მერგარჰი
მერგარჰი ვარდა მერგარი (ინგ . Mehrgarh, ურდ. مﮩرگڑھ) — ნეოლითიშ ხანიშ (ჯვ.წ. 7000 — 3200) პაკისტანიშ ართ-ართი უშანულამაში არქეოლოგიური ძეგლი. იდვალუაფუ კაჩიშ ვეს პაკისტანიშ ბელუჯისტანს. თენა რე ობჟათე აზიას ართ-ართი მაართა აბანი, სოდე გევითარ ოფუტეშ მეურნობაქ: ქობალკაკალიშ დო ქერიშ მოჸონაფა დო შხუკუჩხამი დო ჭიფეკუჩხამი (შხური, თხა..) ორინჯიშ დოჭყანაფა.
მერგარჰის 1974 წანას მიოგორუ ფრანგი არქეოლოგეფიშ ბუნაქ ჟან-ფრანსუა ჟარიჟიშ ხემანჯღვერობათ. გონთხორუეფი მიშჷ 1974-1986 წანს გამწას. მერგარჰის არძაშე ორდოშიანი ოხორინალი ჸოფე მორჩილი ოფუტე, ნამუთ ითარიღებუ 7 000 — 5 500 წანათ ჩქინ ეე-შახ.
მერგარჰიშ კულტურა ამდღარშო ისხუნუაფუ მუჭოთ ჰარაპაშ ცივილიზაციის ნოგორი. "მერგარჰიშ მეგორაფაქ გოთირუ ედომუშამი წჷმორინაფა ინდიშ ლეხერიშ ცივილიზაციაშენ", ჭარუნს აჰმად ჰასან დანი, ისლამაბადის კუაიდ-ი-აზამიშ უნივერსიტეტიშ არქეოლოგიაშ პროფესორი. "ასე ჩქი აკვადგინით მაართა ოხორუეფიშ წჷმოქიმინუაშე დოჭყაფილი წოროგეჸვენჯობა."
მერგარჰიშ ორდოშიანი მახორუეფი ოხორანდეს ანგურათ აკოგაფილ ჸუდეეფს, სპეციალურ ბწკარეფიშ ოჩუალარს ჩუანდეს ბწკარს, აკეთენდეს ლინჯიშ ანჯარეფს, მოჸუნდეს ქერი, ქობალკაკალი, ფინიკი. ჭყიშუნდეს შხურეფს, თხალეფს, შხუკუჩხამ ქამ ორინჯის დო თ.უ. გვიანიშ ხანს (5 500 — 2 600 წანეფს ჩქ. ეე-შახ) ივითარებუდჷ ხელოსანობა, თინეფს შქას რეწუა, კაჟიშ დამუშება, ძიეფიშ კეთება, ლითონიშ გჷნომუშება. მერგარჰი ჩქ. ეე-შახ 2 600 წანაშე გამწას იჸუ დოხორელქ ადამიერეფით.