ცხენწყარი
ცხენწყარი | |
---|---|
დოხასიათაფა | |
სიგირძა | 176 კმ |
ღანჩოშ ფართობი | 2120 კმ² |
წყარიშ ხარჯი | 90,4 მ³/წმ |
ოდუდე | კავკაციონი |
აკათუ | რიონი |
ქიანეფი | საქორთუო |
ცხენწყარი (ქორთ. ცხენისწყალი) — წყარმალუ ბჟადალ საქორთუოს. ოდუდე უღუ შონეშ კავკაციონიშ ობჟათე კართეს, კონკა ფასისმთაშ ბჟადალშე, ზუღაშ დონეშე 2710 მეტრაშ სიმაღალას. აკათუ წყარმალუ რიონს მარძგვან განშე ოფუტე საჯავახოწკჷმა. სიგინძა რე 176 კმ, ღანჩოშ ფართობი — 2120 კვ.კმ. ცხენწყარიშ შქა დო ჟინი მალობა მეურს კავკაციონიშ ობჟათე კართეს, გიმენი მალობა — კოლხეთიშ რზენს. ირდუ თჷრიშ, ჭვემაშ, ჯიშთური დო დიხაშთუდონი წყარით. აფუნ-ზარხულს უჩქჷ წყარალა (გიმუურს წანმოწანური გუმნაულაშ 70 %), ზოთონჯის იხასიათებუ წყარიშ ჭიჭე მუდანობათ (10 %), დამორჩილს უჩქჷ წყარიშმოლაფა (20 %).
წყარალა გიმენ მალობას ფურთუთა-მელახის (ფურთუთა-მელახის) იჭყაფუ, ჟინ მალობას — პირელს (აპრილს). წყარალაშ მაქსიმუმი უჩქჷ მესი-კვირკვეს, მუში უკულით წყარიშ დონე ირკენს მარაშინათუთაშ ბოლოშა. ღანჩოშ გვალამ ნორთის წყარმორჩილობა 4-5 თუთას იგინძორებუ (გერგობათუთაშე მელახიშა). გიმენი მალობას ფშხირი რე ჭვემეფით დო თჷრიშ ნდღულაფათ გჷმოჭანაფილი წყარიშმოლაფეფი. წყარიშ ოშქარი ხარჯი მიშაკათაფუწკჷმა რე 90,4 მ³/წმ. ცხენწყარი რიონს ირ წანას უკათუანს 2,84 კმ³ წყარს. წყარიშ პიჯიშ მოჸინუა უჩქჷ ჟინ დო შქაშ მალობას. გიმენი მალობაშ ზოხო მუნაკვათეფს წყარიშ პიჯიშ მუნოჸინუა იგინძორებუ 5-6 დღას.
ცხენწყარიშ თარი ნადუეფი რე ზესხო, ხელედულა, ჯონოულა (მარძგვანშე), ღობიშური, ლეუშერისწყალი, ხოფური (კვარჩხანშე). ჟინ დო შქაშ მალობას გჷმირინუანა ჯალეფიშ დანჩურაფალო, ოქუმეფიშ (წისქვილეფიშ) ომუშებელო, ენერგეტიკაშო, გიმენ მალობას — ოწყარალო.
ცხენწყარიშ ნორთი გინოჸოთამილი რე წყარმალუ ლაჯანურშა ლაჯანურჰესიშ ომუშებელო, მუშ გეშათ ცაგერიშ მუნიციპალიტეტის კაშხალი რე ეგაფილი.
ცხენწყარს იდვალუაფუ ნოღა ცაგერი.
ლიტერატურა
რედაქტირაფა- აფხაზავა ი., ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 11, ხასჷლა 251, ქართი, 1987 წანა.