ჩეხეთი

ჩეხეთი
ნანანოღა	პრაღა
უდიდაში ნოღა	პრაღა
ოფიციალური ნინეფი	ჩეხური
თარობა	ოპარლამენტე რესპუბლიკა
პრეზიდენტი	პეტრ პაველი
პრ. მინისტრი	პეტრ ფიალა
ფართობი	78,866 კმ²(117-ა)
მახორობა	10,506,813 (78-ა)
ვალუტა	ჩეხური კრონა (CZK)
ქიანაშ კოდი	CZE
ოტელეფონე კოდი	+420

ჩეხეთიშ რესპუბლიკა (ჩეხ. Česká republika; კუნტა ჯოხო ჩეხეთი, Česko) — ზუღაშ კარშა გიშალიშ უღვენი ქიანა ცენტრალურ ევროპას. ოორუეჸურეშე უხურგანს პოლონეთი, ბჟადალშე — გერმანია, ობჟათეშე — ავსტრია დო ბჟაეიოლშე — სლოვაკეთი. ქიანაშ უდიდაში ნოღა დო ნანანოღა რე პრაღა, ნამუშ მახორობა დოხოლაფირო 1,3 მილიონ ადამიერს აკმადგინანს.

ჩეხეთი პლურალისტური, მიარეპარტიული საპარლამენტო ქიანა რე, ნამუთ ევროპაშ რსხუშ დო ნატოშ მაკათური რე.

ჯოხოდვალა

• ოფიციალური: ჩეხეთიშ რესპუბლიკა.
• ოდაბადური: Čechy; Česká republika.
• ეტიმოლოგია მოურს ჯინჯი მახორუეფიშ ეთნონიმშე. ლათინური ჯოხო Bohemia დო გერმანულო Böhmen-ქ გიადუ კულტური ტომეფიშ ბოიაშ მეჯინათ, ნამუეფით თაქ ჯვ. წ. II ოშწანურაშე ოხორანდეს.

გეოგრაფია

ქიანა იდვალუაფუ ცენტრალურ ევროპას. ომძღჷ ქიანეფი: პოლონეთი, სლოვაკეთი, ავსტრია, გერმანია. ფართობი რე 78.866 კვ.კმ.

სახენწჷფო

• სახენწჷფო სისტემა: დემოკრატიული რესპუბლიკა.
• სახენწჷფოშ მადუდე: პრეზიდენტი ვაცლავ კლაუსი Vaclav KLAUS (2003).
• თარობაშ მადუდე: პრემიერ-მინისტრი.
• კანონიშდუმადვალუ ორგანო: ჟირპალატამი პარლამენტი (81+200 მაკათური).
• ადმინისტრაციული დორთუალა: 13 აკანი (kraj) დო ნანანოღა (hlavni mesto).

დემოგრაფია

• მახორობა: 10,506,813 (2009), თენეფშე 98% ჩეხეფი, 13% მორავიარეფი, 3,5% სლოვაკეფი.
• ოფიციალური ნინა: ჩეხური.
• რელიგია - კათოლიციზმი.
• ნანანოღა - პრაღა (1.170 ვითოში).
• ნოღეფი: ბრნო (376), ოსტრავა (318), პლზენი (165), ოლომოუცი (103), ლიბერეცი (100) .

ისტორია

1993 წანას რინელი ჩეხოსლოვაკიაშ რესპუბლიკაქ ხავერდოვანი რევოლუციაშ შარათ შვიდობიანო გირთჷ ჟირ დუდიშულ სახენწჷფოთ - ჩეხეთიშ რესპუბლიკათ დო სლოვაკეთიშ რესპუბლიკათ. 2003 წანაშახ ქიანაშ პრეზიდენტი რდჷ რინელი დისიდენტი დო დრამატურგი - ვაცლავ ჰაველი. 1999 წანას ქიანაქ ნატოშა მიშელჷ, 2004 წანას - ევროკავშირშა.

მონძეობა

• პრაღა - ისტორიული ცენტრი (XIII — XVII ოშწ.), კარლიშ ხინჯი (XIV ოშწ.), პრაღაშ დოხორე (XV ოშწ.), წმ. ვიტიშ ოხვამე (XIV ოშწ.), რატუშა XIV ოშწ.;
• ბრნო - წმ. პეტრეშ დო პავლეშ ოხვამე (XV ოშწ.), რატუშა (XVI ოშწ.);
• პლზენი - წმ. ბართლომეშ ოხვამე (XIII ოშწ.), რატუშა (XVI ოშწ.);
• ჩესკი კრუმლოვი - ისტორიული ცენტრი;
• კუტნა ჰორა - შქა ოშწანურეფიშ ვარჩხილიშ ნოღა;
• ტელჩი - ჯვეში ნოღა.

ჩინებული ჩეხეფი

• პოლიტიკოსეფი - გუსტავ ჰუსაკი, ვაცლავ ჰაველი;
• ჭარუეფი - კარელ ჩაპეკი, იაროსლავ ჰაშეკი;
• კომპოზიტორეფი - ანტონინ დვორჟაკი, ბედრჟიხ სმეტანა;
• რეჟისორი - მილოშ ფორმანი;

სპორტსმენეფი: ემილ ზატოპეკი (ძალეოსანობა), ვერა ჩასლავსკა (ტანვარჯიში), ვერა მენჩიკი (ჭადრაკი), ივან ლენდლი, მარტინა ნავრატილოვა, იანა ნოვოტნა, მარტინა ჰინგისი (არძა ჩოგბურთი); იარომირ იაგრი (ჰოკეი).

რესურსეფი ინტერნეტის

• Czech Republic Archived 2014-09-14 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. .
• Governmental website.
• Presidential website.
• Portal of the Public Administration.
• Chamber of Deputies Archived 2007-10-20 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. .
• Senate Archived 2006-06-19 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. .
• The Prague Post.
• CzechNews.
• Czech News Agency News.
• Prague Daily Monitor.
• Radio Prague.
• Czech Statistical Office Archived 2011-01-29 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. .
• Czech Tourism Official travel site of the Czech Republic.