შონური ნინა
შონური ნინა (შონ. ლუშნუ ნინ, ქორთ. სვანური ენა) — ქართველური ნინეფიშ ბუნას ორხველჷ დო საქორთუოშ ობჟათე-ბჟადაალს, შონეშ მახორუ კათაშ ოდაბადური ნინა ქორთული ნინაწკჷმა ართო. შონურო მეხოლაფირო 30 000 კოჩი იჩიებუ მესტიაშ დო ლენტეხიშ მუნიციპალიტეტეფს, ინგირიშ, ცხენწყარიშ დო კოდორიშ ლეხერეფიშ მანგიშ ოხორუეფს. შონურო მაჩიებე 2 500-შახ კოჩი ოხორანს აფხაზეთიშ ავტონომიურ რესპუბლიკას, კოდორიშ ლეხერს.
| შონური ნინა ლუშნუ ნინ | |
| გოფაჩილი რე | საქორთუო |
| მორაგადეეფიშ მუდანობა | 30 000 |
| ლინგვისტური კლასიფიკაცია | ქართველური ნინეფი
|
| ჭარალუაშ სისტემა | ქორთული ჭარალუა |
| ნინაშ კოდეფი | sva |
| რუკა | |
| |
შონური ნინას ჭარილობაშ სტანდარტი, ვარ და ოფიციალური სტატუს ვა უღჷ დო გჷმირინუაფუ ფანიეფს დო ვა ოფიციალური კონტაქტიშო. შონურო მაჩიებე კათას უჩქჷ ქორთული ნინა, ნამუთ რე ოდაბადური ნინა შონურწკჷმა ართო დო საქორთუოშ ოფიციალური ნინა. თე ნინაშა ფორმალური გურაფა ვა მეურს დო თე ნინაშა მაჩიებეეფიშ მუდანობა ირ დღას ირკენს მონკა ეკონომიკურ სიტუაციაშენ შონურო მაჩიებე მახორობაშ შხვა რეგიონეფშა გინულაშ გეშა. მერჩქინელი რე, ნამჷდა შონური ნინა რე დინაფაშ საფრთხეშ წოხოლე რინელი ნინა.
ისტორია
რედაქტირაფაშონური ნინა რე გჷშაკერძაფილი ქართველური ნინეფშე თიშენ, ნამდა დოსქილადირი სუმიშ (ქორთულიშ, ლაზურიშ დო მარგალურიშ) რჩქინათ შონურიშ გაგება ვა რე შელებუანი. მერჩქინელი რე, ნამდა შონურ ნინაქ წოხლენქორთული ნინაშე გჷშერთჷ ჯვ. წ. II ვითოშწანურაშე.
დიალექტეფი
რედაქტირაფაშონური ნინა გეჸვენჯ დიალექტეფო დო სუბ-დიალექტეფო ირთუ:
- ჟიმოლენი შონური (მეხოლაფირო 15 000 მაჩიებე)
- ბალიშჟიმოლენი: უშგული, კალა, იფარი, მულახი, მესტია, ლენჯერი, ლატალი.
- ბალიშთუდოლენი: ბეჩო, ცხუმარი, ეცერი, ფარი, ჭუბერი, ლახამი, ლათა, აჟარა.
- თუდოლენი შონური (მეხოლაფირო 12 000 მაჩიებე)
- ლაშხური: ჟახუნდერი, ჩინარეში, ცანა.
- ლენტეხური: ხელედი, ლენტეხი, ხოფური, რცხმელური.
- ჩოლურული: ჩოლური.
ლექსიკა
რედაქტირაფა- გომორძგუა - ხოჩა ლადეღ
- მაინჯეთ ჯგირობუა - ხოჩა ნა̈ბოზ
- მუჭო რეთ? - მაგუ̂ა̈რდ ხა̈რი? იმჟი ხა̈რი?
- თქვა მუჭო რეთ? - სგა̈ჲ იმჟი ხა̈რი? სგა̈ჲ მაგუ̂ა̈რდ ხა̈რი?
- ჯგირო ვორექ - ხოჩა̄მდ ხუ̂არი
- გლახათ ვორექ - ხოლა̄მდ ხუ̂არი
- მარდი - იუ̂ასუ ხარი/მაჴუ̂მარ
- მა/სი/თინა - მი/სი/ეჯა
რიცხუეფი
| 1 | ეშხუ (ეშხუ̂ი) |
| 2 | ჲორი (ჲორუ) |
| 3 | სემი |
| 4 | უ̂ოშთხუ̂ |
| 5 | უ̂ოხუ̂იშდ |
| 6 | უსგუ̂ა |
| 7 | იშგუ̂იდ |
| 8 | არა |
| 9 | ჩხარა |
| 10 | ჲეშდ |
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფა- a site of Svaneti
- შონური ნინა ეთნოლოგიური რკვია
- შონური მუნაჩემეფიშ ბაზას TITUS
- შონური, მოსოფლიოს ჭარალუეფი დო ნინეფი
- შონე, შონური ნინა, შონური ობირეშეფი Archived 2007-03-11 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.