ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენი
ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენი (გერმ. Ludwig van Beethoven; გერმანულo: [ˈluːtvɪç fan ˈbeːtˌhoːfn̩] ( მორჩქილა); დინათჷ 17 ქირსეთუთა, 1770 — ღ. 26 მელახი, 1827) — გერმანალი კომპოზიტორი დო პიანისტი; ართ-ართი არძაშე უმოსო აღიარაფილი კომპოზიტორი ბჟადალური მუსიკაშ ისტორიას. თიში ნახანდეფი ართ-ართი არძაშე შხირასრსულებური კლასიკური მუსიკაშ რეპერტუარს რე. თიშ ნახანდი იკათუანს გინმალი პერიოდის კლასიკურიშე რომანტიკულ ეპოქაშა. მოხუჯაფაშო, თიში კარიერა ირთუ ორდოიანი, შქა დო გცვიანიში პერიოდეფო. ორდოიანი პერიოდი, ნამუშ გოძვენასჷთ თიში ხელუანობაქ გჷმიქიმინჷნ, 1802 წანაშახ იგჷნძორებუ. 1802 წანაშე დოხოლაფირო 1812 წანაშახ, შქა პერიოდის, თიში ინდივიდუალური სტილიშ გოვითაფაშ პერიოდი რე იოზეფ ჰაიდნიშ დო ვოლფგანგ ამადეუს მოცარტიშ კლასიკური სტილიშე; თე პერიოდი, კანკალეშა, იხასიათებუ, მუჭოთ „ერგეზული“. თე ბორჯის დიჭყჷ დო გედვალირო იგჷნძორებუდუ თიში რჩქილაშ დინაფა. 1812 წანაშე ღურაშახ (1827), გვიანიში პერიოდის, ვორწყეთ ინოვაციეფს მუსიკალურ ფორმას დო გჷმოხანტუალას.
ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენი გერმ. Ludwig van Beethoven | ||
---|---|---|
| ||
ბიოგრაფია | ||
დებადჷ | საეგ.16 ქირსეთუთა, 1770 | |
დაბადებაშ აბანი | ბონი, საღორონთო რომიშ იმპერია | |
ბადებაშ აბანი | გერმანალეფი დო ფლამანდრიალეფი | |
ღურჷ | მელახი 26, 1827 (56 წანერი) | |
ღურაშ აბანი | ვენა, ავსტრიაშ იმპერია | |
საქვარუა | კომპოზიტორი, პიანისტი | |
ობირეში ხონარი | ||
ვებ-ხასჷლა | https://www.beethoven.de/ |
დებადჷ ბონს. არგამა მუსიკალური ნიჭი ორდოიანი ბაღანობაშე გინალინჷ. თე პერიოდის თიშ კონწარ დო ინტენსიურ მუსიკალურ გონათუას მუმა, იოჰან ვან ბეთჰოვენი ხემანჯღვერენდჷ, მოგვიანებათ, გურაფულენდჷ კომპოზიტორ დო დირიჟორ კრისტიან გოტლობ ნეფეწკჷმა, ნამუშ ხემანჯღვერალათ 1783 წანას, გიშაშქჷ პირველი ნაწარმებუ, ვარიაციეფი კლავიშიშო. დაძაბული დო დისფუნქციური ფანიური რინაშე შვება ჰელენ ფონ ბროინინგიშ ფანიას დოგორჷ, ნამუშ სქუალეფწკჷმათ მაჸალენდჷ დო თინეფს მუსიკას ოგურუანდჷ. 21 წანშ ხანს ვენაშა გეგნორთჷ დარინალო, სოდე კომპოზიციას ჰაიდნწკჷმა გურაფულენდ. ხეტეშე მიპალჷ ვირტუოზი პიანისტიშ რეპუტაცია დო ღებულენდჷ შეკვეთეფს კარლ ალოის ლიხნოვსკიშე, ნამუში შედეგით რდჷ საფორტეპიანო ტრიოეფი, თხბ. 1 (არძაშე ორდოაინი ნაწარმეფი თხობელიშ ნომერით, 1795).
თიში პირველი კაბეტი საორკესტრო ნაწარმებუქ, სიმფონია №1 1800 წანას გიშართ, პირველი 6 სიმებიანი კვარტეტიქ — (თხბ. 18) 1801 წანას. თე პერიოდის დიჭყჷ თიში რჩქილაშ დინაფაქ, მარა, აგჷნძორენდუ დირიჟორობას დო მუქ წჷმარინჷ მუში მე-3 (1804) დო მე-5 (1808) სიმფონიეფიშ პრემიერეფი. 1806 წანას იმანჯჷ თიში სავიოლინე კონცერტიშ პრემიერაქ, 1810 წანას — თიში მა-5 საფორტეპიანო კონცერტიქ (თხბ. 73, „იმპერატორი“). თე ეკონია თიში მაფორუ, ავსტრიაშ ერცჰერცოგ რუდოლფს ენძღვიებუდჷ დო თიშ პრემიერას ბეთჰოვენი, დინაფილი რჩქილაშ გეშა, სოლისტი ვა რდჷ. 1814 წანაშო დახე ედომუშამო დაჸუნგებული რდჷ; თე ბორჯის მიოტჷ საჯარო გიშულეფი დო პერფორმანსეფი. სინთელუანობაშ პრობლემეფს დო უმწუძინუ პიჯული რინაშენ ჭარუნს ჯირი ნაჭარას. თინეფშე პირველი, თ.ჯ. „ჰაილიგენშტადტიშ ანდერძი“ (1802) წანას ჯიმალეფს მიდუჯღონჷ, 1812 წანაშ ნაჭარა ჭარილიშ „უღურალე ჸოროფაშ“ ადრესატი ასეშა უჩინებუ რე.
1810 წანაშე, სოციალურო ხოლო უმოსო ინოხვილერი ბეთჰოვენქ გაჭყჷ მუში არძაშე შანულამი დო აღიარაფილი ნაწარმეფი, თინეფს შქას, გვიანიში სიმფონიეფი, კამერული მუსიკა დო საფორტეპიანო სონატეფი. თიში აკა ოპერაქ, „ფიდელიო“, 1805 წანას ირსულინჷ, 1814 წანას მოხვადჷ თიში რევიზიაქ დო საბოლა ვერსიაქ გიჭყჷ. 1819-1823 წანეფს გიჭყ „ოზეიმე მესაქ“ (Missa Solemnis), 1822-1824 წანეფს — ბოლო, მე-9 სიმფონიაქ, ნამუთ ართ-ართი პირველი ბუნური სიმფონია რე. 1825-1826 წანეფს გოჭყაფილი გვიანი სიმებიანი კვარტეტეფი თიში ბოლო მენაჭირინეფუს წჷმარინუანს. მუსხირენთუთამი ლახარაშ გეშა ნორჩალს გითონჯირელი ბეთჰოვენქ 1827 წანას დოღურჷ. თიში ნაჭარმეფი კლასიკური რეპერტუარიშ შანულამ ნორთიშ წჷმარინუანს.
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფა- ბეთჰოვენიშ ნაჭარეფი Archived 2012-05-26 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- ბეთჰოვენიშ სიმფონიეფი Archived 2014-01-03 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- ბეთჰოვენიშ არქივი Archived 2012-05-10 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.