ნოვალისი
გეორგ ფილიპ ფრიდრიხ ფრაიჰერ ფონ ჰარდენბერგი (გერმ. Georg Philipp Friedrich Freiherr von Hardenberg; დ. 2 მესი, 1772, ვიდერშტედტი, საქსონიაშ საკურფიურსტო — ღ. 25 მელახი, 1801, ვაისენფელსი, საქსონიაშ საკურფიურსტო), უმოსო შინელი რე ფსევდონიმით ნოვალისი — გერმანალი პოეტი, პროზაიკოსი, მისტიკოსი, ფილოსოფოსი დო ინჟინერი.
| ნოვალისი გერმ. Novalis | |
 | |
| დაბადებაშ თარიღი: | |
|---|---|
| დაბადებაშ აბანი: | |
| ღურაშ თარიღი: |
მელახი 25, 1801 (28 წანერი) |
| ღურაშ აბანი: |
ვაისენფელსი, საქსონიაშ საკურფიურსტო |
| ერუანობა: | |
| საქვარუა: |
პოეტი, პროზაიკოსი, მისტიკოსი, ფილოსოფოსი, ინჟინერი |
| პერიოდი : |
1791–1801 |
| Magnum opus: |
სერიშ ჰიმნეფი (1800) |
| ჟანრი: |
პოეზია, პროზა |
| ნინა: | |
|
| |
ნოვალისიქ დებადჷ არისტოკრატეფიშ ფანიას. გურაფულენდჷ იურისპრუდენციას იენაშ, ლაიფციგიშ დო ვიტენბერგიშ უნივერსიტეტეფს. იენაშ უნივერსიტეტის გურაფაშ ბორჯის გეჩინებაფუ გიშარჩქინელი პოეტეფი ფრიდრიხ შილერი დო ფრიდრიხ შლეგელი. ჸათე პერიოდის ნოვალისიქ გჷმაბჟინუ მუში მაართა ლერსეფი დო პოემეფი. 1797 წანას ნოვალისიქ გემშართჷ ფრაიბერგიშ საშახტო აკადემიაშა, სოდეთ გურაფულენდჷ შხვადოშხვა დისციპლინეფს: ელექტრობას, მედიცინას, ქიმიას, ფიზიკას, მათემატიკას, მინერალოგიას დო ნატურფილოსოფიას. ჸათე ბორჯის ნოვალისიქ გეჩინებაფუ ორდოიანი გერმანული რომანტიზმიშ უდიდაში ფიგურეფი: გოეთე, ჟან პაული დო ავგუსტ ვილჰელმ შლეგელი. გურაფაშ თებაშ უკული ნოვალისი დიო საქსონიას მუშენდჷ დო უკულ ტიურინგიას, ჯიმუშ საბადოეფიშ დირექტორო.
ნოვალისიშ არძაშე უმოსო შინელი დო პოპულარული ნაწარმები რე "სერიშ ჰიმნეფი", ნამუთ 1800 წანას ფრიდრიხ შლეგელიქ გჷმაბჟინუ ლიტერატურულ ჟურნალს ათენუმი. სერიშ ჰიმნეფი ამშვი პოემაშ კათელი რე დო თინა მერჩქინელი რე ნოვალისიშ ლიტერატურული კარიერაშ შედევრო. ჸათე პოემეფს შეთმოფხვადუთჷ ავტობიოგრაფიულ ელემენტეფს ხოლო.
თაშნეშე, ნოვალისი რე ავტორი პოეტური კათელიშ "ოშულიერე ჰიმნეფი", უთებუ რომანეფიშ, ფილოსოფიური დო მენცარული ნაჭარეფიშ.
1800 წანას ნოვალისიქ ქიდელახჷ ლახარათ, ნამუთ შილებე რდუკო ტუბერკულოზი, ვარდა კისტური ფიბროზი. ნოვალისიქ ღურუ 1801 წანაშ 25 მელახის, 28 წანერქ.
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფა
- ნოვალისი ენციკლოპედია ბრიტანიკას
- ნოვალისი - ნახანდეფი პროექტ „გუტენბერგის“
- Novalis by Anna Ezekiel, Internet Encyclopedia of Philosophy
- Novalis by Kristin Gjesdal, Stanford Encyclopedia of Philosophy
- Novalis: Hymns to The Night – a translation of the work by George MacDonald
- Oberwiederstedt Manor, birthplace of Novalis and home to the International Novalis Society and the Novalis Foundation
- Aquarium: Friedrich von Hardenberg im Internet – a multi-lingual website for information on Novalis, including translations, reviews, general discussions, odd trivia and scholarly articles.