ოსკარ უაილდი
ოსკარ ფინგალ ო’ფლაერტი უილს უაილდი (ინგლ. Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde; დ. 16 გჷმათუთა, 1854, დუბლინი, ირლანდია — ღ. 30 გერგობათუთა, 1900, პარიზი, საფრანგეთი) — ირლანდიარი ჭარუ, დრამატურგი დო პოეტი. ავტორი რე შხვადოშხვა პიესეფიშ, თხობელუეფიშ, არიკეფიშ, ლერსეფიშ, პოემეფიშ, პროზაული ლერსეფიშ, ესეეფიშ, მინიატურეფიშ, ეპიგრამეფიშ დო ართი რომანიშ დორიან გრეიშ პორტრეტი.
| ოსკარ უაილდი | |
 | |
| დაბადებაშ თარიღი: | |
|---|---|
| დაბადებაშ აბანი: |
დუბლინი, ირლანდია |
| ღურაშ თარიღი: |
გერგობათუთა 30, 1900 (46 წანერი) |
| ღურაშ აბანი: |
პარიზი, საფრანგეთი |
| ერუანობა: | |
| საქვარუა: | |
| პერიოდი : |
1878—1895 |
| Magnum opus: |
|
| ჟანრი: |
კომედია, დრამა, ტრაგედია, არიკი, პოემა, რომანი, თხობელუა, ესე |
| ნინა: | |
| ჯილდოეფი: |
ნიუდიგეიტიშ პრემია (1878) |
|
| |
ოსკარ უაილდიქ დებადჷ ანგლო-ირლანდიარი ინტელექტუალეფიშ ფანიას. გურაფულენდჷ დიო ტრინიტი-კოლეჯის დო უკულ ოქსფორდიშ უნივერსიტეტის. სტუდენტობაშ ბორჯის მუში ომენცარე ხემანჯღვერეფიშ უოლტერ პატერიშ დო ჯონ რესკინიშ გოლინათ დეეხოლჷ ფილოსოფიური გემაჸვენჯობას ესთეტიზმის. გურაფაშ თებაშ უკული, უაილდიქ ოცხოვრებშა ლონდონშა გეგნორთჷ, სოდეთ ქაკათჷ შანულამ კულტურულ დო სოციალურ ბუნეფს.
ოსკარ უაილდიქ ლონდონიშ უკულ, ართი პერიოდის ამერიკაშა დო კანადაშა მიდართჷ, სოდეთ ატარენდჷ ლექციეფს, ნამუეფით ორხველუდჷ ხელუანობაშ ინგლისური რენესანსის. უკულ მალას, ოსკარ უაილდიქ კინ ლონდონშა დირთჷ დო მუშობა ქიდიჭყჷ ჟურნალისტო.
1890 წანას ოსკარ უაილდიქ გჷმაბჟინუ რომანი "დორიან გრეიშ პორტრეტი", ნამუქჷთ ავტორს დიდი პოპულარობა მოუღჷ.
მუჭოთ ჰომოსექსუალისტი, ჰომოსექსუალური აქტიშ გეშათ, უაილდი სასამართალოს გეგნოჩეს დო 1895-1897 წანეფს ჯიხას ქუდახუნეს. ღურაშახ, ეკონია წანეფს უალდი პარიზის ცხოვრენდჷ დო ბრიტანეთიშა ვადურთინჷ. ოსკარ უაილდიქ ღურუ 1900 წანაშ 30 გერგობათუთას, 46 წანერქ, მენინგიტით.
გიშნაგორა ნახანდეფი რედაქტირაფა
- რავენა (1878)
- პოემეფი (1881)
- ბედინერი მაფასქირი დო შხვა თხობელუეფი (1888, არიკეფი)
- ლორდი ართურ სევილიშ ბრალობა დო შხვა თხობელუეფი (1891, თხობელუეფი)
- ბერწულეფიშ ჸუდე (1891, არიკეფი)
- ლამებეფი (1891, ესეეფი დო დიალოგეფი)
- დორიან გრეიშ პორტრეტი (1890, რომანი)
- ადამიერიშ შური სოციალიზმის (1891, პოლიტიკური ესე)
- ლედი უინდერმირიშ მარაო (1892, პიესა)
- ოსური ნამუთ მუთარე (1893, პიესა)
- სფინქსი (1894, პოემა)
- იდეალური ქომონჯი (1898, პიესა)
- სერიოზული რინაშ შანულობა (1898, პიესა)
- De Profundis (ლათ. "სიტომბაშე", 1897, ეპისტოლე)
- რედინგიშ ჯიხაშ ბალადა (1898, პოემა)
რესურსეფი ინტერნეტის რედაქტირაფა
- ოსკარ უაილდი ენციკლოპედია ბრიტანიკას
- ოსკარ უაილდიშ ჯარალუა
- ოსკარ უაილდი ნაჭარეფი პროექტი გუტენბერგის
- ოსკარ უაილდიშ ნაჭარეფი ფილადელფიაშ დუდიშული ენციკლოპედიას
- ოსკარ უაილდიშ ნაჭარეფიშ კოლექცია
- ოსკარ უაილდიშ ნაჭარეფი Standard Ebooks-ის
- ოსკარ უაილდიშ ნახანდეფი Open Library-ის
- ოსკარ უაილდიშ ფოტოეფი Archived 2023-02-03 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. ბრიტანული ბიბლიოთეკას
- ოსკარ უაილდი BBC-იშ პროგრამას In Our Time
- ოსკარ უაილდი BBC-იშ პროგრამას Great Lives