კარელ ჩაპეკი
კარელ ჩაპეკი (Karel Čapek), (*9 ღურთუთა, 1890, მალე-სვატონიოვიცე ― † 25 ქირსეთუთა, 1938, პრაღა), XX ოშწანურაშ ჩეხი ჭარუ. მუში გუმნაგონი რე ზიტყვა "რობოტი", ნამუქჷთ მაართათ გორჩქინდჷ თიშ ნაწარმების R. U. R. (Rossum's Universal Robots). მაჟირა ნაწარმების, სალამანდრეფიშ ლჷმა, ჩაპეკი უჩა იუმორით ხანტჷნს მუში ჟამიშ გეოპოლიტიკას დო საციგანოთ ეთმიოჸოთანს ნაციონალ-სოციალიზმის. თეშ გეშა ჰიტლერქ ჩეხოსლოვაკიაშ ეჭოფუაშ მაართა დღალეფს გესტაპოს ქჷდავალჷ ჩაპეკიშ ჭოფუა, მარა თე ჟამიშო ჭარუ უკვე ართი წანაშ ღურელი რდჷ, თეშენი თიშ ჯიმას, ჟოზეფის მუხვადჷ საკონცენტრაციო ბანაკის შურდგჷმაშ თებაქ.
ბიოგრაფია
რედაქტირაფაჩაპეკიქ დებადჷ მალე-სვატონიოვიცის, ბოჰემიას. ოშქარი განათლება მიღჷ ნოღა ჰრადეც კრალოვეს, უკული ბრნოს, სოდგათ ანტიავსრტიულ წირეს ქაკათჷ. უკულნეშის გურაფას აგინძორენს პრაღას შარლიშ უნივერსიტეტის, ბერლინს ფრიდრიხ ვილჰელმიშ უნივერსიტეტის დო ბოლოს პარიზის სორბონს. 1915 წანას თხილუ დისერტაცია.
მაართა მოსოფელიშ ლჷმაშ ჟამს თინა დემობილიზირებულიე ჯარშე სინთელეშ პრობლემეფიშ გეშა, მარა ლჷმა იშენით დიდი გოლინას ოხვამილუანს თიშა დო თიშ მოღალობაშა. 1917 წანას თინა რე გრაფ ლაზანსკიშ ბოშიშ მარდუალი, უკული ჟურნალისტო მუშენს შხვადოშხვა გაზეთეფს.
1925 - 1933 წანეფს ჩაპეკი ჩეხოსლოვაკიაშ პენ კლუბიშ პრეზიდენტიე.
1935 წანას 16 მარაშინათუთას ჩილო მოჸუნს მსახიობი ოლგა შეინპფლუგოვა, ნამუსჷთ 1920 წანაშე იჩინენს.
1939 წანას ნაცისტეფიშ ხეშე სუდეტეფიშ ანექსიას ჭარუ ძალამს წისაფულენს. თიში სინთელე იუფრაშებუ დო თიმ წანაშ 25 ქირსეთუთას პნევმონიათ დოღურუ პრაღას. ჩაპეკიშ გვარი გესტაფოშ ოღინჩალი პიროვნებეფიშ ერკებულს მასუმა რე, მართალიე თეშე ჭარუს ორდოშეიანი ღურა მიკატენს, მარა თიშ მანგიერო ტრაგიკული ბედი თიში ჯიმას ხვადუ ნორთო.
1924 წანას ჩაპეკიქ გჷმაბჟინუ სტატია მუშენ ვა ვორექ კომუნისტი, სოდგა ანტი-ტოტალიტარული მიკოჯინეფი დარჯაკუ, მუშ გურიშენით კომუნისტური რეჟიმი თის ვა ჭყოლოფუდუ.
მოქიმინჯალა
რედაქტირაფაკარელ ჩაპეკი იუმორით ჭარჷნს ძალამ ბრელ თემაშა. თიში მოქიმინჯალა ჩინებულიე ხვალე რეალობაშ ზუსტი ეჭარუათ ვარინ, ჩეხური ნინაშ გეშა რკვიეფით ხოლო. ლიტერატურაშ ისტორიას ჩაპეკიქ გავითარჷ სამენცარო ფანტასტიკა დოჩილითაფირო ორდო, ვინდარო თე უკახალენი ზოხო ჟანრო დირცხუაფუდჷ.