ჰენრი II
ჰენრი II (ინგლ. Henry II, დ. 5 მელახი, 1133 — ღ. 6 კვირკვე, 1189) — ინგლისიშ მაფა 1154-1189 წანეფს, პლანტაგენეტეფიშ დინასტიაშ წჷმმარინაფალი, ინგლისიშ მაართა პლანტაგენეტი მაფა. შინელი რდჷ მეტჯოხოეფით: "კუნტა გინოქვენჯი" (ინგლ. Curtmantle) დო "იმპერატრიცაშ სქი" (ინგლ. Fitzempress).
| ჰენრი II ინგლ. Henry II | ||
 | ||
| ინგლისიშ მაფა | ||
|---|---|---|
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 19 ქირსეთუთა, 1154 – 6 კვირკვე, 1189 | ||
| წიმოხონი | სტეფან ბლუარი | |
| მონძე | რიჩარდ I | |
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 18 მესი, 1152 – 6 კვირკვე, 1189 | ||
| წიმოხონი | ელეონორა | |
| მონძე | ელეონორა დო რიჩარდ I | |
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 7 ეკენია, 1151 – 6 კვირკვე, 1189 | ||
| წიმოხონი | ჯეფრი პლანტაგენეტი | |
| მონძე | რიჩარდ I | |
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 1150 – 6 კვირკვე, 1189 | ||
| წიმოხონი | ჯეფრი პლანტაგენეტი | |
| მონძე | რიჩარდ IV | |
| დუნაბადი | 5 მელახი, 1133 ლე-მანი, საფრანგეთიშ ომაფე | |
| ნაღურა | კვირკვე 6, 1189 (56 წანერი) შინონიშ ჯიხა, საფრანგეთი | |
| ნთხორუ აბანი | ფონტევრო, ანჟუ, საფრანგეთი | |
| მუმა | ჯეფრი პლანტაგენეტი | |
| ნანა | მატილდა | |
| ალმასქუ | ელეონორა აკვიტანიარი | |
| სქუალეფი | უილიამი, ჰენრი, მატილდა, რიჩარდ I, ჯეფრი II, ელეონორა, ჯოანა, ჯონი, ჯეფრი (უკანონო), უილიამი (უკანონო) | |
თიში მართუალაშ თუდო რდჷ ინგლისი, უელსიშ დო ირლანდიაშ შანულამი ნორთი, საფრანგეთიშ ტერიტორიეფიშ უმენტაშობა (ნორმანდია, ანჟუ, აკვიტანია) - ტერიტორიეფი, ნამუეფით ანჟუშ იმპერიაშ ჯოხოდვალათ რდჷ შინელი, თაშნეშე შოტლანდია დო ბრეტანიშ ოჰერცოგე.
ჰენრი პოლიტიკური დო ოურდუმე საქვარეფს მონაწილენდჷ ახალნორდობაშე. ჰენრიშ დიდა მატილდას პრეტენზია უღუდჷ ინგლისიშ ხვისტაშა. მატილდა რდჷ ჰენრი I-შ ცირასქუა. ჰენრი I ინგლისის მართუნდჷ 1100-1135 წანეფს. თიში ლეგიტიმური მონძე რდჷ ქომოლსქუა უილიამ ადელინი, ნამუქჷთ 1120 წანაშ 25 გერგობათუთას, ჩე გემიშ კატასტროფაშ ბორჯის, ლა-მანშის დიშქვიდჷ. უილიამიშ ღურაშ უკულ ჰენრი I-ს ულამუდჷ მუში ცირასქუაშ მატილდაშ ხვისტაშა ეშაჸონაფა. 1135 წანას დოღურჷ ჰენრი I-ქ დო ინგლისიშ ხვისტა ხეშა ქაშეჸოთჷ ჰენრი I-შ ჯიმასქუაქ სტეფან ბლუარქ. ჸათე პერიოდის (1138-1153 წწ.), მუჟამსჷთ ინგლისის დო ნორმანდიას მიშჷ ლჷმა მონძეობაშო, უძახჷნა ანარქიაშ ხანას.
1150 წანას, ჰენრი, მუამუშიქ ჯეფრი პლანტაგენეტიქ ქუდარინუ ნორმანდიაშ ჰერცოგო. ჯეფრიშ ღურაშ უკულ, ჰენრიქ მონძეობათ მიპალუ ანჟუ, მენი დო ტურენი. 1152 წანას ჰენრიქ ოსურო ქიმიჸონჷ ელეონორა აკვიტანიარი. შედეგო ჰენრიქ გინირთჷ აკვიტანიაშ ჰერცოგო ხოლო. ჸათე ბორჯიშო თინა აკონტროლენდჷ საფრანგეთიშ ტერიტორიეფიშ უდუდაში ნორთის. 1153 წანას ჰენრიქ მანწყუ ოურდუმე ექსპედიცია ინგლისის. ინგლისიშ მაფა სტეფან ბლუარქ ჰენრიწკჷმა ქუდოდვჷ ოთინჩალე ხეკულუა, ნამუშ ნძალათ გეთუ ანარქიაშ პერიოდიქ ინგლისის. სტეფანს ქასქიდჷ ინგლისიშ ხვისტაქ ღურაშახ, მარა თიში ღურაშ უკულ მონძეობა გინმიშჷ ჰენრიშა. სტეფანქ ართი წანაშ უკულ, 1154 წანას დოღურჷ დო ინგლისიშ მაფათ გინირთჷ ჰენრი II-ქ. თიქ იჸუ ენერგიული დო ნძალიერი მამართალქ. თიქ მალას მიოჭირინუ ხეშუულებაშ კონსოლიდაციას, განძალიერჷ ომაფე ადმინისტრაცია, ქიდიჸუნუ უელსი. ჰენრი თაშნეშე ოცადუდჷ ეკლესიაშ ეფექტურო გაკონტროლებას. თიში ჸათე ცადებეფქ გიმიჭანუ სერიოზული კონფლიქტური ურთიართალა ეკლესიაწკჷმა. ჰენრის აწურედჷ კენტერბერიშ არქიეპისკოპოსი თომას ბეკეტი, ნამუსჷთ ძალამს ვამოწონდჷ ჰენრიშ აგრესიული პოლიტიკა ეკლესიაშ მეხჷ დო აქტიურო თხილანდჷ ეკლესიაშ ნებეფს დო პრივილეგიეფს. ეკლესიაწკჷმა კონფლიქტი იგინძარებუდჷ 1170 წანაშახ. ჸათე წანაშ 29 ქირსეთუთას ბეკეტი ჰენრიხ მოხუჯეეფქ ქიმლაჸვილეს კენტერბერიშ კათედრალს.
ჰენრი II-ს გლახა ურთიართალა უღუდჷ საფრანგეთიშ მაფა ლუი VII-წკჷმა (ნამუშ ჸოფილი ოსური რდჷ ჰენრი II-შ ალმასქუ ელეონორა აკვიტანიარი). ჰენრი II დო ლუი VII ართიანს ოლიმუდეს საფრანგეთიშ ტერიტორიეფიშო. ჰენრიქ გაფართინუ მუში ტერიტორიეფი ლუი VII-შ ხარჯიშა: ქიდეკინჷ ბრეტანი, გემშეჭკირჷ ცენტრალური საფრანგეთიშა დო ტულუზაშა. ჟირხოლო მაფაქ ბრელშა აფორმეს ოთინჩალე ხეკულუა მარა თინჩალაშა იშენ ვემიჭირინუ.
ჰენრი II-ს დო ელეონორას ჸუნდეს ბრუო სქუა. ჰენრიშ ქომოლსქუალეფი: ჰენრი ახალნორდი, რიჩარდი დო ჯეფრი მუმას ვაურჩქილედეს დო მუმაწკჷმა კონფლიქტური ურთიართალა უღუდეს. 1173 წანას ჰენრიშ მეხჷ ეარყჷ ახალნორდი ჰენრიქ, ნამუსჷთ ქალუდირთეს ჯიმალეფქ რიჩარდიქ დო ჯეფრიქ, თაშნეშე დიდაქ ელეონორაქ. არჸებულეფს ოხვარუდჷ საფრანგეთიშ მაფა ლუი VII, ნამუთ ჰენრი ახალნორდიშ მუანთილი რდჷ. ჰენრი II-ქ 1174 წანას დამარცხჷ არყება. 1183 წანას ჰენრი ახალნორდიქ დო ჯეფრიქ კინ ახალშო ეარყეს. 1183 წანას ჰენრი ახალნორდიქ დიზენტერიათ დოღურჷ. ჯეფრიქ ღურუ სუმი წანაშ უკულ, 1186 წანას.
1189 წანას ჰენრიშ მეხჷ ეარყჷ რიჩარდიქ ნამუსჷთ ალურდჷ საფრანგეთიშ მაფა ფილიპ II ოგიუსტი. რიჩარდიქ დო ფილიპიქ კონწარო დამარცხეს ჰენრიშ აკოანჯარაფილი ნძალეფი. ჰენრიქ უკახალე დიკინჷ დო შინონიშ ჯიხაზურგაშა ქიმერთჷ, სოდეთ 1189 წანაშ 6 კვირკვეს დოღურჷ. ინგლისიშ ომაფე ხვისტა ქიდეკინჷ რიჩარდიქ.