წანა

წანა, წანმოწანა — ბორჯიშ შქაფონი, ნამუშ გოძვენას დიხაუჩა ართ რსული აკოლებას არსულენს ბჟაშ გოხ. დიხაუჩაშ ყარაფიშ სირთულაქ გოპიჯჷ თე შქაფონიშ გოთანჯუაშ სიძნელა დო წანაშ ურთიართგინორთი ჩინებეფიშ წჷმოულობათ. მურიცხული, ანუ სიდერული წანა რე ბორჯიშ შქაფონი, ნამუსჷთ იკორინუანს ბჟა კურკუ ცას მურიცხეფიშოთ ართ რსულ თოლოძირე გალემორთას, გჷმოჭანაფილი დიხაუჩაშ რეალური ბჟაშგოხ ყარაფით. წანაშ განწეობა 365,256360 ეფემერიდული დღა-სერი რე. ტროპიკული წანა — ბორჯიშ შქაფონი აფუნიშ ბუნობაშ ჭურჭულს ბჟაშ ჟირ წოროგეჸვენჯობა აკოლებას იკორინუანს (365,242196 დღა-სერი); ანომალისტური წანა — ბორჯიშ შქაფონი პერიჰელიუმს დიხაუჩაშ ჟირ წოროგეჸვენჯობაშ აკოლებაშ შქას (365,259641 დღა-სერი); დრაკონული წანა — ბორჯიშ შქაფონი თუთა ორბიტაშ ართნერი ნოსქვის ბჟაშ ჟირი წოროგეჸვენჯობაშ აკოლებაშ შქას (346,620047 დღა-სერი). წანაშ თე გვარობეფი ბორჯეფიშ გოძვენას ჭიე-ჭიეთ ითირჷ (ოშწანურას დღა-სერიშ 0,11 — 6, 3 დო 32 ნამილიონე, ომანგეთ). თუთაშ კალენდარს გჷმირინუაფუ 12 ვარდა 13 სინოდური თუთაშ მაკათური თუთაშური წანა. იულიუსიშ კალენდარიშ წანაშ ოშქაშე განწეობას იულიუსიშ წანა ჯოხო (365,25 დღა-სერი), გრიგოლიშ კალენდარიშ წანაშჷს — გრიგოლიშ წანა (365,2425 დღა-სერი). სეზონეფიშ თირუაშ პერიოდი ტროპიკულ წანას უხვადჷ.

წანაშ ძალამ დრამტახილი მენორსეფი ჩინებული რდჷ დიო ხოლო ჯვ. ჩინეთის დო ჯვ. ეგვიპტეს. ჰიჰარქექ გოთანჯჷ წანა, ნამუშ მენორსი ომანგჷ „365 ¼ დღას დღაშ 1/300 გამორკებათ“. წანაშ თე დო თეხანური მენორსეფს შქას ნარკვი ხვალე 6 ½ წუთი რე.

თაშნეშე ქოძირით

• კალენდარი

ლიტერატურა

• ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 11, ხს. 303, ქართი, 1987 წანა.
• Витковский В. В., Прозоровский Д. И. Год // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907