ურიული ნინა: გინორთი გინოჯინეფს შქას

| align="center" style="background:#e3e3e3;" colspan="2" style="border-bottom:3px solid grey;" |

|}

'''ურიული ნინა''' (עברית, '''ივრით'''), ორხველჷ სემიტური ნინეფიშ ქანაანური ბუნას. ურიული ნინაშ უჯვეშაში ძეგლეფიე: [[ბიბლია]], ეპიგრაფიკული ძეგლეფი (გეზერიშ კალენდარი - ჯვ. წ. X ო., შილოახიშ მუკნაჭარა - ჯვ. წ. VII ო.), ოსტრაკა (სამარიაშე - ჯვ. წ. VIII ო., ლახიშიშე - ჯვ. წ. VI ო.), [[პალიმფსესტი]] [[იუდაშ ტიოზი]]შე (ჯვ. წ. VIII - VII ოშწანურეფი.), მონეტეფი, მუკნაჭარეფამი ოწონალეფი. ჯვ. წ. [[VI ოშწანურა]]შახ ურიული ნინა საართო-ოკათაშე ნინა რდჷ [[პალესტინა]]ს, მუდგაშ უკული დიჭყჷ თიში არამეიზაციაქ (უპირველაშ ირიშო - ნოღეფც). თე პერიოდის (ჯვ. წ. XII-II ოშწანურეფი.) ურიული ნინა ჩინებულიე მუჭოთ ''ბიბლიაშ ურიული'' ვარა ''ჯვეში ურიული''. ახ. წ. III ოშწანურაშახ ურიული ნინა დიო ხოლოდ იხვარებაფუაფუდჷ ოფუტეშ მახორობას; ნოღას თის ირინუანდეს ხვალე გურაფილეფი - რაბინეფი, ნამუეფქუთ დარსხის „აკადემიური“ ლიტერატურა: ბიბლიაშ კომენტარეფი დო ბიბლიური კანონეფიშ გეძინელობეფი („მიშნა“, „თოსეფთა“, „მიდრაშეფი“). უმოსი გვიანს - იერუსალიმიშ დო ბაბილონიშ „თალმუდეფი“ (IV-V ოშწანურეფი.), ბიბლიაშ ტექსტეფიშ კითხირიშ წესეფიშ დო ვოკალიზაციაშ შანეფიშ კათელი „მასორა“(VI-VII ოშწანურეფი.). თე ლიტერატურაშ ნინა ჩინებულიე მუჭოთ ''რაბინული ურიული'' ვარა ''მიშნიშ ურიული''. ჯვ. წ. III- ახ. წ. II ოშწანურეფიშ ხანიშიე იუდაშტიოზის (ყუმრანიშ დო მურაბათიშ ლეხერეფი) კჷლრჩქინელი გრაგნილეფი, ოსტრაკა, თაშნეშე ნახალ-ხევერს ნაძირეფი კორესპონდენცია. ბიბლიაშ უკულნეშიანი ურიული ლიტერატურაშ ნინა ''ოშქარი ურიული'' რე ჩინებული. ათეშ უკული იჭყაფუ ''თეხანური ურიული'' ხანა (კანკალეშა თისი ჩილათირო „ჯვეშურიულც“, „ივრითის“ უძახუნა, მუდგათ ურიულო „ურიული ნინას“ შანენც). თეხანური ურიული ნინა შურდინომბარილი ბიბლიაშ ნინა რე, ნამუსუთ XIX ოშწანურაშ ეკონიაშე სისტემატურო იქიმინუ ლიტერატურა (ხანტური, ოგურაფალი, პერიოდიკა), ოდო [[ისრაელი]]შ [[სახენწჷფო]]შ დორსხუაფაშ უკული ([[1948]]) თე სახენწჷფოშ ოფიციალური ნინა რე.