ეგრისიშ ომაფე: გინორთი გინოჯინეფს შქას

დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ღოზი 90:
VII ოშწანურაშ ბოლოშო ეგრისიშ ომაფექ ბიზანტიაშ პროვინციათ გჷნირთჷ, თიში მადუდე „ლაზიკაშ მაფათ“ ვარინ, „პატრიკიოსიშ“ ტიტულით იშინუაფუდჷ. ზოხორინელ ოთარეთ გჷნირთჷ [[აბაზგია|აბაზგიაქ (აფხაზეთი)]] დო უოშქარეთ ბიზანტიას ქჷდაჸუნჷ. [[697]] ეგრისიშ მადუდექ პატრიკიოსი სერგიქ ცადჷ ბიზანტიაშე გოდუდიშალაფა არაბეფიშ მოხვარათ, მარა თეს მუთუნქ ვა მაჸუნჷ. [[736]]—[[738]] წანეფს ეგრისშა გემშეჭკირჷ არაბეფიშ ნჯღვერი მურვან ჸუნგაქ, დოპანჯჷ ქიანა, გაკარღჷ ნანანოღა ჯიხანქუჯი დო შხვა ნოღეფი. თექ ხოლო უმოსო დაჩიჩუ დოდაღარაფილი ქიანა, მუსჷთ ფეოდალური აკოცჷმაქჷთ ქჷგიაძინჷ. VIII ოშწანურაშ ბოლოს ეგრისიშ ეკონია თარეფიშ იოანე დო ჯუანშერიშ ხეშუულობაქ ედომუშამო ქჷდიძანძუ დო ბჟადალ საქორთუოშ გოართოიანაფაშ ინიციატივაქ აფხაზეფიშ ოთარეშ ხეშა გჷნილჷ.
 
ეგრისიშ ომაფეს გოფალირი რდჷ [[მემინდორალა]], [[მებინეხალა]] დო [[მეორინჯალა]], ამუშენდეს ფსუს, ჩირს, ხვამარდოკიდანჯე ჯა-ტყას. ეგრისის ოვაჭარე კომუნიკაცია უღუდჷ ბჟადალიშ დო ბჟაეიოლიშ ქიანეფწკჷმა, ბიზანტიაშ მორჩილაზიურ დო შხვა პროვინციეფწკჷმა, პონტოშოპიჯა ნოღეფწკჷმა, სომხეთწკჷმა დო თიში მეშქაშალათ ირანწკჷმა დო შქა აზიაწკჷმა. მუშმეშჷ აგვართა იმპორტული პროდუქტი (დიდფასი კერამიკა, კაპიჭიშ ნაწარმი, ფუფუნებაშ მეკონეფი დო სამკაულეფი), გჷმორინაფას რდჷ ბიზანტიური დო ბჟაეიოლურ მონეტეფი. III ოშწანურაშე ქჷდიჭყჷ ონოღე რინაშ ეფალუაქ, შხუ ოვაჭარე-ოხელობე ხენტრეფო გჷნირთჷ ზუღაპიჯიშ ნოღეფქ (ფასისი, სებასტოპოლისი, ბიჭვინთა), გორჩქინდჷ ახალი ნოღეფქ (შორაპანი, ვარდციხე, მოხირისი დო შხვა), გეფალჷ ჯვეში ნოღეფქ (ქუთეში), ფირჩა დო ნძალიერი რდჷ ომაფეშ ნანანოღა [[|ნოქალაქუ|ჯიხანქუჯი]] (არქეოპოლისი).
 
ეგრისიშ ომაფეს კულტურამ, ერთი მხრით, გააგრძელა მდიდარი ადგილობრივი ტრადიციები, რომლებიც ჯვეში კომხური სამყაროდან მომდინარეობდა, მეორე მხრით კი შეითვისა ელინისტურ-რომაული კულტურის ელემენტები. უცხო კულტურის გავლენა ეტყობა ამ ხანის ბჟადალ საქორთუოშ სააღმშენებლო საქმეს, ჩაცმა-მორთულობას. მაგრამ ეს გავლენა ზედაპირული რდჷ, მას არ განუსაზღვრავს ბჟადალ საქორთუოშ მოსახლეობის კულტურის განვითარება. ეგრისიშ ომაფეს კულტურული ცხოვრეფიშ მნიშვნელოვანი ცენტრი რდჷ [[კოლხეთის უმაღლესი რიტორიკული სკოლა]] (III—IV სს.).