|
[[File:Racha.svg|thumb|300px|თანაბორჯიელი რაჭა-ლეჩხუმიში რუკა]]
'''რაჭა''' [[საქორთუო|საქორთუოშ]] ისტორიულ-გეოგრაფიულგეოგრაფიული მუხურმუხური რე. იდვინუაფუიდვალუაფუ ბჟადაალ საქორთუოშ ოორუე-ბჟადაალ ნაწილსნორთის, წყარმაალწყარმალუ [[რიონი|რიონიშ]] დო მუშ ნადუეფიშ ლეხერს. ოორუეშე რაჭა ომძღჷ [[ოსონა|ოსონასოსეთი]]ს, ოორუე-ბჟადაალშე [[თუდოლენთუდოლენი შონე|თუდოლენ შონეს]], ობჟათეშე [[იმერეთი|იმერეთის]], ელახშე [[დინახალენდინოხოლენი ქართლი|დინახალენდინოხოლენ ქართლის]], ბჟადაალშებჟადალშე [[ლეჩხუმი|ლეჩხუმს]]. ისტორიულ-გეოგრაფიულგეოგრაფიული რაჭა სუმ კუნთხუთ ირთუუდჷ: გვალაშ რაჭა, ჟიმოლენრაჭა დო თუდოლენრაჭა. ამდღარამდღარი მონწყილობათ იკათუანს [[რაჭა-ლეჩხუმილეჩხუმ-თუდოლენთუდოლენი შონე|რაჭა-ლეჩხუმილეჩხუმ-თუდოლენ შონეშ]] აკანიშ [[ონი|ონიშ]] დო [[ამბროლაური|ამბროლაურიშ]] მუნიციპალიტეტეფიშ ტერიტორიეფს.
ორდოურ პერიოდეფს რაჭა [[თაკვერი|თაკვერწკჷმა]] ართო მიშეშჷ საერისთავოშა, ნამუთ [[ეგრისი|ეგრისიშ ომაფეშა]] მიშეშჷ. უკულ მიშეშჷ ლეჩხუმწკჷმა ართო რაჭა-ლეჩხუმიშ საერისთავოშა. X ოშწანურაშ ეკონიაშე იქიმინჷ რაჭაშ საერისთავოქ, ნამუშ მაართა მამართვალი (ერისთავი) რდჷ [[რატი ბაღვაში|რატი ბაღვაში]]. XIII ოშწანურაშ 80-ამ წანეფს [[დავით ნარინი|დავით ნარინქ]] გაუქვჷ საერისთავო დო თე ტერიტორია ომაფე დიხეფო გინაშქუ.
იმერეთიშ ომაფეშ [[რუსიარუსეთი|რუსონაშრუსეთიშ]] სანძღოეფშა მიშულაშ უკულუკული, რაჭაშ ტერიტორია ქიმინჷნდჷ დიო რაჭაშ ოკრუგის, უკულ რაჭაშ მაზრას.
[[ვახუშტი ბატონიშვილი|ვახუშტი ბაგრატიონიშ]] „საქორთუოშ„აღწერა ომაფეშსამეფოსა ეჭარუაშ“საქართველოსაშ“ მეჯინათ, რაჭაშ აკანს შხვადოშხვა ბორჯის მართუნდეს მუდგაზმარენმუდგაზმარენი პატჷნურ ოგვარეულე: წულუკიძე, იაშვილი, ჯაფარიძე, ინასარიძე, ლაშხისშვილი.
'''==რაჭაშ საერისთავო '''==▼
რაჭაშ საერისთავო ფეოდალურ საქორთუოშ ადმინისტრაციულ- ტერიტორიულტერიტორიული გჷნართა რდჷ, ნამუქჷთ მავითა ოშწანურაშ ეკონია ნაოთხარს დირცხუ. ჭარილობით წყუეფიშ მეჯინათ, რაჭაშ მაართა ერისთავი რდჷ რატი ბაღვაში. რატიშ უკულუკული რაჭაშ ერისთავი რდჷ მუშმუში სქი კახაბერი. მუშ ჯოხოშე მოურს გვარჯოხო კახაბერისძე. რაჭაშ ერისთავეფერისთავეფი კაბეტ როლს ლაჸაფენდეს ფეოდალურ საქორთუოშ პოლიტიკურ რინას X-XIII ოშწანურეფს. ▼
▲რაჭაშ საერისთავო ფეოდალურ საქორთუოშ ადმინისტრაციულ-ტერიტორიულ გჷნართა რდჷ, ნამუქჷთ მავითა ოშწანურაშ ეკონია ნაოთხარს დირცხუ. ჭარილობით წყუეფიშ მეჯინათ, რაჭაშ მაართა ერისთავი რდჷ რატი ბაღვაში. რატიშ უკულ რაჭაშ ერისთავი რდჷ მუშ სქი კახაბერი. მუშ ჯოხოშე მოურს გვარჯოხო კახაბერისძე. რაჭაშ ერისთავეფ კაბეტ როლს ლაჸაფენდეს ფეოდალურ საქორთუოშ პოლიტიკურ რინას X-XIII ოშწანურეფს.
<br />
[[Image:Gamba- the fortress in ratcha.JPG|thumb|200px|left|ჯვეში ჯიხა რაჭას მავითოჩხორო ოშწანურას]]
X-XIII ოშწანურეფს რაჭაშ ერისთავეფერისთავეფი მაფაშ მოხელეეფმოხელეეფი რდეს. თინეფს ოვალჷდეს საერისთავოს ომაფე გინაგაფალეფიშ ეკორობუაეკოროფუა, ჯარიშ გჷშაჸონაფა დო აწოჸუნა. თე პერიოდეფს რაჭაშ ერისთავეფიშ დუდდუდი რეზიდენცია მინდაციხეს რდჷ. დიდ ჯიხა-დარბაზ რდჷ კვერიშ ჯიხა ხოლო.
XIII ოშწანურაშ 80-ამ წანეფს [[დავით ნარინი|დავით ნარინქ]] გაუქვჷ საერისთავო დო თე ტერიტორია ომაფე დიხეფო გინაშქუ. მუჭოთ რჩქჷნრჩქჷნი, კახაბერისძეეფიშ გვარქ გეშაჭყორდჷ. XIV ოშწანურაშ 30-ამ წანეფს [[გიორგი ბრწყინვალე|გიორგი ბრწყინვალექ]] საქორთუო აკაშქუ დო რაჭაქ ართამ საქორთუოშა მიშელჷ. უკულუკული საქორთუოშ მაფეფქ რაჭა კჷნ საერისთავოთ გინაშქვეს. დუდშე რაჭაშ ერისთავეფერისთავეფი ჭარელისძეეფჭარელისძეეფი რდეს, უკულ მეხოლაფირო 1488 წანაშე ცხეტიძეეფცხეტიძეეფი. XV ოშწანურას საქორთუოშ ომაფე-ოთაროეფო ფაჩუაშ უკულუკული რაჭაქ [[სამარგალო|სამარგალოშ]] ოთარეშა მიშელჷ.
XV ოშწანურაშ 30-ამ წანეფს იმერეთიშ მაფა ბაგრატ III-ქ რაჭაშ ერისთავეფს მინდაჯიხა-დარბაზი გეგნოჩჷ დო იმერეთიშ ახალდჷნარცხუეფ ოშილეშ (ოდროშეშ) სარდალობა ქიმეჩჷ.
[[File:Shovi. Racha region. Georgia..jpg|thumb|250px|[[შოვი]]შ პეიზაჟი.]]
XV-XVII ოშწანურეფს იმერეთიშ მაფეფს ორხველჷდეს რაჭაშ საერისთავოშ ჭკორეფჭკორეფი დო დიხეფდიხეფი. რაჭაშ ერისთავეფერისთავეფი აქტიურო მონაწილენდეს იმერეთიშ დინახლენდინოხოლენ ლჷმეფს დო ოცადჷდეს რაჭაშ საერისთავოშ დუდიშულზოხორინელ ოთარეთ გინოშქუმალას.
1725 წანას იმერეთიშ მაფაქ რაჭაშ ერისთავო ანტონიშ მანგიორო მუშ მუმა, გიორგი ქჷდახუნუ. ბერი წულუკიძექ დო პაპუნა წერეთელქ [[ახალციხე|ახალციხეშა]] ინტეს დო 1786 წანაშ იანარსღურთუთას 500 ლეკშე დო 1000 თურქშე აკოდგინელ ჯარით რაჭაშა გემშეჭკირეს. იმერეთიშ მაფაქ ოდიშიშ ჯარჯარი ქიმიხვარუ დო რაჭას ილჷმუ. გინმაჭყვიდირალ ლჷმაქ 1786 წანაშ 26 იანარს მოხვადჷ ოფუტე სხვავაწკჷმა, სოდეთ დავით გიორგიშ სქიქ გემორძგუ, 1787 წანას გიორგი რაჭაშ ერისთავქ ლჷმას დოღურდოღურუ დო მუშ აბანს დავით გიორგიშ სქიქ კჷნ ანტონ გიორგიშ სქი ქჷდახუნუ. 1789 წანას იმერეთის გემაფჷგემაფუ [[სოლომონ II| სოლომონ II-ქ]], ნამუქჷთ ოეკონიეთ გაუქვჷგაუქვუ რაჭაშ საერისთავო.
[[კატეგორია:საქორთუოშ ისტორიულ-გეოგრაფიული მუხურეფი]]
[[ca:Ratxa]]
| 