მობუტუ სესე სეკო
მობუტუ სესე სეკო კუკუ ნგბენდუ ვა ზა ბანგა, დაბადებაშ ჯოხო ჟოზეფ-დეზირე მობუტუ (დ. 14 გჷმათუთა, 1930 — ღ. 7 ეკენია, 1997) — კონგოარი პოლიტიკოსი დო ოურდუმე მოღალე, ზაირიშ მაართა დო ართკაკალია პრეზიდენტი 1971-1997 წანეფს. თის, თაშნეშე უკებუდჷ კონგოშ დემოკრატიული რესპუბლიკაშ პრეზიდენტიშ პოსტი 1965-1971 წანეფს. 1967-1968 წანეფს მობუტუ რდჷ აფრიკაშ ართობაშ ორგანიზაციაშ დუდმახვენჯი.
| მობუტუ სესე სეკო | ||
 | ||
| ზაირიშ პრეზიდენტი | ||
|---|---|---|
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 27 გჷმათუთა, 1971 – 16 მესი, 1997 | ||
| წიმოხონი | მუ (მუჭოთ კონგოშ დემოკრატიული რესპუბლიკაშ პრეზიდენტი) | |
| მონძე | ლორან-დეზირე კაბილა (მუჭოთ კონგოშ დემოკრატიული რესპუბლიკაშ პრეზიდენტი) | |
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 24 გერგობათუთა, 1965 – 27 გჷმათუთა, 1971 | ||
| წიმოხონი | ჟოზეფ კასავუბუ | |
| მონძე | მუ (მუჭოთ ზაირიშ პრეზიდენტი) | |
აფრიკაშ ართობაშ ორგანიზაციაშ მა-5 დუდმახვენჯი | ||
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 11 ეკენია, 1967 – 13 ეკენია, 1968 | ||
| წიმოხონი | ჰაილე სელასიე | |
| მონძე | ჰუარი ბუმედიენი | |
| დუნაბადი | 14 გჷმათუთა, 1930 ლისალა, ეკვატორული პროვინცია, ბელგიაშ კონგო | |
| ნაღურა | 7 ეკენია, 1997 (66 წანერი) რაბატი, რაბატ-სალე-კენიტრა, მაროკო | |
| ერუანობა | ნგბანდი | |
| პოლიტიკური პარტია | რევოლუციაშ ოკათე ჸარაფი | |
| ალმასქუ | 1. მარი-ანტუანეტა მობუტუ 2. ბობი ლადავა მობუტუ | |
| სქუალეფი | 16 | |
| საქვარუა | ოურდუმე მოღალე, პოლიტიკოსი | |
| რელიგია | კათოლიციზმი | |
კონგოშ კრიზისიშ მიმალობას, მობუტუქ, ნამუსჷთ ჸათე ბორჯის უკებუდჷ აკოანჯარაფილი ნძალეფიშ შტაბიშ უნჩაშიშ პოსტი, 1960 წანას ქუდახუ დემოკრატიულო გიშაგორილი მეკვარჩხანე-ნაციონალისტი პატრის ლუმუმბაშ თარობა. მობუტუს ხუჯი დუკინეს ბელგიაშ დო ამერიკაშ თარობებქ. მობუტუშ ხეშენწუალათ ხეშულობაშა მულირი თარობაქ ოჭოფუ დო დოჸვილჷ პატრის ლუმუმბა. მობუტუ სკიდუდჷ აკოანჯარაფილი ნძალეფიშ მადუდეთ 1965 წანაშახ. თე წანას თიქ, მაჟირა გინორთაშ შედეგო, გეჭოფუ აბსოლუტური ხეშულობა.
მობუტუქ გაჭყჷ ართ პარტიული სისტემა, სოდეთ ლეგალური რდჷ ხვალე მუში პარტია რევოლუციაშ ოკათე ჸარაფი. 1971 წანას მობუტუქ კონგოს ჯოხოდვალა დუთირუ დო ზაირი ქიგიოდვუ. მობუტუ ანტკიცენდჷ ნამდა თიში პოლიტიკური იდეოლოგია ვართ მემარძგვანეობას, ვართ მეკვარჩხანეობას დო ვართ ცენტრისტულს ვაუხუჯანდჷ. მობუტუშ რეჟიმი რდჷ დუდშე ბოლოშა ავტოკრატიული. მართუალაშ გოძვენას თიქ გაჭყჷ მუში კულტი. მობუტუშ მართუალა იხასიათებუდჷ კორუფციათ, ინფლაციათ, ვალუტაშ დევალვაციათ დო ადამიერიშ ნებეფიშ იგნორირებათ. თაშნეშე, მობუტუ მოთხოზუდჷ პოლიტიკური ოპონენტეფს. მარა რახანს მობუტუ ანტი-კომუნისტო ითვალუდუნჷ, თის პოლიტიკური, მატერიალურო დო ფინანსურო ალურდეს ამერიკა, საფრანგეთი დო ბელგია. მობუტუს, თაშნეშე ხოლოშიანი ურთიართალა უღჷდჷ ობჟათე აფრიკაშ აპართეიდული თარობაწკჷმა, ისრაელიწკჷმა დო საბერძნეთიშ ოურდუმე დიქტატურაწკჷმა. 1972 წანაშე მობუტუშ რეჟიმს ხუჯი დუკინჷ ჩინეთიქ ხოლო. ჩინეთი მობუტუს ფინანსურო ოხვარუდჷ.
1990 წანაშო ძალამს გეუფრაშჷ ეკონომიკური ჸოფირალაქ. ქიანას ვარდჷ სტაბილური სიტუაცია ხოლო. პრობლემეფიშ გინაჭყვიდალო მობუტუქ კოალიციაშა გემშართჷ მუში ოპონენტეფიწკჷმა. 1997 წანაშ მესის, არყებულეფქ, ლორან-დეზირე კაბილაშ ხემანჯღვერობათ, გეგთარაგვეს მობუტუ დო ქიანაშე ონტინეს. მობუტუქ ღურუ ჸათე მოლინეფიშე სუმი თუთაშ უკულ, 1997 წანაშ 7 ეკენიას, მაროკოშ ნოღა რაბატის.