რუდოლფ ვაიგლი
რუდოლდ შტეფან იან ვაიგლი (პოლ. Rudolf Stefan Jan Weigl; დ. 2 ეკენია, 1883, პრშეროვი, ავსტრია-უნგრეთიშ იმპერია — ღ. 11 მარაშინათუთა, 1957, ზაკოპანე, პოლონეთი) — პოლონარი ბიოლოგი, იმუნოლოგი დო ექიმი, შინელი რე მუჭოთ ეპიდემიური ტიფიშ მაართა ეფექტური ვაქცინაშ გჷმმაგონებელი.
| რუდოლფ ვაიგლი | |
| პოლ. Rudolf Weigl | |
 რუდოლფ ვაიგლი მუშ ლაბორატორიას | |
| დაბადებაშ თარიღი: | |
|---|---|
| დაბადებაშ აბანი: | |
| ღურაშ თარიღი: |
მარაშინათუთა 11, 1957 (73 წანერი) |
| ღურაშ აბანი: | |
| მენოღალობა: | |
| ომენცარე სფერო: | |
| სამუშაშ აბანი : |
ლვოვიშ უნივერსიტეტი |
| ალმა-მატერი: | |
| ჯილდოეფი დო პრემიეფი: |
Righteous Among the Nations (2003) |
ბიოგრაფია
რედაქტირაფარუდოლფ ვაიგლიქ დებადჷ 1883 წანაშ 2 ეკენიას, ავსტრია-უნგრეთიშ ნოღა პრშეროვის (ასეიან ჩეხეთიშ რესპუბლიკა). ვაიგლი გურაფულენდჷ ლვოვიშ უნივერსიტეტიშ ბიოლოგიაშ ფაკულტეტის, სოდეთ რდჷ გიშარჩქინელი პოლონარი მენცარიშ ბენედიქტ დიბოვსკიშ სტუდენტი. ვაიგლიქ ლვოვიშ უნივერსიტეტის თხილუ ოდოქტორე დისერტაცია ზოოლოგიას, ანატომიას დო ჰისტოლოგიას. მაართა მოსოფელიშ ლჷმაშ ბორჯის ვაიგლი მუშენდჷ ოურდუმე ჰოსპიტალიშ ლაბორატორიას, ნოღა ფშემისლის, სოდეთ ტიფიშ ლახარას ირკვიენდჷ. ჸათე პერიოდის დიჭყჷ ვაიგლიქ ტიფიშ ვაქცინაშე მუშობა. მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ ბორჯის ვაიგლი ლვოვიშ უნივერსიტეტის მუშენდჷ. ჸათე პერიოდის ვაიგლი რდჷ ტიფიშ დო ვირუსეფიშ რკვიებაშ ინსტიტუტიშ დირექტორი. პოლონეთიშ ოკუპაციაშ უკულ, გერმანალეფქ ვაიგლის მუშ ინსტიტუტის მუნწყის ლაბორატორია დო ტიფიშ ვაქცინაშ მასიური წარმება ქუდავალეს. ვაიგლიქ მუშ ინსტიტუტიშა მიჭანუ დო ნაცისტეფიშ თხოზინიშე თხილუ 2000-შე უმოსი პოლონარი ინტელექტუალი, გიშაკერზაფილო ურიეფი. ვაიგლიშ ვაქცინეფი ტყობაშე გინმუღუდეს ლვოვიშ დო ვარშავაშ ოკონცენტრაციე ბანაკეფიშა დო გესტაპოშ ციხეეფიშა. მერჩქინელი რე ნამდა ვაიგლიქ მუშ ინსტიტუტის დო ვაქცინაშ გიმორინაფათ, მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ ბორჯის, გინასქილიდუ 5000-შე უმოსი ადამიერი.
მენცარული რკვიებეფი დო ვაქცინაშ გოვითარაფა
რედაქტირაფა1909 წანას ფრანგი ბაქტერიოლოგიქ შარლ ნიკოლიქ დანტკიცჷ ნამდა ეპიდემიური ტიფიშ ლახარა ტის გინმუღუდჷ. ვაიგლიქ ინფიცირებული ტიშ გიმორინაფათ გიმიგონჷ ტიფიშ ვაქცინაშ ადრეიან ვარიანტი. ვაიგლი ვაქცინას უკეთენდჷ ზუღაშ ღეჯეფს დო უკულ ადამიერეფს ხოლო. 1933 წანას ვაიგლიქ ვაქცინაშ მეღებაშ ტექნიკა გაუჯგუშჷ. ვაქცინაშ მეღებაშო ვაიგლი გიმირინუანდჷ ოთხი ბიჯგის:
- დიო ტიეფს რდუნდჷ 12 დღას
- უკულ ტიეფიშ ორგანიზმიშა ტიფიშ ლახარა მიშმაჸუნდჷ
- ტიფიშ მიშაჸონაფაშ უკულ ტიეფს ხოლო 5 დღას მორდუნდჷ
- უკულ ტიეფს ფაშეფს გეშუღანდჷ დო დოქუნდჷ (მეღებული მასა რდჷ ვაქცინა).
ტიეფს ვაიგლი ზისხირით რდუნდჷ. დიო თეშო ზუღაშ ღეჯეფიშ ზისხირს რგებაფულენდჷ, უკულიან წანეფს დიჭყჷ ყათე საქვარშო ადამიერიშ ზისხირიშ გიმორინაფა. ადამიერეფს, ნამუეფს ვაიგლი ექსპერიმენტიშო რგებაფულენდჷ, უკეთენდჷ ვაქცინას დო ადამიერი ტიფიშე თხილერი რდჷ. ვაიგლიშ ვაქცინაშ მასიური ადმინისტრირაფა დიჭყეს ბელგიარ მისიონერეფქ ჩინეთის, 1936-1943 წანეფს. მალას ვაქცინაშ გიმორინაფა აფრიკაშ კონტინენტის ხოლო ქიდიჭყეს. უკულიან წანეფს ვაქცინაშ წარმებაშ ტექნოლოგიეფქ გეუჯგუშუ.
უკულიან წანეფი
რედაქტირაფამაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ თებაშ უკული ვაიგლიქ გეგნორთჷ კრაკოვშა დო მუშობა ქიდიჭყჷ იაგელონიშ უნივერსიტეტიშ მიკრობიოლოგაშ ინსტიტუტის. ართ პერიოდის ვაიგლი მუშენდჷ პოზნანიშ უნივერსიტეტის ხოლო. რუდოლფ ვაიგლიქ ღურუ 1957 წანაშ 11 მარაშინათუთას, პოლონეთიშ ოკურორტე ნოღა ზაკოპანეს. ვაიგლი ნთხორილი რე რაკოვიცკიშ სასაფლას, კრაკოვს. რუდოლფ ვაიგლი ნომინირაფილი რდჷ ნობელიშ პრემიაშა 1930-1934 დო 1936-1939 წანეფს, მარა პრემია ტიფიშ ვაქცინაშ გოვითარაფაშ გეშა, დღას ვემუღებუ. ვაიგლის ღურაშ უკულ, 2003 წანას ისრაელიშ თარობაქ გინოჩჷ Righteous Among the Nations-იშ ჯილდო. ლვოვიშ უნივერსიტეტის დორსხუაფილი რე რუდოლფ ვაიგლიშ ჯოხონობაშ ტიფიშ რკვიებეფიშ ინსტიტუტი.
რესურსეფი ინტერნეტის
რედაქტირაფა