ბაქტერიოფაგეფი
ბაქტერიოფაგეფი, თაშნეშე ფაგეფი — ვირუსეფი, ნამუეფი აინფიცირენა ბაქტერიეფს დო ართ-თოლამი პროკარიოტული ორგანიზმეფს - არქეეფს. ბაქტერიოფაგეფს ზოხორინელო მიოგორეს ინგლისარი ფრედერიკ ტუორტიქ 1915 წანას დო ფრანგი ფელიქს დერელიქ 1917 წანას. ტერმინი ბაქტერიოფაგი მიშეღჷ დერელიქ. ტერმინი ბერძენული რე დო შანენც ბაქტერიაშ მაჭკომალს.
მუჭოთ არძა შხვა ვირუსეფი, ბაქტერიოფაგეფი აკმოდირთუნა გენეტიკური მატერიაშე (ნუკლეინიშ ბჟე), ნამუთ გალეშე გოფორილიე ცილაშ კაპსიდით. ნუკლეინიშ ბჟე შილებე წჷმარინუანდას დნბ-ს ვარდა რნბ-ს. არსებენს ფაგეფიშ სუმი სტრუქტურული ფორმა: იკოსაედრალური (20 ძგობამი) დუდი კუდელით, იკოსაედრალური დუდით კუდელიშ უმუშო დო ძაფიშობური ფორმათ.
მუჟამსჷთ ბაქტერიოფაგეფი მიშმულა ბაქტერიაშ ორგანიზმიშა, თინეფი ჭიეჭიეთ აკმარღვანა ბაქტერიაშ მეტაბოლიზმის, ჸათე პროცესის უკულ მაჸუნა ბაქტერიაშ ღურა.
ბაქტერიოფაგეფს უღუ კაბეტი შანულობა ლაბორატორიული რკვიებეფიშო. 1952 წანას ალფრედ ჰერშიქ დო მართა ჩეიზიქ გიმირინეს ბაქტერიოფაგი T2 მუნეფიშ შინელი ექსპერიმენტის, ნამუქჷთ ოძირუ ნამდა რეპლიკაციაშო ოხვილური რდჷ ფაგეფიშ მოლეკულეფიშ ნუკლეინიშ ბჟე. ჸათე ექსპერიმენტიქ დანტკიცჷ ნამდა გენეტიკური მასალა რდჷ დნბ დო ვართ ცილა. ჸათე რკვიებეფიშ გეშათ ჰერშის გინოჩეს ნობელიშ პრემია ფიზიოლოგიაშ დო მედიცინაშ დარგის, 1969 წანას. ჰერშიქ პრემია მიპალუ სალვადორ ედუარდ ლურია დო მაქს დელბრიუკიწკჷმა ართო. ლურიაქ დო დელბრიუკიქ, T1 ფაგეფიშ რკვიებათ, დანტკიცეს ნამდა ფაგეფიშ მეხჷ ბაქტერიაშ რეზისტენტულობაშ ბაძაძი რდჷ სპონტანური მუტაცია დო ვართ შხვა ფაქტორეფი.
ფაგეფს დიდი გიმორინაფა უღუდჷ ფაგოთერაპიას. ტუორტიქ დო დერელიქ დიჭყეს თიში გიმორინაფა შხვადოშხვა ინფექციური ლახარეფიშ, მაგალთო ქოლერაშ კურნალუაშო. 1940-იან წანეფიშე, ანტიბიოტიკეფიშ გოვითარაფაშ უკულ, მენცარეფქ მიოტეს ფაგოთერაპია.