თხირი: გინორთი გინოჯინეფს შქას

დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ღოზი 17:
}}
[[ფაილი:Hazelnuts.jpg|thumb|270px|გუმნაღელი]]
'''თხირი''' (Corylus) — ფურცელმაცჷმე ბართვეფიშ, ძალამ მერკეთ ჯალეფიშ გვარი [[თხირიშობურეფი]]შ ვარდა ფართო გაგებათ, [[ჭყერიაშობურეფი]]შ ფანიაშე. ტვერამეფამი პეულეფი უპეულოფორუე რე დო ჭკიდა პეულონეფით რე აკოშაყარელი, ბუტკამი პეულეფი გვიგვილს რე ინოტყობინელი დო გალე ხვალე ნიჩვეფი ეშაჩქჷ. ირი პეულიშ მუკი-მუკი ივითარებუ სუ-სუმი ართიანშამერდილი წოროპეულონი, ნამუთ გუმნაღელიშ მონდინაფაშ ბორჯის იდიდარებუ დო შხვადოშხვა ფორმაშ გიმნაღელ ოფორუს ([[გვიგვილი|გვიგვილ]]ს) აკმოქიმინჷნს. გიმნაღელი ართთასამი კაკალი რე. გვარი იკათუანს 20-შახ გვარობას, ნამუთ გოფაჩილი რე [[ევროპა|ევროპაშ]], [[აზია|აზიაშ]] დო [[ოორუე ამერიკა|ოორუე ამერიკაშ]] ფურცელამი ტყალეფიშ ზონას. [[საქორთუო]]ს ტყალეფს [[ზუღაშ დონე|ზუღაშ დონეშე]] 1500-1800 მ-შახ ორთშობურო ჩანს თხირიშ 6 გვარობა: ''რჩქვანელობური თხირი'' (Corylus avellana) ბართვამი ვარდა 8-შახ სიმაღალაშ ჯა რე, გოფაჩილი რე ედომუშამ [[საქორთუო]]ს. ირდუ გიმენტყა თხომურონეფს, ფართეფურცელამ დო და წიწვამ ესვარილ ტყალეფს, სუბალპურ მეჯღერს. ოროშ ემაჭოფუ დო ძალამ ჸინგარძე რე. პეულეფს ფურთუთა-მელახის, გუმნაღელი მონდიდუ მარაშინათუთა-ეკენიას. ართ ბართვიშე 3 კგ-შე უმოსი მუნაწი მუთმურს. იმრავლებუიმიარებუ თასით, ჯღვნჯღვათძიკვით დო ჯინჯიშ ეშანაულაშეეშნაულაშე, ძალამ მერკეთ გინოჸონაფათ/დორშუაფათ. ჩანს 70-80 წანას.
 
დეკორატიული რე. გჷმირინუანა რობუეფიშ გატყარაფალო. ართ-ჟირწანიან ღერს — ღირეკო, კაარაჩხეფიშკარაჩხეფიშ, [[გოდორი|გოდორეფიშ]], ლახთეფიშ ობეჭალო. [[ტყარი თხირი]] დო ''პონტოური თხირი'' (Corylus pontica) ირდუ [[გურია]]ს დო [[აჭარა]]ს; ''იმერული თხირი'' (Corylus imeretina), [[კოლხური თხირი]] დო ''კახური თხირი'' (Corylus cachetica) საქორთუოშ [[ენდემეფი|ენდემეფი რე]].
 
თხირიშ გური იკათუანს 5%-შახ [[წყარი|წყარს]], 60-70% [[ციმუ|ციმუეფს]], 15-16% ცილეფს. თის მაღალი ოჭკომალი ღირებულება უღუ, კალორიულობათ თინა 2-3-შა უმოსი რე [[ქობალკაკალი|ქობალკაკალს]], 3-5-შა [[ხორცი|ხორცის]]. ფართოთ გჷმირინუაფუ საკონდიტრო რეწველობას დო ტექნიკას უმაღალაში ხარისხიშ ოლიფარი ზეთეფიშ მიოღებელო. თიშ სამიკონმოკონო-საექსპორტო პროდუქტიშ დადებითი კუნთხუ რე მორეობაშ ხანგჷრძე ხანი, მაღალი ტრანსპორტაბელურობა.
გორილი რე "https://xmf.wikipedia.org/wiki/თხირი"-შე