ქორთული ნინა: გინორთი გინოჯინეფს შქას

'''ქორთული ნინა''' — რე [[ქორთუეფი|ქორთუეფიშ]] ოდაბადუროდაბადური ნინა, [[საქორთუო|საქორთუოშ]] სახენწჷფო ნინა ([[აფხაზეთიშ ავტონომიური რესპუბლიკა|აფხაზეთიშ ავტონომიური რესპუბლიკას]], ქორთულიშ პარალელურო, სახენწჷფო ნინაშ სტატუსსტატუსი უღჷუღუ [[აფხაზური ნინა|აფხაზურ ნინას]]). ქორთულიქორთულ ნინაშა 5 მილიონიშ უმოსუმოსი კოჩი იჩიებჷიჩიებუ.

ქორთული ნინა იბერიულ-კავკასიური ნინეფიშ ფანიაშ ქართველური ნინეფიშ ბუნას ორხველჷ. მენცარეფი თე ბუნას მიოჭარანა ქორთულიშ მონათესე [[მარგალური ნინა|მარგალურიმარგალურ]], [[ლაზური ნინა|ლაზურილაზურ]] დო [[შონური ნინა|შონურიშონურ]] ნინეფს, ნამუეფსჷთ მუკოტებული აფუნა არქაული პროტოქართველური ნინაშ შინეფი. თე ნინეფიშ მენცარული დოგურაფა დო გჷთოგორუა შელებუანს გინაშქვანს ქორთული ნინაშ გოვითარაფაშ კანონზომიერაფეფიშ დოდგინას დო ქორთული ნინაშ ისტორიაშ დოგურაფას.

* ამდღარი ქორთული ნინას რე შქვითშქვითი რთინაფა.

* ქორთული ნინას უღჷუღუ მუშ ანბანი („მხედრული“), ნამუთ რე „ნუსხურიშ“ გავითარაფაშგოვითარაფაშ მოღალუ, „ნუსხურ“ რე მეღებული „ასომთავრულშე“ („მრგვლოვანი“). ამდღარი ქორთული ანბანი იკათუანს 33 ასოს, თაურე ხუთხუთი ასო რე ხონარამი.

ქორთული ნინაშ გავითარაფასგოვითარაფას გჷშერთუგჷშმერთუ ჯვეში დო ახალი ქორთული. ჯვეში ქორთული ნინა არქაული ხანაშე მავითაართა ოშწანურაშ ეკონიაშა მოურს დო თე პერიოდეფიშ გარგვალებურს თინა ვარე ართფერამი, გჷშართჷნა „ხანმეტობას“ დო „ჰემეტობას.“

ამდღარი ქორთული ოლიტერატურე ნინაშ ნორმეფიშ დოდგინას ფასუგუდვალუ ხანდა გედვეს [[ილია ჭავჭავაძე|ილია ჭავჭავაძექ]], [[აკაკი წერეთელი|აკაკი წერეთელქ]], [[იაკობ გოგებაშვილი|იაკობ გოგებაშვილქ]], [[სილოვან ხუნდაძე|სილოვან ხუნდაძექ]] დო შხვა ჯოხოშინელი ქორთჷქორთუ მოხანდეეფქ.

ამდღარიამდღარ ქორთულიქორთულ ნინას უღჷუღუ არძა ფუნქცია, მუთ ოკო უღდასუღუდას პოლივალენტამ ჭარილობამ ნინას. თე ნინაშა ქიმინელი რე დიდარი ლიტერატურა.

[[აკაკი შანიძე|აკაკი შანიძე]] გჷშართჷნს ამშვი დიალექტური ბუნას: 1. ფხოური: ხევსურული, მოხეური, თუშური; 2. მთიულურ-ფშაური; 3.ქართლურ-კახური; 4. ბჟადაალურიბჟადალური ბუნა : იმერული (ჟიმოლენი, შქაშ დო თუდოლენიმერულეფი), გურული დო რაჭული; 5.ობჟათე-ბჟადაალურიბჟადალური ბუნა: აჭარული დო იმერხეული; 6. ინგილოური.

[[შოთა ძიძიგური|შოთა ძიძიგური]] გჷშართჷნს ხუთიხუთ დიალექტურიდიალექტურ ბუნას: 1. ინგილოური, ფერეიდნური; 2. თუშური, ფშაური, ხევსურული, მთიულური, გვალარაჭული; 3. კახური, ქართლური, მესხური; 4. ჟიმოლენიმერული, თუდოლენრაჭული, თუდოლენიმერული; 5. გურული, აჭარული, იმერხეული.