ჰელიუმი

ჰელიუმი (He) — უფერე, უშურე, უგემე, ვამუმაწამალარი, ინერტული ქიმიური ელემენტი რე პერიოდული სისტემაშ თ.ჯ. ინერტული ანუ ჯგირი აირეფიშ ერკებულს დო თიში ატომური რიცხუ რე 2. ჰელიუმი მართა პერიოდიშ მაბრუო ბუნაშ თარ გიმენბუნაშა მიშმურს დო ინერტული აირეფიშ ბუნაშ ოდუდეს იდვალუაფუ. ჰელიუმიშ ფუნაფაშ დო წირადუაშ ტემპერატურეფი არძაშე დაბალი რე შხვა ჩინებულ ელემენტეფს შქას დო თინა ორთაშობურ დგომარობას აირიშ (გაზიშ) სახეთ მუთმოფხვადჷნა (ექსტრემალური პიჯალეფიშ მოხ). უკაჭული ღვანდი ჰელიუმიშ CAS-იშ რეგისტრაციაშ ნომერი რე: 7440-59-7.

ჰელიუმი / Helium (He)
ელემენტიშ რანწკი ნომერი	2
უკაჭული ნიფთიარობაშ ვიზუალური ეჭარუა	აირი ფერიშ, გემოშ დო შურიშ უმუშო
ატომიშ მუშობურობეფი
ატომური მასა (მოლური მასა)	4,002602 მ. ა. ე. (გ/მოლი)
ატომიშ რადიუსი	(31) პმ
იონიზაციაშ ენერგია (მაართა ელექტრონი)	2361,3(24,47) კჯ/მოლი (ევ)
ელექტრონული კონფიგურაცია	1s2
ქიმიური მუშობურობეფი
კოვალენტური რადიუსი	28 პმ
იონური რადიუსი	93 პმ
ელექტროვარყოფუობა (პოლინგიშ მეჯინათ)	4,5
ელექტროდული პოტენციალი	0
ღანჯებაშ ხარისხი	0
უკაჭული ნიფთიარობეფიშ თერმოდინამიკური მუშობურობეფი
ნიფთიარობაშ სიგვაგვე	0,147 ( -270 °C) 0,00017846 (+20 °C) გ/სმ³
ომანგე ტიბუნტირაფა	20,79 ჯ/(კ·მოლი)
ტიბუმიკოშქუმალუობა	(300 K) 0.1513 ვტ/(მ·კ)
წირადუაშ ტემპერატურა	(2.5 მპა წნევაშ ბორჯის) 0.95 K , −272.20 °C, −457.96 °F კ
წირადუაშ სიტიბა	0.0138 კჯ/მოლი
ფუნაფაშ ტემპერატურა	4.22 K , −268.93 °C, −452.07 °F კ
აორქებაშ სიტიბა	0.0829 კჯ/მოლი
მოლური ნტირა	31,8 სმ³/მოლი
უკაჭული ნიფთიარობაშ კრისტალური მესერი
მესერიშ სტრუქტურა	ჰექსაგონალური
მესერიშ პერიოდი	3,570 Å
გომანგაფა	1,633
დებაიშ ტემპერატურა	0 კ

He	2
4,0026
1s2
ჰელიუმი

ჰელიუმიშ ატომიშ სქემა

ჰელიუმი

ჰელიუმი მაჟირა არძაშე გოფაჩილი ელემენტი რე ოქიანუს დო თაშნეშე სილექინათ მაჟირა რე პერიოდულ რცხილს. თეხანურ ოქიანუს დახე ედომუშამი ახალი ჰელიუმი წჷმიქიმინუ მურიცხეფს წყარბადიშ ატომიშ ფერეგუათ. დიხაუჩას ჰელიუმი წჷმიქიმინუ ალაზჷმაფათ მონკა ელემენტეფიშ დორცუაფაშ შედეგო. ზიტყვე ჰელიუმს ღებულენა ორთაშობურ აირშე დაბალტემპერატურული დორცუაფაშ პროცესით - თაშ ჯოხოდვალირი ფრაქციული მორთაფაშ მეთოდით (ქძ. ფრაქციული დისტილაცია სტატიას დისტილაცია).

საინტერესე ფაქტეფი

• ჰელიუმი — ღვანდი, ნამუსჷთ არძაშე დაბალი ფუნაფაშ ტემპერატურა უღჷნ. ჰელიუმი ფუნს −269 °C ტემპერატურას.
• დუდმაართაშე ჰელიუმი ისინთეზებუ ბჟაშ გვირზილს, ნამუქჷთ შილებე მილიონობათ წანა იკორინუასჷნ, მუჟამსჷთ წყარბადი გჷნიქიმინუ ჰელიუმო.
• ჰელიუმი მაჟირა არძაშე ქექე ელემენტი რე წყარბადიშ უკული. თინა ჰეერშე ჩატე რე დო თეშენი რე, ნამჷ-და ჰელიუმიშ ბუშტეფი ჰეერს გილაფურჷნუნსჷნ.

თაშნეშე ქოძირით

• ჰელიუმ-3 — ჰელიუმიშ ჩატე ვარადიოაქტიული იზოტოპი.
• პომერანჩუკიშ ეფექტი — ჰელიუმიშ ჩატე იზოტოპიშ ³He წირადუაშ (გომანგარაფაშ) ანომალური მუშობურობა ³He
• ჰელიომეტრია — მენცარობა, ნამუთ დჷთმიგურუანს ჰელიუმიშ გინულას შხვადოშხვა ელმოლს.
• თხითხუ ჰელიუმი
• მანგარი ჰელიუმი

რესურსეფი ინტერნეტის

ვიკიოწკარუეს^? რე ხასჷლა თემაშენ:

ჰელიუმი

• ჰელიუმი Webelements-ს
• ჰელიუმი ქიმიური ელემენტეფიშ პოპულარულ ბიბლიოთეკას Archived 2007-01-20 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
• ჰელიუმიშ გჷნოღალა

სქოლიო

ქიმიურ ელემენტეფიშ პერიოდული სისტემა

ბუნა

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

IA

IIA

IIIB

IVB

VB

VIB

VIIB

----

VIIIB

----

IB

IIB

IIIA

IVA

VA

VIA

VIIA

VIIIA

პერიოდი

1

1 H

2 He

2

3 Li

4 Be

5 B

6 C

7 N

8 O

9 F

10 Ne

3

11 Na

12 Mg

13 Al

14 Si

15 P

16 S

17 Cl

18 Ar

4

19 K

20 Ca

21 Sc

22 Ti

23 V

24 Cr

25 Mn

26 Fe

27 Co

28 Ni

29 Cu

30 Zn

31 Ga

32 Ge

33 As

34 Se

35 Br

36 Kr

5

37 Rb

38 Sr

39 Y

40 Zr

41 Nb

42 Mo

(43) Tc

44 Ru

45 Rh

46 Pd

47 Ag

48 Cd

49 In

50 Sn

51 Sb

52 Te

53 I

54 Xe

6

55 Cs

56 Ba

*

72 Hf

73 Ta

74 W

75 Re

76 Os

77 Ir

78 Pt

79 Au

80 Hg

81 Tl

82 Pb

83 Bi

84 Po

(85) At

86 Rn

7

(87) Fr

88 Ra

**

(104) Rf

(105) Db

(106) Sg

(107) Bh

(108) Hs

(109) Mt

(110) Ds

(111) Rg

(112) Cn

(113) Uut

(114) Fl

(115) Uup

(116) Lv

(117) Uus

(118) Uuo

ლანთანოიდეფი *

57 La

58 Ce

59 Pr

60 Nd

(61) Pm

62 Sm

63 Eu

64 Gd

65 Tb

66 Dy

67 Ho

68 Er

69 Tm

70 Yb

71 Lu

აქტინოიდეფი **

89 Ac

90 Th

91 Pa

92 U

(93) Np

(94) Pu

(95) Am

(96) Cm

(97) Bk

(98) Cf

(99) Es

(100) Fm

(101) Md

(102) No

(103) Lr

ქიმიური ბუნეფიშ პერიოდული რცხილი

ტუტე ლითონეფი	ტუტე-დიხეფიშ ლითონეფი	ლანთანოიდეფი	აქტინოიდეფი	გჷნმაულარი ლითონეფი
ქექე ლითონეფი	მეტალოიდეფი	ვალითონეფი	ჰალოგენეფი	ინერტული აირეფი

ათე სტატია მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ.