იანოშ კადარი (უნგრ. Kádár János, დ. 26 მესი, 1912 — ღ. 6 კვირკვე, 1989), დაბადებაშ გვარი ჩერმანეკიუნგრალი კომუნისტი პოლიტიკოსი, უნგრეთიშ სოციალისტური მოხანდეეფიშ პარტიაშ გენერალური მელამოსე 32 წანაშ გოძვენას, 1956-1988 წანეფს.

იანოშ კადარი
Kádár János
იანოშ კადარი Kádár János
იანოშ კადარი 1977 წანას
უნგრეთიშ სოციალისტური მოხანდეეფიშ პარტიაშ გენერალური მელამოსე
პოსტის გერინაშ ბორჯი
25 გერგობათუთა, 1956 – 22 მესი, 1988
წიმოხონიერნე გერე
მონძეკაროი გროსი

პოსტის გერინაშ ბორჯი
13 ეკენია, 1961 – 30 მანგი, 1965
წიმოხონიფერენც მიუნიხი
მონძედიულა კალაი
პოსტის გერინაშ ბორჯი
4 გერგობათუთა, 1956 – 28 ღურთუთა, 1958
წიმოხონიიმრე ნადი
მონძეფერენც მიუნიხი

პოსტის გერინაშ ბორჯი
5 მარაშინათუთა, 1948 – 23 მანგი, 1950
პრემიერ-მინისტრილაიოშ დინიეში
იშტვან დობი
წიმოხონილასლო რაიკი
მონძეშანდორ ზიოლდი

დუნაბადი26 მესი, 1912
ფიუმე, ავსტრია-უნგრეთი
ნაღურა6 კვირკვე, 1989 (77 წანერი)
ბუდაპეშტი, უნგრეთიშ ოკათე რესპუბლიკა
ნთხორუ აბანიკერეპეში
მენოღალობა უნგრეთი
ერუანობაუნგრალი
პოლიტიკური პარტიაუნგრეთიშ კომუნისტური პარტია (1931-1948)
უნგრეთიშ მოხანდეეფიშ პარტია (1948-1956)
უნგრეთიშ სოციალისტური მოხანდეეფიშ პარტია (1956-1989)
ალმასქუმარია ტამაშკა
ჯილდოეფისოციალისტური ხანდაშ გერგეზი (1962, 1972, 1982)
სხუნუეფიშ რსხუშ გერგეზი (1964)
იუგოსლავიაშ მურიცხიშ ორდენი (1964)
ლენინიშ ორდენი (1964, 1972, 1982)
ლენინიშ თინჩალაშ პრემია (1977)
კლემენტ გოტვალდიშ ორდენი (1982)
გჷმათუთაშ რევოლუციაშ ორდენი (1987)

კადარიქ კომუნიზმით ორდოიანი წანეფიშე დეინტერესჷ დო ქაკათჷ უნგრეთიშ კომუნისტური პარტიაშ ახალნორდული ორგანიზაციას. მალას კადარიქ პარტიაშ დინახალე პოპულარობა მიპალუ დო გინირთჷ პარტიაშ მაართა მელამოსეთ. მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ უკულ, უნგრეთის, ხეშუულება ხეშა ქაშეჸოთეს კომუნისტეფქ. კადარი 1948-1950 წანეფს ნინალენდჷ უნგრეთიშ დინახალენი საქვარეფიშ მინისტრო. 1951 წანას მატიაშ რაკოშიშ თარობაქ კადარი ოჭოფუ დო ჯიხას ქუდახუნუ. 1954 წანას, რეფორმისტი იმრე ნადიშ თარობაქ კადარი ჯიხაშე გადუდიშულჷ. დუდშე კადარის ნადიწკჷმა ნორმალური ურთიართალა უღჷდჷ დო თიში ადმინისტრაციაწკჷმა წოროხანდენდჷ. მარა უკულ, უნგრეთიშ რევოლუციაშ მიმალობაშ ბორჯის, მუჟამსჷთ ნადიქ ვარშავაშ პაქტიშე უნგრეთიშე გიშულა მითხუნჷ, თიქ (კადარიქ) ნადის ხუჯი ვადუკინჷ. სხუნუეთიშ ჯარეფიშ ავღანეთიშა მიშაჭკირუაშ უკულ, სხუნუეფქ ხეშუულებაშა კადარი ქიმიჸონეს. ხეშუულებაშა მულაშ უკულ კადარიქ ნადი დაჸვილაფუ.

კადარიშ მართუალაშ ბორჯის, უნგრეთიქ გაუჯგუშჷ ურთიართალა ბჟადალიშ ქიანეფიწკჷმა დო შანულამო ქიმიძინჷ საირქიანო ვაჭარუაქ თინეფიწკჷმა. კადარი ოცადუდჷ ეკონომიკაშ ლიბერალიზაციას. გორჩქინდჷ ობაზარე ეკონომიკაშ ელემენტეფქ. შედეგო, გეუჯგუშჷ უნგრალეფიშ ცხოვრებაშ სტანდარტიქ. კადარიშ ეკონომიკური რეფორმეფი შინელი რდჷ მუჭოთ კადარიზმი (მაჟიანერო - გულიაშიშ კომუნიზმი).

ქოძირით თაშნეშე

რედაქტირაფა

ლიტერატურა

რედაქტირაფა