | ღურთუთა 8, 1976 (77 წანერი) პეკინი, ჩინეთი | |
მენოღალობა | ჩინეთი | |
ერუანობა | ჩინარი | |
პოლიტიკური პარტია | ჩინეთიშ კომუნისტური პარტია (1921-1976) | |
ალმასქუ | დენ ინჩაო | |
სქუალეფი | სქუალაფირეფი: სუნ ვეიში ვანგ შუ | |
გონათაფა | ნანკაიშ უნივერსიტეტი მეიძიშ უნივერსიტეტი | |
რელიგია | ათეიზმი | |
ჯილდოეფი | კამბოჯაშ ორდენიშ დიდი ჯვარი (1956) ინდონეზიაშ რესპუბლიკაშ მურიცხიშ ორდენი (1961) პოლონეთიშ რენესანსიშ ორდენიშ დიდი ჯვარი (1954) | |
ხეშმოჭარუა |
მუჭოთ დიპლომატის 1949-1958 წანეფს უკინებუდჷ ჩინეთიშ ოკათე რესპუბლიკაშ გალენური საქვარეფიშ მინისტრიშ პოსტი. კორეაშ ლჷმაშ უკულიანი პერიოდიშე ენლაი მეთხოზუდჷ თინჩალაშ პოლიტიკას ბჟადალიშ ქიანეფწკჷმა. მონაწილენდჷ 1954 წანაშ ჟენევაშ დო 1955 წანაშ ბანდუნგიშ კონფერენციეფს. ენლაიშ ცადებეფით იმანჯჷ ამერიკაშ პრეზიდენტიშ რიჩარდ ნიქსონიშ ვიზიტიქ ჩინეთის, 1972 წანას. ჸათე ვიზიტის უღუდჷ კაბეტი შანულობა ააშ-ჩინეთიშ ურთიართობეფიშო. ენლაიქ აკიმუშუ პოლიტიკური ურთიართალაშ მიმალობა ამერიკაწკჷმა, ტაივანიწკჷმა, სხუნუეთიწკჷმა, ინდოეთიწკჷმა, კორეაწკჷმა დო ვიეტნამიწკჷმა.
ენლაიქ გინუსქიდჷ კულტურული რევოლუციაშ რეპრესიეფს. კულტურული რევოლუციაშ ეკონია პერიოდეფს, მუჟამსჷთ მაო დაკებული რდჷ პოლიტიკურ-იდეოლოგიური ლჷმეფით, თეჟამო სახენწჷფო საქვარეფიშ წარმება უმოსო ჯოუ ენლაის ობარუდჷ. ენლაი ძალამს ოცადუდჷ ულტრა-მემარძგვანე იდეოლოგიაშ ჭითა გვარდიაშ კონწარი საქვარეფიშე ადამიერეფიშ თხილუას. ჸათე პოლიტიკაქ ენლაის კაბეტი პოპულარობა მუპალუ. 1968 წანას ჭითა გვარდიაშ გეუქვჷ.
1971 წანაშე გეუფრაშჷ მაო ძედუნიშ სინთელექ. გოლინიანი პოლიტიკოსიშ ლინ ბიაოშ ღურაშ უკულ, ენლაი გეგშაგორეს ჩინეთიშ კომუნისტური პარტიაშ (ჩკპ) მაართა ვიცე-დუდმახვენჯო. ჸათე მეჭირინაფათ, ჩკპ-შ დინახალე ჯოუ ენლაის უღუდჷ კაბეტი შანსი გინირთუკო მაოშ მონძეთ. მარა უკულ, ენლაი ლჷმენდჷ ხეშუულებაშო ოთხიშ ბუნაწკჷმა (ჩინ. 四人帮). ჸათე ბუნაშ მაკათურეფქ სერიოზული შანულობა მიპალეს კულტურული რევოლუციაშ მიმალობას დო თინეფიშ ლიდერი რდჷ მაოშ ოსური ძიანგ ცინი. ენლაის ეკონია ოჯარალუ გიშულა უღუდჷ 1975 წანაშ 13 ღურთუთას, ერუანული ოკათე კონგრესის. ჸათე ბორჯიშ უკულ ენლაიქ პოლიტიკური შანულობა მიოდინუ დო დოღურჷ ართი წანაშ უკულ, 1976 წანაშ 8 ღურთუთას.