აფხაზურ-ადიღური ნინეფი

აფხაზურ-ადიღური ნინეფი — კავკაციური ნინეფიშ ოორუებჟადალური ბუნა. იკათუანც აფხაზურ, აბაზურ, ადიღეურ, ყაბარდოულ დო უბიხურ ნინეფც.

██ ჩერქეზული ნინეფი

██ აბაზური ნინეფი

██ უბიხური ნინა

კლაციფიკაცია

• აფხაზურ-ადიღური ნინეფი
  • აფხაზურ-აბაზური ნინეფი
    • აბაზური ნინა (თე ნინაშა მორაგადეეფიშ რიცხუ დოხოლ. 48 000)
    • აფხაზური ნინა (120 000)
  • ადიღური ნინეფი
    • ადიღეური ნინა (500 000)
    • ყაბარდოული ნინა (600 000)
  • უბიხური ნინა (ღურელი)

დუმახასიათაფალი შანეფი

თე ნინეფიშ ართი ბუნათ გოართოიანაფა გერსხილი რე თინეფშო დუმახასიათაფალი ოართე შანეფშა:

1. ფონეტიკას ხონარიელეფიშ სისტემა ძაკი რე (2—3 ფონემა), წოროხონარიელეფიშ — რთული (80-შახ ფონემა);
2. გრამატიკას — ჯოხოშ სისტემა ძაკი რე, კილოთაშ — უალაზიმაფილო რთული.

კილოთას პრევერბეფი დო ზიტყვაწარმებაშ პრეფიქსეფი წჷმორინაფილიე დიდი მუდანობათ. ჯოხოშ დო კილოთაშ ნერჩეფი ჯგვინელო აკაყუბერამი რე. ძაკი ზიტყვასქვილი აკმოქიმინუნც ინდეფინიტურ, ნომინატიურ დო ერგატიულ კონსტრუქციეფც. ზიტყვასქვილც ზიტყვეფიშ რანწკის გრამატიკული შანულობა ერზიებუ.

აფხაზურ-ადიღური ნინეფიშ ლექსიკაშ ართოიანობა თხილერიე ჯგვინელო ჯოხონოთირეფც, რიცხული ჯოხოეფც დო კილოთეფც, არძო თე ნინა აგლუტინაციურიე პოლისინთეტიზმიშ ტენდენციამო. თე ოართე შანეფიშ მოხ, იდასურებუ ნამთინე მოლინა, ნამუდგაშ მეჯინათ ზოხო-ზოხო იბუნუაფუ აფხაზურ-აბაზური ნინეფი (ნივთიშ დო ადამიერიშ გრამატიკული კლასეფიშ ჸოფა, რთინეფიშ სისტემაშ უღვენჯობა) დო ადიღური ნინეფი (ადიღეური დო ყაბარდოული; ალაზიმაფილო გოვითარაფილი რთინაფა, გრამატიკული კლასეფიშ ნქირაფა). უბიხურ ნინას გინმალ აბანი უკინებჷ თე ჟირ გიმენბუნაშ შქას.

ქოძირით თაშნეშე

• აფხაზური ნინა

ლიტერატურა

• გ. როგავა, ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. II, ხს. 34, ქთ., 1977 წანა.