ჩინგიზ აითმათოვი
ჩინგიზ აითმათოვი (ყირგ. Чыңгыз Төрөкулович Айтматов, დ. 12 ქირსეთუთა, 1928, შექერი, ყირგიზეთიშ ასსრ, სსრრ — ღ. 10 მანგი, 2008, ნიურნბერგი, გერმანია) — ყირგიზი ჭარუ დო ნოველისტი. უმოსო ჭარუნდჷ რუსულ ნინაშა.
| ჩინგიზ აითმათოვი | |
 აითმათოვი 2003 წანას | |
| დაბადებაშ თარიღი: | |
|---|---|
| დაბადებაშ აბანი: | |
| ღურაშ თარიღი: |
მანგი 10, 2008 (79 წანერი) |
| ღურაშ აბანი: | |
| ერუანობა: | |
| საქვარუა: | |
| პერიოდი : |
1952-2006 |
| Magnum opus: |
|
| ჟანრი: |
რომანი, თხობელუა |
| ნინა: | |
ბიოგრაფია რედაქტირაფა
ჩინგიზ აითმათოვქ დებადჷ 1928 წანაშ 12 ქირსეთუთას, ყირგიზეთიშ ოფუტე შექერს. მუმა 1938 წანას რეპრესიეფიშ ბორჯის გორხვეს დო უმოსო დიდა რდუნდჷ. აითმათოვი გურაფულენდჷ ყირგიზეთიშ აგრარულ ინსტიტუტის, უკულ გურაფა გაგინძორჷ მაქსიმ გორკიშ ლიტერატურულ ინსტიტუტის, მოსკოვს. გურაფაშ თებაშ უკული მუშენდჷ გაზეთ პრავდას. აითმათოვქ ლიტერატურული კარიერა დიჭყჷ 1950-იან წანეფს. მაართა თხობელუა გჷმაბჟინუ რუსულ ნინაშა, 1952 წანას. მაართა თხობელუა ნამუთ აითმათოვქ ყირგიზულ ნინაშა გჷმაბჟინუ რდჷ "ჩე ჭვემა", 1954 წანას. აითმათოვიშ არძაშე უმოსო ჩინებულ ნახანდიქ "ჯამილა" გიშართჷ 1958 წანას. ჸათე რომანქ ავტორს დიდი პოპულარობა მოუღჷ. 1961 დო 1971 წანეფს აითმათოვი რდჷ მოსკოვიშ საირქიანო კინო ფესტივალიშ ჟიურიშ მაკათური.
1980 წანაშ გიშართჷ აითმათოვიშ რომანქ "დო დღა იგინძორებუ ოშწანურაშ ომუს ხანს". რომანს დიდი პოპულარობა უღუდჷ დო ითანგჷ მოსოფელიშ შხვადოშხვა ნინეფშა.
1994 წანას აითმათოვი რდჷ ბერლინიშ 44-ა საირქიანო კინო ფესტივალიშ ჟიურიშ მაკათური დო 2002 წანას მოსკოვიშ 24-ა საირქიანო კინო ფესტივალიშ ჟიურიშ პრეზიდენტი.
ჩინგიზ აითმათოვი შხვადოშხვა პერიოდეფს რდჷ დიო სსრრ-შ დო უკულ ყირგიზეთიშ ელჩი ევროპაშ რსხუს, ნატოს, იუნესკოს დო ბენილუქსიშ ქიანეფს. ჩინგიზ აითმათოვქ ღურუ 2008 წანაშ 10 მანგის, 79 წანერქ, გერმანიაშ ნოღა ნიურნბერგის. ნთხორილი რე ატა-ბეიითიშ სასაფლას, ყირგიზეთიშ ნანანოღა ბიშკეკიშ გოხოლუას. აითმათოვი რდჷ ლენინიშ, სსრრ-შ სახენწჷფო პრემიაშ, გჷმათუთაშ რევოლუციაშ, ავსტრიაშ სახენწჷფო პრემიაშ დო შხვა ჯილდოეფიშ დო პრემიეფიშ ლაურეატი.
რესურსეფი ინტერნეტის რედაქტირაფა
- ჩინგიზ აითმათოვი ენციკლოპედია ბრიტანიკას
- აითმათოვიშ ნაჭარეფიშ ონლაინ კოლექცია (რუსულო)
- ჩინგიზ აითმათოვიშ თხობელუეფი (ინგლისურო)
- ბიოგრაფიული ფაქტეფი SovLit.net-ის (ინგლისურო)
- სტატიეფი ჩინგიზ აითმათოვიშ გეშა (რუსულო დო უზბეკურო)