მუამარ კადაფი
მუამარ მუჰამედ აბუ მინიარ ალ-კადაფი (არაბ. مُعمّر محمد عبد السلام القذّافي; დ. 1942 — ღ. 20 გჷმათუთა, 2011) — ლიბიარი რევოლუციონერი დო პოლიტიკოსი, ნამუთ ლიბიას მართუნდჷ 1969 წანაშე ღურაშახ (2011). შინელი რდჷ მუჭოთ "პოლკოვნიკი კადაფი". კადაფიქ ხეშულობა ხეშა ქაშეჸოთჷ ოურდუმე გინორთაშ შედეგო დო გინირთჷ ლიბიაშ რევოლუციური სხუნუშ დუდმახვენჯო დო რევოლუციაშ საჯიმალო ლიდერო დო ხემანჯღვერო. დუდშე მეთხოზუდჷ არაბული ნაციონალიზმიშ დო ნასერიზმიშ პოლიტიკას. უკულიანი პერიოდის თიში მართუალაქ ქიგიარსხუ მასუმა საირქიანო თეორიას (კადაფიზმი), ნამუთ კადაფიქ 1973 წანას წჷმარინუ.
| მუამარ კადაფი معمر القذافي | ||
.jpg) | ||
| რევოლუციაშ საჯიმალო ლიდერი დო ხემანჯღვერი | ||
|---|---|---|
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 2 მელახი, 1979 – 20 გჷმათუთა, 2011 | ||
| წიმოხონი | მუ (მუჭოთ რევოლუციური სხუნუშ დუდმახვენჯი) | |
| მონძე | მუსტაფა აბდულ ჯალილი (ერუანული გინმაულარი სხუნუშ დუდმახვენჯი) | |
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 1 ეკენია, 1969 – 2 მელახი, 1977 | ||
| წიმოხონი | იდრის I (მუჭოთ ლიბიაშ მაფა) | |
| მონძე | მუ (მუჭოთ რევოლუციაშ საჯიმალო ლიდერი დო ხემანჯღვერი) | |
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 2 მელახი, 1977 – 2 მელახი, 1979 | ||
| წიმოხონი | პოსტიქ გიჭყჷ | |
| მონძე | აბდულ ატი ალ-ობეიდი | |
ლიბიაშ თარობაშ მადუდე მუჭოთ ლიბიაშ რევოლუციური სხუნუშ დუდმახვენჯი | ||
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 16 ღურთუთა, 1970 – 16 კვირკვე, 1972 | ||
| წიმოხონი | მაჰმუდ სულეიმან მაღრიბი | |
| მონძე | აბდესალამ ჯელუდი | |
აფრიკაშ რსხუშ მა-7 დუდმახვენჯი | ||
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 2 ფურთუთა, 2009 – 31 ღურთუთა, 2010 | ||
| წიმოხონი | ჯაკაია კიკვეტე | |
| მონძე | ბინგუ ვა მუთარიკა | |
| დუნაბადი | 1942 ქასრ-აბუ-ჰადი, იტალიაშ ლიბია | |
| ნაღურა | 20 გჷმათუთა, 2011 (68-69 წანერი) სურთი, ლიბია | |
| ღურაშ ბაძაძი | ჸვილუა | |
| პოლიტიკური პარტია | არაბეფიშ სოციალისტური რსხუ (1971-1977) უპარტიე (1977-2011) | |
| ალმასქუ | 1. ფათია ნური 2. საფია ფარკაში | |
| სქუალეფი | 10 | |
| გონათაფა | ლიბიაშ უნივერსიტეტი ბენღაზიშ ოურდუმე აკადემია | |
| ხეშმოჭარუა |  | |
მუამარ კადაფიქ დებადჷ ჭიჭე ნოღა სურთის, ღარიბი ბედუინეფიშ ფანიას. გურაფულენდჷ საბჰაშ სკოლას, უკულ გურაფა გაგინძორჷ ბენღაზიშ ოურდუმე აკადემიას. კადაფიქ ახალნორდობაშე დეინტერესჷ არაბული ნაციონალიზმით დო ქუდარსხუ ნაციონალისტური ბუნა, ჯოხოდვალათ დუდიშული ოფიცერეფიშ ჸარაფი, ნამუქჷთ 1969 წანას მანწყუ ოურდუმე გინორთა დო ქუდახუ მაფა იდრის I. ხეშულობაშა მულაშ უკულ, კადაფიქ ლიბია გინართინუ რესპუბლიკათ, ნამუსჷთ მართუნდჷ რევოლუციური სხუნუ. მართუალაშ დაჭყაფური ბორჯის, კადაფიქ გეგშაშქჷ ოფიციალური დეკრეტი დო ქიანაშე გეგნორაუ იტალიარი მახორუეფი დო გაუქვჷ ბჟადალიშ ქიანეფიშ ოურდუმე ბაზეფი. თიქ განძალიერჷ ურთიართალა არაბული ქიანეფიწკჷმა, გიშაკერზაფილო ეგვიპტეშ პრეზიდენტი გამალ აბდელ ნასერიწკჷმა. კადაფი, თაშნეშე ოცადუდჷ პანარაბული პოლიტიკური გოართოიანაფაშ გოჭყაფას, მარა უშედეგეთ. კადაფიქ კაბეტი შანულობა ქიმეჩჷ შარიათიშ კანონეფს დო ისლამური სოციალიზმის. თიქ აკეთჷ ნაფთობიშ ინდუსტრიაშ ნაციონალიზაცია დო ნაფთობიშ გჷმოჩამაშე მეღებული მუშნალით გავითარჷ სახენწჷფო ინფრასტრუქტურა, განძალიერჷ ოურდუმე ნძალეფი, დაფინანსჷ შხვადოშხვა სოციალური პროგრამეფი. კადაფიქ, თაშნეშე ხუჯი დუკინჷ ურცხოალი რევოლუციონერეფს.
1977 წანას, კადაფიქ ლიბია გინაშქვუ სოციალისტური სახენწჷფოთ - ჯამაჰირია (კათეფიშ სახენწჷფო). კადაფის ოფიციალურო სიმბოლური პოსტეფი უკინებუდჷ, მარა რეალური თინა სკიდუდჷ ოურდუმე ნძალეფიშ დო რევოლუციური კომიტეტიშ მადუდეთ. 1970-1980-იან წანეფს არდგილი უღუდჷ სასანძღო კონფლიქტეფს ეგვიპტეწკჷმა დო ჩადიწკჷმა. თაშნეშე, კადაფის გლახა ურთიართალა უღჷდჷ ისრაელიწკჷმა, ამერიკაწკჷმა დო ბრიტანეთიწკჷმა. 1986 წანას, ბჟადალი ბერლინიშ დისკოთეკაშ კლუბის მოხვალამირი ტერაქტი, ამერიკალეფქ კადაფის ქეკადვეს დო საგამათ დობომბეს ლიბიაშ ტერიტორია. უკულ, გოეროქ ლიბიას ქიგუდვუ ეკონომიკური სანქციეფი. 1999 წანაშე, კადაფიქ დეთხუ პანარაბიზმის, ხუჯი დუკინჷ პანაფრიკანიზმის დო გაუჯგუშჷ ურთიართალა ბჟადალიშ ქიანეფიწკჷმა. 2011 წანას, არაბული აფუნიშ მიმალობას, ბჟაეიოლი ლიბიას ქიდიჭყჷ გიშულეფქ კადაფიშ მართუალაშ მეხჷ. დემონსტრანტეფი აპროტესტენდეს კორუფცუიას დო უმუშელობას. თარობას სიტუაციას ვაგაკოტროლებუ დო მალას ქიდიჭყჷ ომენოღალე ლჷმაქ. ლჷმას ჩერუ ნატოშ ალიანსიქ, ნამუქჷთ ხუჯი დუკინჷ კადაფიშ ოპოზიციას - ლიბიაშ ერუანული გინმაულარი სხუნუს (ეგს). ოპოზიციაქ კადაფიშ თარობა გეგთარაგუ. კადაფიქ ინტუ სურთიშა, სოდეთ თინა ეგს-შ მაკათურეფქ ოჭოფეს დო დოჸვილეს.
კადაფი ოდებელი ფიგურა რე. ბრელშო თინა რდჷ ანტი-იმპერიალისტი, არაბეფიშ ართოიანობაშ დო აფრიკული ქიანეფიშ გოართოიანაფაშ მოხუჯე. შხვეფშო კადაფი რდჷ დესპოტი, დიქტატორი, ნამუშ ავტორიტარული რეჟიმი იხასიათებუდჷ კონწარული დო უბადო პოლიტიკათ.