ონი: გინორთი გინოჯინეფს შქას

'''ონი''' — ნოღა ბჟადალ [[საქორთუო|საქორთუოს]], [[წყარმალუ]] [[რიონი]]შ კვარჩხანიკვარჩხან ძგოპის. [[ონიშ მუნიციპალიტეტი]]შ ადმინისტრაციული ცენტრი. ზუღაში გეჸეშე 830 მ, [[ქართი]]შე 210 კმ. 3,3 ანთასი მახორუთ ([[2002]]). ონს ზომიერო შიმე ჰავა რე, უჩქჷ ზომიერო რგილი ზოთონჯი დო ხანგინძე ტჷბუ ზარხული. ოშქარი წანმოწანური ტემპერატურა რე 10 °C, ღურთუთას — 1 °C, კვირკვეს 20,4 °C, აბსოლუტური მინიმალური - 27 °C, აბსოლუტური მაქსიმალური 38 °C. ნოლექი 1000—1100 მმ წარმოწანასუწარმოწანას.

ონი ისტორიულ წყუეფს მაართათ იშინუაფუ XV-XVI ოშწანურეფს. მენცარობას გიშარაგადელი რე აზრი, ნამუდა ონი დარსხუ იბერიაშიიბერიაშ მაფა [[ფარნაჯომი|ფარნაჯომქ]] (ჯვეში წანათეკოროცხუაშ II ოშწანურას). შქა ოშწანურეფს მირდუ ფეოდალური ნოღა ონიში ეკონიმიკური ნიშნელობაქშანულობაქ. თაქ აკმოხვადუდუ ოორუე კავკაციაშე, ქართლიშე, იმერეთიშე დო თუდონ რაჭაშე მუმაულარი შარეფი. [[იმერეთიშ ომაფე]]შ [[რუსეთის იმპერია|რუსეთიშა]] მიკოართაფაშ (1810) უკული ონი რდჷ დაბა; ონი წჷმარინუანდუწჷმარინუანდჷ რაჭაშირაჭაშ ნიშნელოვანიშანულამ ოვაჭრუალიოვაჭრე პუნქტის, გავითარებულიგოვითარაფილი რდჷ ხეშსაქვარი. 1846 წანაშე რდჷ [[ქუთეშიშ გუბერნია|ქუთეშიშიქუთეშიშ გუბერნაშიგუბერნაშ]] [[რაჭაშირაჭაშ მაზრა|რაჭაშირაჭაშ მაზრაშიმაზრაშ]] ადმინისტრაციული ცენტრი. ონიშ ტერიტორიას ძირაფილი რე ბრიჯაოში კვაღა (ბრინჯაოსბრინჯაოშ ხანა), თაშ ხოლო კოლხური თეთრიშითეთრიშ (ჯვეში წანათეკოროცხუაშიწანათეკოროცხუაშ VI-III ოშწანურეფი) არხამა.