აზია: გინორთი გინოჯინეფს შქას

აზიას ელმოლს გოძ [[ოორუე ყინამ ოკეანე]], [[წყნარი ოკეანე]] დო [[ინდოეთიშ ოკეანე]] მუშ გალენ ზუღეფით, დო ხოლო ატლანტაშ ოკეანეშ დინახლენ ნორთიშ ზუღეფი. აზიას დო ევროპას შკას საზღვრიშსანძღვარიშ ხაზიშეღაზიშე ქოძირით სტატია: [[ევროპა-აზიიშ საზღვარისანძღვარი]]. [[ოორუე ამერიკა|ოორუე ამერიკიაშე]] აზიაშ ნორთი გიშართილრეგიმორთილ რე [[ბერინგიშ სრუტესაროტი|ბერინგიშ სრუტითსაროტით]], დო ხოლო[[აფრიკა|აფრიკაშე]] - სუეციშ ყელითარხიით. კუნძულეფიშკოკეფიშ საერთო ფართანობა 2 მლნ კვ.კმ-ს შეადგინენს.

* '''რელიეფი'''. აზიიაშ საშუვალოოშქაშე სიმაღალე რე - 950 მ. ძირითად გვალამ სისტემეფ რე: [[ჰიმალაი]] (უმაღალაშ (კოთა)კონკა [[ჯომოლუნგმა]], 8848 მ), [[კავკასიონი]], [[ჰინდუქუში]], [[ყარაყორუმი]], [[პამირი]], [[ტიან-შანი]], [[კუნ-ლუნი]], ჩინეთ-ტიბეტიშ გვალამკუნთხლაკადა, [[ალტაი]], [[საიანები]], [[ურალი]], წოხლენ აზიაშ გვალამკუნთხლაკადა, [[ტიბეტიშ ზეგანი]]. აზიაშ არზაშ უმოს მნიშვნელოვან დაბალრზენ ტერიტორიეფ რე: ბჟადალ ციმბირი, თურანი, ჯუნგარი, ჩინეთიშ დიდი, ინდო-განგი, მესოპოტამია. აზიაშ ოორუე დო გვალამ რეგიონეეფიშ რელიფს დიდი გავლენაგოულა მახდინ უძვეშაშ გოყინუაქგოჸინუა (გოჸინუას) სახელი გოჸინუნს ზმნისა -- გაყინვა. ამსერი წყარს გოჸინუნს -- ამეღამ წყალს გაყინავს. შდრ. ჸინი.
აქ - სოდგაინ 11 მლნ კვ.კმ (ძირითადო ციმბირი) ბრელწანიან ყინებსჸინეფს უკინებუ.

* '''გეოლოგიურ სტრუქტურა'''. აზიაშ ძირითად სტრუქტურული ელემენტეფ რე უჯვეშაშ პლატფორმეფი: ციმბირიშ (ალდანაშ ფარწკუნა ართო), ჩინეთ-კორეაშ, ოჩხანე ჩინეთიშ, ინდოეთიშ. არძაშე უმოს მოძრავქვანცი რე ჰიმალაურ დო ბჟაეიოლ აზიურ გეოსინკლინურ სარტყელეფი. ნეოტექტონიკურ მოძრაობეფითქვანცეფით რე მოცულ ხოლო შხვადოშხვა ასაკისმახანაშ სტრუქტურებისსტრუქტურეფიშ ვრცელივრცელ ზოლი ჰისარ-ალაიდან ჩუკოტკისჩუკოტკაშ ნახევარკუნძულამდეგვერდკოკაშა. შუაშკა, ცენტრალური დად აღმოსავლეთიბჯაეიოლ აზია, მალაისმალაიშ არქიპელაგი ხასიათდებიანისახათებუნა ძლიერიმანგარ სეისმურობითსეისმურობათ. კამჩატკაზეკამჩატკას, სამხრეთოჩხანე-აღმოსავლეთბჟაეიოლ აზიისაზიაშ ბევრბრელ კუნძულზეკოკეფს მოქმედიმოქიმინე ვულკანებიავულკანეფი რე.