აფრიკაშ რსხუ

**აფრიკაშ რსხუ**

აფრიკაშ რსხუ (არაბ. الاتحاد الأفريقي‎‎; ფრანგ. Union Africaine; ინგლ. African Union; ესპ. Unión Africana; პორტ. União Africana; სუაჰ. Umoja wa Afrika) - ოერეფოშქაშე ორგანიზაცია, ნამუთ აკმაშქვანს აფრიკაშ 54 სახენწჷფოს. აფრიკაშ რსხუქ დირსხუ 1999 წანაშ 9 ეკენიას. აფრიკაშ სახენწჷფოეფიშ ლიდერეფქ ლიბიას გინოჭყვიდეს ორგანიზაციაშ აკოქიმინუა. 2002 წანაშ 9 კვირკვეს აფრიკაშ ართობაშ ორგანიზაციას ჯოხოქ გინათირჷ აფრიკაშ რსხუთ.^[1]

ფაილი:African Union conference center and office complex, AUCC.jpg

აფრიკაშ რსხუშ შტაბ-ორენი ადის-აბებას.

ორგანიზაციაშა მიშმურს აფრიკაშ არძო სახენწჷფო მაროკოშ მოხ, თიშენ ნამჷ-და რსხუს ოკათჷ ბჟადალი საჰარა, ნამუსჷთ მაროკო მუშ ტერიტორიათ კოროცხუნს. 2009 წანაშ 20 მელახშე, რსხუშ მაკათურობაქ ობორჯეთ გუჩენდჷ მადაგასკარს, ქიანას გომაფაფილი პოლიტიკური კრიზისიშ გეშა. 2012 წანას ჟირ ქიანას გუჩენდჷ თაშნეშე ობორჯეთ მაკათურიშ სტატუსიქ: 23 მელახის მალის დო 17 პირელს გვინეა-ბისაუს სახენწჷფო გჷნორთაფაშ გეშა.

აფრიკაშ რსხუშ ადმინისტრაცია ადის-აბებას, (ეთიოპიას) იდვალუაფუ.

ქიანეფიშ მუდანობა — 54
ოხანდე ნინეფი — არაბული, ფრანგული, ინგლისური
საართო ფართობი — 29 865 860 კმ²
მახორობა — 1,053,136,000

ორგანიზაცია

აფრიკაშ რსხუშ თარი ორგანოეფი რე:

ასამბლეა
ემაჸონაფალი კომიტეტი
კომისია
იროიანი წჷმმარინაფალეფიშ კომიტეტი
შვიდობაშ დო უშქურანჯობაშ სხუნუ
პანაფრიკული პარლამენტი
ეკონომიკურ დო სოციალურ საკითხეფიშ სხუნუ
სასამართალო
სპეციალიზირაფილი ტექნიკური კომიტეტეფი
ფინანსური ინსტიტუტეფი

პანაფრიკული პარლამენტი

2004 წანაშ 16 ეკენიას, ტიმბუქტუს დირსხუ პანაფრიკულ პარლამენტიქ.

პარლამენტიშ არსებუაშ მაართა ხუთ წანაშ გოძვენას, თე ორგანო იკათუანდჷ აფრიკაშ რსხუშ 46 ქიანაშე 265 მაკათურს, ნამუთ არსულენს საკონსულტაციო-აკახუნალი ორგანოშ როლს. თაშნეშე, 2009 წანაშე, პარლამენტის ეჭოფილი აფუ კანონმადვალუ ორგანოშ ფუნქციეფი.

მაკათური ქიანეფი

თარი სტატია: აფრიკაშ რსხუშ მაკათური ქიანეფი.

არძა გოეროშ მაკათური სახენწჷფო, ნამუთ იდვალუაფუ აფრიკას დო აფრიკაშ ტერიტორიულ წყარეფს აფრიკაშ რსხუშ (AU) ვარდა აფრიკაშ ართობაშ ორგანიზაციაშ (OAU) მაკათური რე ვარდა ოკათუდჷ, მუჭოთი რე საჰარაშ არაბეფიშ დემოკრატიული რესპუბლიკა, ნამუშ სტატუსი ოდებელი რე. მაროკოქ რსხუშე გეგშართჷ, ბურკინა-ფასოს დო ცენტრალური აფრიკაშ რესპუბლიკას ასე მაკათურობა შეჩემაფილი აფჷნა. ესპანეთი, ევროპული ქიანა, ნამუთ სუვერენიტეტის ითხილანს აფრიკაშ კონტინენტის მადვალუ სეუტას დო მელილიას, თაშნეშე კანარიშ კოკეფს, აკრედიტირაფილი რე აფრიკაშ რსხუს.^[2]

მაკათურობა გაჩერებულეფი

აფრიკაშ რსხუშ რეგიონეფი
ოორუე ობჟათე ბჟაეიოლი ბჟადალი ცენტრალური

ბურკინა-ფასო – მაკათურობა გაჩერებული რე 2015 წანას სახენწჷფო გინორთაფაშ გეშა.^[3]
ცენტრალური აფრიკაშ რესპუბლიკა – მაკათურობა გაჩერებული რე ქიანას 2012 წანაშე ასეშახ მიმალი კონფლიქტიშ გეშა.^[4]

დუმაკვირაფალი სახენწჷფოეფი

ჰაიტი – 2012 წანაშ 2 ფურთუთას, ადის-აბებას ტარებული აფრიკაშ რსხუშ მა-18-ო სამიტის ჰაიტიქ, დუმაკვირაფალი ქიანაშ სტატუსი მიღჷ დო თეწკჷმა ართო ოფიციალური გჷნაცხადი მიშეღჷ აფრიკაშ რსხუშ ასოცირაფილი მაკათურობაშო.^[5]
ყაზახეთი – 2013 წანაშ 14 გერგობათუთას, ყაზახეთიქ მიღჷ დუმაკვირაფალი ქიანაშ სტატუსი ომანგე მორაგადეფიშ 2013 წანაშ მესის ხემოჭარუშ უკული. ყაზახეთიშ გალენური საქვარეფიშ მინისტრი ერლან იდრისოვი რე ყაზახეთიშ რესპუბლიკაშ იროიანი წჷმმარინაფალი აფრიკაშ რსხუს.^[6]
ლატვია – დუმაკვირაფალი ქიანა აფრიკაშ რსხუს 2012 წანაშე.^[7]
პალესტინა – აფრიკაშ რსხუშ 21-ა სამიტის, პალესტინას დუმაკვირაფალი ქიანაშ სტატუსიქ მიაჩჷ.^[8]
სერბეთი – დუმაკვირაფალი ქიანაშ სტატუსიშ მაღვენჯი აფრიკაშ რსხუს.^[9]^[10]^[11]
თურქეთი – ქიანას დუმაკვირაფალიშ სტატუსი უღუ 2005 წანაშე.^[12]

მაკათურობა მეტებული

მაროკო – გეგშართჷ აფრიკაშ რსხუშ წიმოხონშე, აფრიკაშ ართობაშ ორგანიზაციაშე (OAU) 1984 წანას, მუჟამსჷთ მაკათური ქიანეფიშ უმენტაშობაქ ხუჯ დუკინჷ საჰარაშ არაბეფიშ დემოკრატიულ რესპუბლიკას (აღიარაფილი რე პოლისარიოშ ფრონტიშე 1976 წანას დო ნამუთ დენს ბჟადალი საჰარაშ წჷმმარინაფალობაშე), დო შედეგო მიღეს აფრიკაშ რსხუშ მაკათურობაშა.^[13]^[14] მაროკოშ მორსხუე, ზაირი (ასე კონგოშ დემოკრატიული რესპუბლიკა), ეწმურედჷ აფრიკაშ ართობაშ ორგანიზაციაშე (OAU) საჰარაშ რესპუბლიკაშ აღიარაფას, დო მობუტუშ რეჟიმქ ორგანიზაციას 1984 წანაშე 1986 წანაშახ ბოიკოტი გჷმუცხადჷ.^[15] თეჸურეშე მოჸუნაფილი, კანკალე ქიანაქ საჰარაშ რესპუბლიკაშ ხუჯიშ დოკინაშე უარი გაცხადჷ.

პრეზიდენტეფი

თარი სტატია: აფრიკაშ რსხუშ პრეზიდენტი.

მუამარ კადაფიშ შეხვალამა ტანზანიაშ პრეზიდენტი კიკვეტეწკჷმა პრეზიდენტობაშ მოღალობაშ გინობარებაშ ბორჯის.

აფრიკაშ რსხუშ პრეზიდენტეფი
ჯოხო	მოღალობაშ დოჭყაფა	მოღალობაშ თება	ქიანა
ტაბო მბეკი	9 კვირკვე 2002	10 კვირკვე 2003	ობჟათე აფრიკაშ რესპუბლიკა
ჟოაკიმ ჩისანო	10 კვირკვე 2003	6 კვირკვე 2004	მოზამბიკი
ოლუსეგუნ ობასანჯო	6 კვირკვე 2004	24 ღურთუთა 2006	ნიგერია
დენი სესუ-ნგესო	24 ღურთუთა 2006	24 ღურთუთა 2007	ტოგო
ჯონ კუფუორი	30 ღურთუთა 2007	31 ღურთუთა 2008	განა
ჯაკაია კიკვეტე	31 ღურთუთა 2008	2 ფურთუთა 2009	ტანზანია
მუამარ კადაფი	2 ფურთუთა 2009	31 ღურთუთა 2010	ლიბია/1977
ბინგუ ვა-მუთარიკა^[16]^[17]	31 ღურთუთა 2010	31 ღურთუთა 2011	მალავი/2010
თეოდორო ობიანგ ნგეუმა მბასოგო^[18]	31 ღურთუთა 2011	29 ღურთუთა 2012	ეკვატორული გვინეა
იაი ბონიi	29 ღურთუთა 2012	27 ღურთუთა 2013	ბენინი
ჰაილემარიამ დესალენი	27 ღურთუთა 2013	30 ღურთუთა 2014	ეთიოპია
მოჰამედ ულდ აბდელ აზიზი	30 ღურთუთა 2014	30 ღურთუთა 2015	მავრიტანია
რობერტ მუგაბე	30 ღურთუთა 2015	მოქიმინჯე	ზიმბაბვე

რესურსეფი ინტერნეტის

აფრიკაშ რსხუშ ოფიციალური ვებ-ხასჷლა

სქოლიო

↑ cite web|url=http://www.africa-union.org/official_documents/Speeches_&_Statements/HE_Thabo_Mbiki/Launch%20of%20the%20African%20Union,%209%20July%202002.htm%7Ctitle=Launch^{[ღურელი რსხილი]} of the African Union, 9 July 2002: Address by the chairperson of the AU, President Thabo Mbeki|author=Thabo Mbeki|date=9 July 2002|publisher=africa-union.org|location=ABSA Stadium, Durban, South Africa |accessdate=8 February 2009
↑ http://au.int/en/partnerships/others
↑ cite news |url=http://www.voanews.com/content/burkina-faso-coup-leader-president-pm-safe/2968883.html |title=AU Suspends Burkina Faso Over Coup |publisher=Voice of America |date=September 18, 2015 |accessdate=September 18, 2015 |author=Dan Joseph
↑ cite news|url= http://www.latimes.com/news/nationworld/world/la-fg-central-african-republic-20130326,0,4175896.story%7Ctitle=African^{[ღურელი რსხილი]} Union suspends Central African Republic after coup|newspaper=Los Angeles Times|date=25 March 2013|accessdate=25 March 2013|last=Dixon|first=Robyn
↑ cite web|url=http://www.haitilibre.com/en/news-4863-haiti-diplomacy-haiti-becomes-a-member-of-the-african-union.html%7Ctitle=Haiti – Diplomacy: Haiti becomes a member of the African Union – HaitiLibre.com, Haiti News, The haitian people's voice|publisher=Haitilibre.com|accessdate=26 November 2012
↑ cite web|url=http://www.mfa.gov.kz/en/#!/news/article/12319%7Ctitle= Kazakhstan was granted an observer status in the African Union|publisher=Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakstan|accessdate=30 January 2014
↑ cite web|url= http://www.mfa.gov.lv/en/news/press-releases/2012/january/11-3/%7Ctitle=Latvia becomes observer to African Union|publisher=Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Latvia|date=14 November 2013|accessdate=30 January 2014
↑ cite web|url=http://www.egyptindependent.com/news/au-grants-palestine-observer-status%7Cauthor=Fathya^{[ღურელი რსხილი]} el-Dakhakhni|title=AU grants Palestine observer status|publisher=Egypt Independent|date=27 May 2013|accessdate=30 January 2014
↑ cite web|url=http://www.b92.net/info/vesti/index.php?yyyy=2014&mm=01&dd=30&nav_category=11&nav_id=806062%7Ctitle=Mrkić na samitu u Adis Abebi |publisher=B92|date=30 January 2014|accessdate=30 January 2014
↑ cite web|url= http://www.b92.net/eng/news/politics.php?yyyy=2011&mm=01&dd=27&nav_id=72376 |title= Serbian FM urges African Union support|publisher=B92|accessdate=30 January 2014}}
↑ cite web|url=http://addisababa.mfa.gov.rs/us.php%7Ctitle=^{[ღურელი რსხილი]} bilateral relations|publisher=Embassy of Serbia in Ethiopia |accessdate=30 January 2014}}
↑ cite web|url=http://belgrade.emb.mfa.gov.tr/ShowAnnouncement.aspx?ID=142473%7Ctitle=Press Release Regarding The Participation of H.e. Mr. Bekir Bozdağ, Deputy Prime Minister of the Republic of Turkey, In The 18th Ordinary Session of the Assembly of the African Union|publisher=Ministry of Foreign Affairs of Turkey|date=28 January 2012|accessdate=30 January 2014
↑ BBC News (8 July 2001) – "OAU considers Morocco readmission". Retrieved 9 July 2006.
↑ Arabic News (9 July 2002) – "South African paper says Morocco should be one of the AU and NEPAD leaders" Archived 19 July 2006 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. . Retrieved 9 July 2006
↑ Zaire: A Country Study, "Relations with North Africa". Retrieved 18 May 2007
↑ Gaddafi fails in bid to remain African Union chair^{[ღურელი რსხილი]}, Reuters, 31 ღურთუთა 2010
↑ Malawi president takes over as AU president, AFP, 31 ღურთუთა 2010
↑ According to the AU Archived 2011-10-06 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. , his official style is Son Excellence Obiang Nguema Mbasogo, Président de la République, Chef de l'État et Président Fondateur du Parti Démocratique de Guinée Equatoriale (ფრანგული). Retrieved 4 გჷმათუთა 2011.

ათე სტატია მერკე რე.
თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ.

[1] te web|url=http://www.africa-union.org/official_documents/Speeches_&_Statements/HE_Thabo_Mbiki/Launch%20of%20the%20African%20Union,%209%20July%202002.htm%7Ctitle=Launch^{[ღურელი რსხილი]} of the African Union, 9 July 2002: Address by the chairperson of the AU, President Thabo Mbeki|author=Thabo Mbeki|date=9 July 2002|publisher=africa-union.org|location=ABSA Stadium, Durban, South Africa |accessdate=8 February 2009

[2] ttp://au.int/en/partnerships/others

[3] te news |url=http://www.voanews.com/content/burkina-faso-coup-leader-president-pm-safe/2968883.html |title=AU Suspends Burkina Faso Over Coup |publisher=Voice of America |date=September 18, 2015 |accessdate=September 18, 2015 |author=Dan Joseph

[4] te news|url= http://www.latimes.com/news/nationworld/world/la-fg-central-african-republic-20130326,0,4175896.story%7Ctitle=African^{[ღურელი რსხილი]} Union suspends Central African Republic after coup|newspaper=Los Angeles Times|date=25 March 2013|accessdate=25 March 2013|last=Dixon|first=Robyn

[5] te web|url=http://www.haitilibre.com/en/news-4863-haiti-diplomacy-haiti-becomes-a-member-of-the-african-union.html%7Ctitle=Haiti – Diplomacy: Haiti becomes a member of the African Union – HaitiLibre.com, Haiti News, The haitian people's voice|publisher=Haitilibre.com|accessdate=26 November 2012

[6] te web|url=http://www.mfa.gov.kz/en/#!/news/article/12319%7Ctitle= Kazakhstan was granted an observer status in the African Union|publisher=Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakstan|accessdate=30 January 2014

[7] te web|url= http://www.mfa.gov.lv/en/news/press-releases/2012/january/11-3/%7Ctitle=Latvia becomes observer to African Union|publisher=Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Latvia|date=14 November 2013|accessdate=30 January 2014

[8] te web|url=http://www.egyptindependent.com/news/au-grants-palestine-observer-status%7Cauthor=Fathya^{[ღურელი რსხილი]} el-Dakhakhni|title=AU grants Palestine observer status|publisher=Egypt Independent|date=27 May 2013|accessdate=30 January 2014

[9] te web|url=http://www.b92.net/info/vesti/index.php?yyyy=2014&mm=01&dd=30&nav_category=11&nav_id=806062%7Ctitle=Mrkić na samitu u Adis Abebi |publisher=B92|date=30 January 2014|accessdate=30 January 2014

[10] te web|url= http://www.b92.net/eng/news/politics.php?yyyy=2011&mm=01&dd=27&nav_id=72376 |title= Serbian FM urges African Union support|publisher=B92|accessdate=30 January 2014}}

[11] te web|url=http://addisababa.mfa.gov.rs/us.php%7Ctitle=^{[ღურელი რსხილი]} bilateral relations|publisher=Embassy of Serbia in Ethiopia |accessdate=30 January 2014}}

[12] te web|url=http://belgrade.emb.mfa.gov.tr/ShowAnnouncement.aspx?ID=142473%7Ctitle=Press Release Regarding The Participation of H.e. Mr. Bekir Bozdağ, Deputy Prime Minister of the Republic of Turkey, In The 18th Ordinary Session of the Assembly of the African Union|publisher=Ministry of Foreign Affairs of Turkey|date=28 January 2012|accessdate=30 January 2014

[13] BBC News (8 July 2001) – "OAU considers Morocco readmission". Retrieved 9 July 2006.

[14] Arabic News (9 July 2002) – "South African paper says Morocco should be one of the AU and NEPAD leaders" Archived 19 July 2006 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. . Retrieved 9 July 2006

[15] Zaire: A Country Study, "Relations with North Africa". Retrieved 18 May 2007

[16] Gaddafi fails in bid to remain African Union chair^{[ღურელი რსხილი]}, Reuters, 31 ღურთუთა 2010

[17] Malawi president takes over as AU president, AFP, 31 ღურთუთა 2010

[18] According to the AU Archived 2011-10-06 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. , his official style is Son Excellence Obiang Nguema Mbasogo, Président de la République, Chef de l'État et Président Fondateur du Parti Démocratique de Guinée Equatoriale (ფრანგული). Retrieved 4 გჷმათუთა 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]